Zygmunt Aleksander Klemensiewicz - polski chemik i fizyk, profesor chemii fizycznej i elektroniki Politechniki Lwowskiej, taternik i alpinista. Jako jeden z nielicznych naukowców pracował pod kierownictwem Marii Curie-Skłodowskiej. Założyciel Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie
Urodził się 24 kwietnia 1886, w Krakowie. Był synem Ryszarda, nauczyciela gimnazjalnego, oraz Marii Józefy Reichman, literatki i tłumaczki literatury skandynawskiej. Od 1892 mieszkał we Lwowie i tam w 1896–1902 uczęszczał do V Gimnazjum. W 1904–08 studiował chemię, fizykę i matematykę na uniwersytecie we Lwowie. Wśród jego nauczycieli byli: B. Radziszewski, W. Sierpiński, M. Smoluchowski i S. Tołłoczko. Pod kierunkiem tego ostatniego opracował rozprawę Chlorek antymonowy jako rozczynnik jonizujący, za którą uzyskał w VII 1908 stopień doktora filozofii.
W 1908–11 jako stypendysta Wydziału Krajowego Klemensiewicz pracował w Technische Hochschule w Karlsruhe w laboratorium F. Habera. Skonstruował tam specjalną elektrodę szklaną (tzw. elektroda Klemensiewicza), szczególnie przydatną do pomiarów stężenia jonów wodorowych. Opracował też rozdział Kritische Grössen do znanej wtedy encyklopedii Stählera. Po powrocie habilitował się w 1912 z chemii fizycznej i elektroniki na wydziale filozoficznym uniwersytetu we Lwowie. W 1913 otrzymał stypendium Fundacji Carnegie-Curie i wyjechał do Paryża, gdzie pracował na Sorbonie pod kierunkiem M. Skłodowskiej-Curie nad elektrochemią pierwiastków promieniotwórczych. Po wybuchu I wojny światowej pracował nadal w Paryżu w Instytucie Pasteura pod kierunkiem J. Danysza i opracował nową technologię syntezy salwarsanu.
W 1919 wrócił do Polski i został zatrudniony w Szkole Politechnicznej we Lwowie (od 1921 Politechnice Lwowskiej), najpierw jako zastępca profesora, a od 1920 – jako profesor. Kierował Katedrą Fizyki na wydziale rolniczo-lasowym, potem na wydziale komunikacyjnym, wreszcie – na wydziale chemicznym. Był jednym z organizatorów wydziału ogólnego i aż do jego likwidacji w 1932 miał tam wykłady o promieniotwórczości. Ze swymi współpracownikami prowadził głównie badania z elektrochemii.
W 1940 został wywieziony do Kazachstanu. W 1942 zgłosił się do armii generała Władysława Andersa, przez Iran i Egipt przedostał się do Londynu. Wziął tam czynny udział w organizacji polskiego szkolnictwa wyższego na obczyźnie. W 1944 został mianowany przez rząd emigracyjny przewodniczącym Rady Akademickich Szkół Technicznych. Organizował także polską politechnikę w Londynie, przekształconą w Polish University College. Klemensiewicz wykładał tam fizykę i kierował uczelnią w 1947–51.
Wrócił do Polski w 1956 i objął Katedrę Fizyki Jądrowej na Politechnice Śląskiej w Gliwicach. Zorganizował tam specjalizację energetyka jądrowa. Wśród współpracowników miał głównie dawnych asystentów z Politechniki Lwowskiej.
W życiu prywatnym był zapalonym i wybitnym taternikiem. Dokonał wielu pierwszych wejść na różne szczyty. Działał także w ruchu taterniczym; już w 1904 założył we Lwowie pierwsze Kółko Taterników. W 1922–39 był wiceprezesem Polskiego Związku Narciarskiego, a w 1907–12 redaktorem „Taternika”. Napisał bardzo dobry podręcznik Zasady taternictwa (1913) oraz kilka przewodników po Karpatach Wschodnich. Uprawiał narciarstwo – był doświadczonym turystą-narciarzem. Zajmował się także fotografią, w tym fotografią górską, której poświęcił jeden rozdział Zasad taternictwa. W dwudziestoleciu międzywojennym był wiceprezesem PZN. W wielu górskich wyprawach towarzyszyła mu żona Stefania z domu Wieniewska - współzałożyciel Kółka Taterników, późniejszego później Himalaya Club.
Zmarł 25 narca 1963, w Gliwicach.
KOLORYZACJA ZDJĘCIA © PAI
Zygmunt Aleksander Klemensiewicz w DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI
POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.
NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ
Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.
Projekt w 2023 roku dofinansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2023
Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/ów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
