Zmarł major Józef Rusak ps. Bylina, jeden z pierwszych żołnierzy 5. Wileńskiej Brygady AK. Miał 101 lat. O śmierci poinformowała organizacja Nie zapomnij o Nas, Powstańcach Warszawskich. Był jednym z pierwszych żołnierzy 5 Wileńskiej Brygady Armii Krajowej.
Józef Rusak ps. "Bylina" urodził się 17 marca 1920 r. we wsi Falewicze. Działał w konspiracji, a od 1943 r. został łącznikiem w oddziale por. Antoniego Burzyńskiego "Kmicica". Po rozbrojeniu tego oddziału przez partyzantów sowieckich i wymordowaniu jego pięćdziesięciu członków oraz "Kmicica", nowym dowódcą pozostałych członków został mjr Zygmunt Szendzielarz ps. "Łupaszka", który przekształcił ten oddział w 5 Wileńską Brygadę AK.
Po rozwiązaniu 5. Brygady AK „Bylina” jako dowódca drużyny ruszył w kierunku linii Curzona, wrócił do Wilna, a potem w swoich rodzinnych stronach zorganizował swój oddział. Przyjechał do Polski najpierw do Lublina i potem na Warmię, gdzie z miejsca się zakochał i ożenił. Tutaj dalej pomagał żołnierzom „Łupaszki” - samego majora spotkał nawet w Olsztynie na poczcie. To „Bylina” dostarczał lekarstwa, które zabierała od niego Danuta Siedzikówna „Inka”.
Po wojnie zamieszkał w Lidzbarku Warmińskim, gdzie w 1948 r. został aresztowany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa. Podczas przesłuchań był torturowany i namawiany do współpracy przeciwko "Łupaszce". Zwolniony z więzienia został w 1953 i był inwigilowany z przerwami aż do 1989 r.
Fundacja Nie zapomnij o Nas, Powstańcach Warszawskich przytoczyła na Fb, wspomnienie Rusaka. "Przyprowadzili do więzienia moją żonę i synka, miał kilka miesięcy, dali herbatę, ciastka. Powiedzieli, że tak może być, muszę tylko podpisać i donosić. W celi siedziałem wówczas z jednym majorem. Powiedziałem mu, że podpiszę, ale nie będę kapował. On na to, że jak mnie raz złamią, to potem zawsze będą łamali, a ja do końca życia nie znajdę spokoju. Wtedy powiedziałem tym, co mnie przesłuchiwali, że nie podpiszę. Że sumienie mi nie pozwala - przelewałem z kolegami krew, a teraz mam na nich donosić? Nie zgodzę się" - opowiadał.
POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.
NA PODSTAWIE: fot. @Nie zapomnij o Nas
NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ
Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.
Projekt w 2023 roku dofinansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2023
Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/ów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
