SWP





   Polska


 2022-05-16 Bronisław Malinowski

Bronisław Malinowski był polskim antropologiem, podróżnikiem i odkrywcą. Zajmował się także filozofią, religią i socjologią. Uznaje się go za twórcę tzw. brytyjskiej antropologii społecznej. Zmarł 16 maja 1942 roku na uchodźstwie w New Haven w Stanach Zjednoczonych.

Bronisław Malinowski urodził się 7 kwietnia w 1884 roku w Krakowie, był synem Lucjana Malinowskiego herbu Pobóg. W dzieciństwie poznał zakopiański góralski folklor, kulturę i gwarę, kiedy jako dziecko mieszkał w Ponicach koło Rabki. Absolwent CK III Gimnazjum im. Króla Jana Sobieskiego. Od 1902 roku studiował studiował na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, początkowo jako główny kierunek studiów obrał fizykę i matematykę, jednak na wyższych latach rozszerzył zainteresowania także na przedmioty humanistyczne, którym poświęcił się bez reszty. Iistotnym impulsem ku temu były prace Jamesa Frazera z zakresu etnologii, a zwłaszcza książka "Złota gałąź". W roku 1908 uzyskał doktorat na podstawie pracy "O zasadzie ekonomii myślenia".

Choć większość badań i publikacji poświęcona jest wyspom Melanezji zasięg terytorialny jego podróżyobejmował wszystkie zamieszkałe części świata. Podróżował po całej Europie - w Weimarze szukając śladów Goethego, Azji Mniejszej i Afryce Północnej. Jak sam pisał w swoim dzienniku: „Spędziłem prawie rok w krajach muzułmańskich: dziewięć miesięcy w Afryce Północnej i dwa w Turcji. Potem były moje doświadczenia śródziemnomorskie i dwa lata na wyspach Kanaryjskich.” W Ameryce Północnej odwiedził Kalifornię, Nowy Meksyk i Arizonę, w której przeprowadził badania wśród Indian Hopi. Z pracami nad kulturą Hopi związane były również wyjazdy do Meksyku (1940/1941), gdzie prowadził badania nad Indianami Zapotekami w stanie Oaxaca. Zwiedzając Amerykę był również kilka razy na Kubie. W latach 1930-1937 odbył podróże do Kenii, Tanganiki, Zambii i Suazi. W południowej i wschodniej Afryce „badał takie plemiona, jak Swazi, Bemba, Dżaga, Massajowie, Kikujowie i Maragali. Mógł wówczas porównać te ludy pasterskie i rolnicze z ludami Australii i Oceanii.” Wielokrotnie spędzał dużo czasu ze swoją rodziną we włoskim miasteczku Soprabolzano w prowincji Bolzano.

W roku 1910 podjął studia podyplomowe w School of Economics w Londynie i przystąpił do pisania pracy "Rodzina wśród tubylców australijskich", która ukazała się trzy lata później. W latach 1914-1915 prowadził badania terenowe nad plemieniem Mailu na wyspie Toulon (Papua), co zaowocowało kolejnym tekstem. W jego koncepcji kultury trzonem życia społecznego ludów „dzikich” stanowiło dziedzictwo społeczne oparte na kulturze, mitach, magii, religii i folklorze. Obie prace były podstawą przyznania w roku 1916 drugiego doktoratu, tym razem na uniwersytecie londyńskim.

W latach 1914-1920 mieszkał w Australii, gdzie prowadził badania terenowe. W podróżach na wschód towarzyszył mu Stanisław Ignacy Witkiewicz. Bronisław Malinowski stworzył założenia teorii funkcjonalistycznej i uznaje się go za twórcę brytyjskiej antropologii społecznej. Chodziło o szczególny sposób prowadzenia prac terenowych, w którym istotne było długotrwałe zetknięcie się, nawiązanie kontaktu z badaną społecznością.

