"Myślę o Tobie, Polsce się poświęcam. Chowaj naszego syna na dzielnego Polaka. Spowiadałem się. Frank" - napisał do żony w ostatnich chwilach życia generał brygady Franciszek Wład. Nie opuścił podwładnych, za wszelką cenę chciał iść na pomoc walczącej Warszawie. Był 18 września 1939 roku i wiadomo już było o beznadziejnej sytuacji atakowanej z dwóch stron Polski. A jednak próbował...
20 września dowódca niemieckiej 8 Armii gen. Johannes Blaskowitz napisał w swoim rozkazie dziennym o „jednej z największych, najbardziej wyniszczających bitew wszystkich czasów…”. Poległo w niej trzech polskich generałów. W ostatniej fazie walk aż do śmierci osobiście dowodzili oddziałami przebijającymi się do Warszawy. W trakcie walk polegli generałowie: Franciszek Wład, Stanisław Grzmot-Skotnicki i Mikołaj Bołtuć. Po tej wielkiej stracie niektóre polskie oddziały, już osamotnione, jeszcze próbowały pokonać rzekę i inne przeszkody, i przebić się do Warszawy. Jak jednak wspominał Henryk Kaliszan, uczestnik tej bitwy, terkot karabinów maszynowych na drugim brzegu rzeki uświadomił im, że to już koniec. Polscy żołnierze usiłowali wydostać się z kotła z bronią w ręku, inni ukrywali broń, wielu z nich dostało się do niemieckiej niewoli.
Urodził się 17 października 1888 w Ottyni. W 1907 ukończył Korpus Kadetów w Koszycach i rozpoczął służbę w armii austriackiej. Podczas I wojny światowej jako dowódca kompanii, brał m.in. udział w walkach z armią rosyjską w Galicji, gdzie w 1914 roku dostał się do niewoli. Wywieziony na Syberię, zbiegł z niewoli i przez Chiny, Japonię i USA dostał się do Anglii. W 1916 roku, w wyniku wymiany jeńców wojennych wrócił do armii austriackiej i walczył na froncie włoskim. Od 1918 w Wojsku Polskim, w czasie wojny polsko-bolszewickiej na stanowiskach sztabowych. W okresie międzywojennym początkowo w Sztabie Generalnym, następnie dowódca 1 pułku strzelców podhalańskich, piechoty dywizyjnej 25 DP, a od 28 października 1930 dowódca 14 DP. 21 grudnia 1932 Prezydent RP Ignacy Mościcki awansował go z dniem 1 stycznia 1933 na generała brygady.
W wojnie obronnej 1939 dowodził 14 Dywizją Piechoty w składzie Armii Poznań. Po bitwie nad Bzurą, w nocy z 15 na 16 września rozformował dywizję i wydał rozkaz o przebijaniu się oddziałów do Warszawy wraz ze zgrupowaniem gen. Tadeusza Kutrzeby.
Wład wraz ze swym sztabem i resztkami 58 pułku piechoty postanowił przebijać się przez Bzurę. 17 września jego oddział został zaatakowany ciężkim ogniem artylerii niemieckiej w lasach niedaleko Iłowa nad Bzurą. Generał został ciężko ranny w głowę i zmarł z ran. Przed śmiercią zdążył podyktować list do żony: Myślę stale o tobie... Umieram za Polskę. Wychowaj naszego syna na dzielnego Polaka. Spowiadałem się...
Pochowany na dziedzińcu kościelnym w Iłowie. Po wojnie jego prochy ekshumowano i pochowano na cmentarzu Powązki w Warszawie.
Generał Franciszek Wład W DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI
POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.
NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ
Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.
Projekt w 2023 roku dofinansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2023
Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/ów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
