SWP





   Polska


 2023-01-27 JERZY TUROWICZ

O Jerzym Turowiczu napisano bardzo wiele i bardzo pięknie, że był autorytetem moralnym, punktem odniesienia w czasach zamętu, że jego głos, gdy się odzywał w sprawach dla Polski ważnych, zawsze miał wielkie znaczenie i budził reakcje. Nazwano go świadkiem, pomostem łączącym rozmaite światy, mędrcem, nawet prorokiem, „prorokiem nadziei”. On sam, kiedy podnoszono jego zasługi, odpowiadał: „W zestawieniu z Bogiem człowiek jest niczym, z prochu powstał i w proch się obróci, wszelkie jego dzieła »dym to jest marny i ulatuje z wiatrem«, jak mówi Eklezjastes” i z łagodnym rozbawieniem w oczach prostował: „to nie tyle moje zasługi, ile moje szczęście”. I wyliczał dary, które otrzymał.

Urodził się 10 grudnia 1912 w Krakowie jako czwarte dziecko Augusta Turowicza, sędziego, radcy prawnego, działacza Akcji Katolickiej oraz Klotyldy z domu Turnau. W 1930 roku ukończył III Gimnazjum im. Króla Jana Sobieskiego (dziś II LO w Krakowie) i rozpoczął studia na Politechnice Lwowskiej. 1934-1939 – studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Przed II wojną światową publikował w Prosto z Mostu. W czasie okupacji niemieckiej współpracował z polityczno-wojskową katolicką organizacją podziemną Unia.

Od założenia w 1945 roku współtworzył „Tygodnik Powszechny”. W 1953 za odmowę publikacji nekrologu Stalina w numerze z 8 marca „Tygodnik Powszechny” został zamknięty. Następnie przejął go PAX i 10 lipca 1953 r. ukazał się pierwszy numer zredagowany przez ludzi z nim związanych. Po dojściu do władzy przez Władysława Gomułkę w 1956 pismo zostało zwrócone prawowitej redakcji. W 1957 publikuje artykuł komentujący walki frakcyjne w PZPR i piętnujący antysemityzm („Antysemityzm”, nr 11 „Tygodnika Powszechnego” z 17 marca 1957). W 1962 zostaje korespondentem specjalnym TP na soborze watykańskim II. W 1964 Jerzy Turowicz podpisał List 34 sprzeciwiający się narastającym ograniczeniom wolności słowa. W czasie kiedy był redaktorem naczelnym „Tygodnika Powszechnego” pismo uzyskało duże znaczenie i prestiż, a w latach 80. stało się nieformalnym organem prasowym środowisk opozycyjnych.

W latach 1960–1990 prezes Społecznego Instytutu Wydawniczego ZNAK. Był uczestnikiem obrad Okrągłego Stołu. Wchodził w skład władz ROAD, Unii Demokratycznej i Unii Wolności.

Działacz ruchu soborowego, aktywnie wspierał środowiska propagujące zmiany posoborowe w Kościele katolickim. Swoim przemyśleniom na temat Kościoła i II Soboru Watykańskiego dał wyraz w książce Kościół nie jest łodzią podwodną. W 1999 Wydawnictwo Znak wydało cykl jego artykułów zamieszczonych w „Tygodniku Powszechnym” pt. Bilet do raju.

Był członkiem m.in. Klubu Inteligencji Katolickiej, Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich (od 1990 honorowy prezes), Związku Literatów Polskich (do 1983) i Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (od 1989), polskiego PEN Clubu, Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów, Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Izraelskiej oraz honorowym przewodniczącym Rady Etyki Mediów.

Zmarł 27 stycznia 1999 w Krakowie wskutek zawału serca. Pochowany został na tynieckim cmentarzu parafialnym.

Nagrody, odznaczenia i wyróżnienia:

Był odznaczony m.in. Orderem Orła Białego (1994), Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu św. Grzegorza Wielkiego (1987), Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1992), Komandorią Orderu Palm Akademickich Republiki Francuskiej (1994), Srebrnym Medalem Cracoviae Merenti (1995), Wielkim Krzyżem Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec (1995) oraz Orderem Ecce Homo (1999, pośmiertnie). Był laureatem Nagrody Fundacji Jurzykowskiego (1978), Nagrody SDP im. Bolesława Prusa (1981), nagrody im. Parandowskiego (1988), nagród im. Gandhiego (1988), im. Adolfa Bocheńskiego (1992) oraz nagrody specjalnej PEN Clubu (1996).

Doktor honoris causa m.in. Boston College, Yale University i Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Zachęcamy do przeczytania jego biografii w dziale historia-kultura PAI


Jerzy Turowicz w DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI




POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.


NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ



Kopiowanie materiału z portalu PAI jest zabronione

Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.



SZUKAJ INNYCH WIADOMOŚCI POLONIJNYCH



PORTAL WYŚWIETLONO 15 222 404 RAZY





Projekt w 2023 roku dofinansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2023

Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/ów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów





×