Głównym stylem badań antropologicznych panującym do czasów Malinowskiego była lektura i analiza tekstów. Nie prowadzono raczej prac w terenie. Postulaty zmiany propagował nasz polski odkrywca. Wskazywał przede wszystkim na dwa cele, które powinny zajmować dobrego antropologa: poznanie perspektywy postrzegania świata przez tubylca, co miało pomóc zrozumieć jego sposób myślenia, być może otworzyć nowe perspektywy myślenia antropologicznego oraz poznanie norm i zwyczajów obowiązujących w badanej społeczności.

Bronisław Malinowski pochwalał także postawę aktywnego „łowcy”, który wchodzi między tubylców, poznaje ich sposób na życie i codzienność o każdej porze dnia i nocy. Ważne jest, aby na bieżąco zapisywać swoje spostrzeżenia i wnioski. Proponował prowadzenia tzw. „dzienniczka etnograficznego”, w którym mogłyby znajdować się wszystkie najważniejsze zapiski potrzebne do badań. Uważał przy tym, że podróżnik nie powinien zbytnio polegać na swojej pamięci, gdyż ta z natury okazuje się być zawodna.

W czerwcu 1915 roku zaczął badania na Wyspach Trobrianda (Nowa Gwinea) i do października 1918 roku spędził tam łącznie dwa lata w ramach dwóch ekspedycji. Wypracował wówczas metodę intensywnych badań terenowych, która stała się jednym z filarów nowoczesnej etnologii.

W 1919 roku poślubił Elisię Rosalinę Masson – córkę uniwersyteckiego profesora chemii. Polak miał z nią trzy córki. W latach 20. i 30. Malinowski mieszkał w Bolzano we Włoszech. W 1927 został profesorem i objął kierownictwo katedry Antropologii na Uniwersytecie Londyńskim. W 1934 roku podróżował do Afryki, a rok później zmarła jego żona. W 1936 roku Bronisław Malinowski otrzymał doktorat honoris causa Uniwersytetu Harvarda, a następnie otrzymał propozycję pracy na Yale. Po raz drugi ożenił się w 1940 roku z malarką Anną Valettą Hayman-Joyce.

Najważniejsza monografia stworzona w oparciu o zebrany na Trobriandach materiał to Argonauci Zachodniego Pacyfiku (1922) - pierwsza prezentacja funkcjonalnej analizy danych etnograficznych. Kolejne znaczące publikacje to: Zwyczaj i zbrodnia w społeczności dzikich (1926), Życie seksualne dzikich (1929), Ogrody koralowe i ich magia (1935).

W latach 1923-1938 Malinowski wykładał na Uniwersytecie Londyńskim, a od roku 1938, wykorzystując urlop naukowy, współpracował z Uniwersytetem w Yale. Wybuch wojny zmusił go do pozostania w Stanach Zjednoczonych, gdzie spędził ostatnie lata życia. Po wybuchu II wojny światowej wspierał propagandowo swój kraj. Sam o sobie mówił: „Służyłem polskiej nauce zawsze, nie mniej niż inni, tylko inaczej – i dodawał Polakiem nigdy czuć się nie przestałem”. Był jednym z założycieli i prezesem Polskiego Instytutu Sztuki i Nauki w Nowym Jorku stanowiącego Polską Akademię Umiejętności na wychodźstwie. Odkrywca zmarł na zawał serca 16 maja 1942 roku.

Po śmierci został okrzyknięty przez amerykańskich, angielskich i australijskich dziennikarzy i uczonych, fenomenem archeologii. J. G. Frezer pisał: „niósł w sobie obietnice jednego z najbardziej kompletnych i najbardziej naukowych opisów, jakie w ogóle kiedykolwiek napisano o społeczeństwie dzikich”. Czasopismo „Oceania” jego książkę nazwało „jednym z pomnikowych dzieł socjologii.


BRONISŁAW MALINOWSKI W DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI




POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.


NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ



Kopiowanie materiału z portalu PAI jest zabronione

Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.



SZUKAJ INNYCH WIADOMOŚCI POLONIJNYCH



PORTAL WYŚWIETLONO 15 260 379 RAZY





Projekt w 2023 roku dofinansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2023

Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/ów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów





×