Konferencja w Poczdamie była trzecim spotkaniem Wielkiej Trójki, dotyczącym bezpośrednio kwestii uregulowania spraw Niemiec i Europy po zakończeniu II wojny światowej – poprzednie (w Teheranie i Jałcie) odbyły się jeszcze w czasie wojny. Tym razem jednak aliantom przyszło obradować w sytuacji całkowitego zwycięstwa na froncie europejskim i gdy ich decyzje miały mieć bezpośredni, trwały wpływ na powojenną sytuację w Europie. W pierwszych dniach sierpnia wszystko było już przypieczętowane - w tym sytuacja powojenna Polski.
Spotkanie odbyło się w dniach 17 lipca-2 sierpnia 1945 roku. Jego głównym celem było stworzenie nowego powojennego ładu, w tym systemu gwarantującego utrzymanie bezpieczeństwa i pokoju na stałe. Doświadczenia konferencji pokojowych po I wojnie światowej pokazały, że negocjowane warunki porozumienia mogą okazać się nietrwałe. Wielkiej Trójce udało się wypracować format, który był często skrajnie niesprawiedliwy, nie uwzględniał zdania mniejszych państw, ale ostatecznie przyczynił się do utrzymania względnego spokoju w Europie. W czasie konferencji dyskutowano przede wszystkim kwestie związane z przypieczętowaniem porozumień pokojowych, okupacją i powojennym losem Niemiec. Delegaci ustalali treść traktatów pokojowych z sojusznikami III Rzeszy. Na mocy ustaleń Wielkiej Trójki terytorium przedwojennej Rzeszy zostało podzielone na cztery strefy okupacyjne zarządzane przez Wielką Brytanię, Stany Zjednoczone, Francję i Związek Radziecki. Opracowano także koncepcję odnowy moralnej społeczeństwa niemieckiego nazywaną czasem zasadą ,,4D". W jej ramach planowano denazyfikację, demokratyzację, demilitaryzację oraz dekartelizację Niemiec.
Kontrowersje ponownie wzbudziła sprawa Polski. Alianci oficjalnie uznali Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej (TRJN) powołany w Warszawie z namaszczenia Moskwy, jednocześnie cofając poparcie Rządowi RP na Emigracji. Stalin zobowiązał się do przeprowadzenia wolnych, nieskrępowanych, demokratycznych wyborów gwarantujących Polsce prawo do samostanowienia. Deklaracja była oczywiście fikcyjna wobec wpływu Związku Radzieckiego na wydarzenia w Polsce i rzeczywistej kontroli sprawowanej nad powołanym TRJN oraz systemem wyborczym. Potwierdzona została granica Polski na Odrze i Nysie Łużyckiej, wobec czego usankcjonowano odebranie Niemcom ziemi zachodniopomorskiej, wielkopolskiej i dolnośląskiej. Miała być to rekompensata za terytoria wschodnie, które Polska utraciła na rzecz Związku Radzieckiego.
Polska wyszła z wojny uszczuplona o 1/5 swojego przedwojennego terytorium, a kwestią utraconych na rzecz ZSRS kresów wschodnich konferencja poczdamska nie zajęła się wcale. Całości obrazu dopełniała sprawa reparacji wojennych dla Polski, których wypłacanie kontrolował ZSRR, oddając Polsce zaledwie 15% odszkodowań przyznanych Sowietom. Sprawa Polski po raz kolejny została przez aliantów załatwiona w sposób arbitralny, bez wyczucia i zrozumienia specyfiki sowieckiej dominacji, przyczyniając się do powstania Żelaznej Kurtyny, która trwale podzieliła Europę na bisko pięćdziesiąt lat.
KONFERENCJA POCZDAMSKA W DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI
POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.
NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