SWP





   Polska


 2022-08-05 JĘDRZEJ MORACZEWSKI - PIERWSZY PREMIER NIEPODLEGŁEJ POLSKI

Walczył o poprawę warunków pracy robotników i niższych urzędników. Walczył też o przestrzeganie praw pracowniczych, zakładał związki zawodowe i spółdzielnie. Chciał całkowitego uniezależnienia przyszłej Polski od Niemiec czy Austrii, był też zadeklarowanym wrogiem carskiej Rosji. Organizował zbiórki pieniędzy na polskie wojsko i współtworzył oddziały strzeleckie.

Służył w I Brygadzie Legionów w stopniu porucznika, brał udział w walkach na linii Styru i Stochodu. Jako zaufany towarzysz Piłsudskiego został następnie jego przedstawicielem w Naczelnym Komitecie Narodowym. Taki był Jędrzej Moraczewski – polityk socjalistyczny i niepodległościowy, premier Rzeczypospolitej Polskiej (1918/1919), wieloletni poseł, minister, jeden z przywódców Polskiej Partii Socjalistycznej i Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej. 5 sierpnia to rocznica jego tragicznej śmierci.

W swoich poglądach, oprócz całkowitego wyzwolenia Polski, akcentował konieczność wprowadzenia daleko idących reform socjalnych. Dystansował się jednocześnie od krwawej rewolucji w Rosji, postulował wolność polityczną i równość społeczną w opozycji do tradycji rządów silnej ręki. Gdy Piłsudski powrócił do Polski, po rozmowie telefonicznej z politykami gabinetu Daszyńskiego podjął decyzję o utworzeniu nowego rządu, na czele którego postawił właśnie Moraczewskiego.

Rząd Tymczasowy miał działać do momentu wolnych wyborów, pierwszych w niepodległym państwie. Po wyborach Jędrzej Moraczewski został wybrany posłem na sejm. Objął stanowisko wicemarszałka sejmu i wiceszefa klubu socjalistów. Należał do prawego skrzydła PPS jako zwolennik Piłsudskiego, ale zachował socjalistyczne poglądy. Opowiadał się za upaństwowieniem fabryk i hut oraz przejmowaniem przez państwo zadłużonych i upadających zakładów. Chciał również stałej reprezentacji robotniczych związków zawodowych w parlamencie.

Gdy w 1920 roku wybuchła wojna polsko-bolszewicka, Moraczewski na ochotnika zaciągnął się do polskiego wojska. Wykazał się odwagą na polu bitwy, otrzymał Order Virtuti Militari i Krzyż Walecznych. Na wojnie stracił jednak syna, który zaciągnął się jako szesnastoletni ochotnik. Po wojnie, w 1922 roku Jędrzej Moraczewski uzyskał po raz kolejny mandat poselski. Był we frakcji PPS współpracującej z Piłsudskim i przygotowującej jego powrót do polityki. W listopadzie 1924 roku objął tekę ministra pracy w rządzie Aleksandra Skrzyńskiego.

W czasie przewrotu majowego Moraczewski był jednym z filarów strajku kolejarzy, który ułatwił Piłsudskiemu przejęcie władzy. Uważał, że Piłsudski położy kres walce stronnictw politycznych i doprowadzi do umocnienia się demokracji i socjalizmu w Polsce. W rządzie sanacyjnym Moraczewski został ministrem robót publicznych, co wywołało rozłam w jego partii. Jako minister robót publicznych zanotował wiele sukcesów w walce z bezrobociem, prowadził akcje odbudowy Kresów Wschodnich, uruchamiał rządowe programy regulacji rzek i elektryfikacji. Od 1931 roku objął stanowisko prezesa Związku Związków Zawodowych. Utrzymał niezależność tej organizacji od polityki, wciąż walczył o prawa socjalne i poprawę warunków pracy robotników.

II wojna światowa przyniosła tragedię rodzinie Moraczewskich. Syn Jędrzeja, Adam, został zabity w obozie Auschwitz, córka Wanda zmarła w hitlerowskim więzieniu na Pawiaku. Piątego sierpnia 1944 roku, podczas walk o Sulejówek, zginął Jędrzej Moraczewski – przypadkowo trafiony odłamkiem pocisku artyleryjskiego w swoim mieszkaniu.


Jędrzej Moraczewski w DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI




POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.


NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ

POLECAMY TAKŻE


Fatal error: Uncaught exception 'PDOException' with message 'SQLSTATE[42000]: Syntax error or access violation: 1064 You have an error in your SQL syntax; check the manual that corresponds to your MySQL server version for the right syntax to use near 'order by element_6 DESC , element_24 DESC LIMIT 0,4' at line 9' in /pai_wiadomosci.php:175 Stack trace: #0 /pai_wiadomosci.php(175): PDOStatement->execute() #1 {main} thrown in /pai_wiadomosci.php on line 175