Paul Landowski - rzeźbiarz polskiego pochodzenia, obywatel francuski, autor 38-metrowego pomnika Chrystusa Odkupiciela w Rio de Janeiro, rzeźby świętej Genowefy, czyli pomnika patronki Paryża znajdującego się na Pont de la Tournelle, fontanny przy Porte de Saint-Cloud i grób marszałka Focha w Invalides. W Boulogne-Billancourt mieści się muzeum poświęcone rzeźbiarzowi. W otaczającym go ogrodzie można podziwiać prace artysty. Warto wspomnieć, że w tej samej podparyskiej miejscowości znajduje się Espace Landowski, czyli centrum kulturalne. W tym nowoczesnym miejscu znajduje się także muzeum lat 30., gdzie znajdują się prace Landowskiego.
Paul Landowski przyszedł na świat w Paryżu, jako syn lekarza Edwarda Landowskiego, powstańca styczniowego. Ponieważ w młodym wieku stracił oboje rodziców, wychowywał go wuj, który również wsławił się męstwem podczas polskiego zrywu narodowego z 1863 roku. Paweł Landowski był szefem bojówki, która napadała na konwoje carskie i w ten sposób uzyskiwała pieniądze na powstanie. Ponadto był także bliskim współpracownikiem generała Romualda Traugutta.
Początkowo przede wszystkim interesował się literaturą i filozofią – szczególnie chętnie sięgał po dzieła takich autorów, jak Wiliam Szekspir, Ajschylos i Gustave Flaubert. Ostatecznie jednak Paul Landowski zdecydował się związać swoją przyszłość ze sztuką i w 1893 roku rozpoczął naukę na Académie Julian – prywatnej szkole malarstwa w Paryżu, gdzie z uwagą studiował tablice anatomiczne człowieka i szlifował swój warsztat artystyczny. Dwa lata później natomiast dołączył do grona studentów Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Pięknych w Paryżu, gdzie przez pięć lat pilnie uczył się pod okiem słynnego francuskiego rzeźbiarza Louisa-Ernesta Barriasa.
Umiejętności Paula Landowskiego szybko zostały docenione i przyniosły mu liczne wyróżnienia. W 1900 roku za swoją rzeźbę "Dawid walczący z Goliatem" otrzymał prestiżową nagrodę "Prix de Rome", która zagwarantowała mu stypendium, kilkuletni pobyt w Rzymie i naukę w tamtejszej Akademii Francuskiej. Rozgłos i szerokie uznanie we francuskich kręgach artystycznych przyniosła mu jednak rzeźba "Synowie Kaina", po raz pierwszy wystawiona publicznie w 1906 roku. Dzieło artysty spotkało się z zachwytem krytyków i zostało zakupione przez państwo. Obecnie można je podziwiać w paryskim ogrodzie Tuileries. Kolejny wielki sukces Landowskiego przyszedł w 1909 roku, gdy jego praca "Dla artystów, których imiona zaginęły" została umieszczona pod kopułą Panteonu w Paryżu.
Wkrótce potem rozpoczął pracę nad kolejnym projektem. Wraz z rzeźbiarzem Henrim Bouchardem stworzył "Pomnik Reformacji w Genewie", wzniesiony z okazji 400. rocznicy urodzin Jana Kalwina, twórcy ewangelizmu reformowanego (kalwinizmu). Na monumencie znajdują się liczne płaskorzeźby upamiętniające ważne wydarzenia z historii religii protestanckiej oraz cztery pięciometrowe posągi przedstawiające Wilhelma Farela, który wprowadził Reformację do Genewy, Jana Kalwina, Teodora Bezy, pierwszego rektora Akademii Genewskiej i Johna Knoxa, twórcy narodowego protestanckiego Kościoła Szkocji. Prace nad pomnikiem trwały blisko osiem lat.
W latach 20. XX wieku powstały kolejne wielkie prace Landowskiego. Mowa tu m.in. o rzeźbie przedstawiającej św. Genowefę, która znajduje się przy wejściu na paryski Pont de la Tournelle, oraz o pomniku "Widma" upamiętniającym francuskie ofiary II bitwy nad Marną z lipca 1918 roku, który zlokalizowany jest na wzgórzu Chalmont w północnej Francji.
Przede wszystkim zasłynął jednak jako współtwórca statui Chrystusa Zbawiciela w Rio de Janeiro. Monument został zaprojektowany przez brazylijskiego architekta Heitora da Silvę oraz Paula Landowskiego. Polski rzeźbiarz ponadto wykonał również czterometrowy gipsowy model pomnika, ręce posągu i część płaskorzeźb przedstawiających sceny z życia Jezusa Chrystusa, które ozdobiły imponujące dzieło. W pracach uczestniczył też rumuński rzeźbiarz Gheorghe Leonida, który wykonał twarz posągu.
Statua powstała we Francji, jej części przewieziono następnie do Brazylii, złożono i umieszczono na szczycie wzgórza Corcovado, zlokalizowanego w południowo-zachodniej części Rio do Janeiro. Jej uroczyste odsłonięcie nastąpiło 12 października 1931 roku. Według pierwotnego pomysłu posąg miał powstać już w 1922 roku, czyli w stulecie odzyskania przez Brazylię niepodległości. Z powodu m.in. braku odpowiednich funduszy i problemów z wyborem odpowiedniego projektu, budowa rzeźby została przesunięta w czasie.
Gigantyczny posąg waży ponad 600 ton, liczy trzydzieści osiem metrów wysokości (łącznie z cokołem) i widać go niemal z każdego punktu w mieście. Co roku odwiedza go około 2 miliony turystów, co czyni go najpopularniejszym pomnikiem w całej Brazylii. Co ciekawe, polskiemu artyście nie udało się przybyć do Rio de Janeiro i nigdy nie widział też ukończonego monumentu na własne oczy.
Od 1933 do 1937 roku Paul Landowski pełnił funkcję dyrektora Akademii Francuskiej w Rzymie, a następnie został rektorem Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Pięknych w Paryżu. Pod koniec lat 30. XX wieku wykonał sarkofag Ferdinanda Focha - francuskiego dowódcy i teoretyka wojskowego, w 1923 roku mianowanego marszałkiem Polski, który znajduje się w Kościele Inwalidów w Paryżu.
Paul Landowski zmarł 31 marca 1961 roku w swoim domu w miasteczku Boulogne-Billancourt, znajdującym się na przedmieściach Paryża. Obecnie w budynku mieści się muzeum poświęcone artyście. Rzeźbiarz pozostawił po sobie nie tylko liczne posągi, lecz także kilka obrazów oraz zbiór dzienników, które prowadził od około 1902 do 1959 roku. Część jego osobistych zapisków została opracowana i opublikowana.
KOLORYZACJA ZDJĘCIA © PAI
Paul Landowski w DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI
POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.
NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ
Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.
Projekt w 2023 roku dofinansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2023
Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/ów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
