SWP





   Polska


 2022-12-08 Sylwester Chęciński czyli wśród samych swoich

8 grudnia 2021 r. we Wrocławiu zmarł Sylwester Chęciński, reżyser, scenarzysta. Nie bez powodu nazwano Chęcińskiego "malarzem polskich charakterów". Najbardziej zapamiętana pozostanie najprawdopodobniej jego kultowa już komedia "Sami swoi'. Jerzy Peltz pisał o filmie w 1967 roku: "Komizm filmu wynika z umiejętnego połączenia trzech elementów: sarmackiej komedii obyczajowej, usytuowania jej w określonych warunkach historycznych i okraszenia tego wszystkiego charakterystyczną kresową gwarą, która - przynajmniej dla uszu współczesnego pokolenia - ma w sobie niejakie akcenty humorystyczne."

Charakterystyczną cechą twórczości Chęcińskiego jest jednak różnorodność gatunków filmowych. Równie sprawnie poruszał się w kryminale, produkcjach batalistycznych, obrazach obyczajowo-psychologicznych co we wspomnianej komedii.

Sylwester Chęciński urodził się 21 maja 1930 r. w miejscowości Susiec koło Tomaszowa Lubelskiego. W 1956 r. ukończył studia reżyserskie w łódzkiej "filmówce". Przez pierwsze lata po studiach pracował jako asystent reżysera i jako drugi reżyser na planach filmów Andrzeja Wajdy ("Lotna"), Jerzego Passendorfera ("Powrót") i Stanisława Lenartowicza ("Spotkania").

Samodzielną karierę reżyserską rozpoczął w 1961 r., debiutując "Historią żółtej ciżemki", nagrodzoną Srebrnym Medalem na Międzynarodowym Festiwalu Filmów dla Dzieci i Młodzieży w Wenecji. Poprzez historię utalentowanego, wiejskiego chłopca terminującego u Wita Stwosza, przedstawił w filmie dzieje powstania ołtarza w kościele Mariackim w Krakowie. Jedną z głównych ról w "Historii żółtej ciżemki" zagrał 11-letni wówczas Marek Kondrat.

Kolejnymi filmami Chęcińskiego były: "Agnieszka 46" (z 1964 r.), gdzie reżyser zajął się tematem trudnego powrotu do życia ludzi, których psychika zmieniła się w czasach wojny, i "Katastrofa" (1965), dramat psychologiczno-społeczny, w którym podjęto problem odpowiedzialności i postaw moralnych.

W 1967 r. powstała komedia "Sami swoi", pierwszy film z kultowej trylogii Chęcińskiego o rywalizujących ze sobą rodach Kargulów i Pawlaków - z niezapomnianymi głównymi rolami Wacława Kowalskiego i Władysława Hańczy. Jak oceniono na łamach magazynu "Film", komizm "Samych swoich" wynika "z umiejętnego połączenia trzech elementów: sarmackiej komedii obyczajowej, usytuowania jej w określonych warunkach historycznych i okraszenia tego wszystkiego charakterystyczną kresową gwarą, która - przynajmniej dla uszu współczesnego pokolenia - ma w sobie niejakie akcenty humorystyczne" ("Film" 1967 nr 38). Drugą część trylogii - komedię "Nie ma mocnych" - Chęciński wyreżyserował w 1974 r., a trzecią, "Kochaj albo rzuć", w 1977 r.

Do najbardziej znanych filmów Chęcińskiego należą ponadto: "Tylko umarły odpowie" (1969, kryminał z Ryszardem Filipskim w roli głównej), "Legenda" (1970, ze zdjęciami Witolda Sobocińskiego), "Roman i Magda" (1978), "Bo oszalałem dla niej" (1980, według scenariusza Jerzego Stefana Stawińskiego) oraz sensacyjny "Wielki Szu" z Janem Nowickim w roli głównej - film, który w 1983 r. był w Polsce wielkim przebojem kinowym.

W 1991 r. Chęciński wyreżyserował "Rozmowy kontrolowane", kontynuację przygód bohaterów znanych z "Misia" Stanisława Barei. W 2005 r. zrealizował film telewizyjny "Przybyli ułani", w ramach cyklu "Święta polskie"; w obsadzie znaleźli się m.in. Zbigniew Zamachowski, Kinga Preis i Krystyna Feldman. Dużą sympatię widzów przyniósł Chęcińskiemu także serial telewizyjny "Droga" z 1973 r., z Wiesławem Gołasem w roli głównej, nakręcony na podstawie scenariusza Andrzeja Mularczyka.

Autor m.in. słynnej trylogii filmowej o kresowych rodzinach Kargulów i Pawlaków zmarł 8 grudnia 2021 r. w wieku 91 lat. Spoczął na Cmentarzu Grabiszyńskim we Wrocławiu, podczas pogrzebu żegnało go kilkaset osób - rodzina, przyjaciele i mieszkańcy Dolnego Śląska. Wcześniej prezydent Andrzej Duda pośmiertnie odznaczył reżysera Sylwestra Chęcińskiego Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.


Sylwester Chęciński w DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI




POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.


NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ

POLECAMY TAKŻE


Fatal error: Uncaught exception 'PDOException' with message 'SQLSTATE[42000]: Syntax error or access violation: 1064 You have an error in your SQL syntax; check the manual that corresponds to your MySQL server version for the right syntax to use near 'order by element_6 DESC , element_24 DESC LIMIT 0,4' at line 9' in /pai_wiadomosci.php:175 Stack trace: #0 /pai_wiadomosci.php(175): PDOStatement->execute() #1 {main} thrown in /pai_wiadomosci.php on line 175