46 lat temu, 4 lipca 1976 r. w Warszawie zmarł Antoni Słonimski, poeta, felietonista, dramatopisarz, satyryk, krytyk teatralny i filmowy; współtwórca grupy poetyckiej Skamander, autor słynnych „Kronik Tygodniowych" publikowanych w przedwojennych „Wiadomościach Literackich"; prezes Związku Literatów Polskich (1956–1959). Jego dziad i pradziad, matematycy, współtworzyli żydowskie Oświecenie - haskalę, ojciec, Stanisław, był znanym warszawskim lekarzem i społecznikiem.
Antoni Słonimski urodził się 15 listopada 1895 roku w Warszawie. Studiował w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie. Już wtedy pisywał do czasopism artystycznych oraz organizował wystawy. Był jednym z twórców kawiarni literackiej Pod Picadorem oraz grupy Skamander (wraz z Tuwimem czy Lechoniem). Debiutował tomikiem poetyckim Sonety (1918).
Drugą wojnę światową spędził na emigracji, początkowo w Paryżu (1939–1940), a po kapitulacji Francji – w Londynie. Współpracował z rozmaitymi periodykami emigracyjnymi, m.in. z Polską Walczącą i Wiadomościami Polskimi, Politycznymi i Literackimi.
W roku 1942, na skutek różnicy poglądów, odszedł z Wiadomości i wraz z Karolem Estreicherem założył miesięcznik Nowa Polska (ukazujący się do roku 1946). Współpracował też z czasopismami „Kurier Polski”, „Wiadomości Literackie”, „Polska Walcząca”. W swych artykułach opowiadał się za ideą Polski wielokulturowej i tolerancyjnej, opartej na zasadach wolności i równości.
Po wojnie przewodniczył sekcji literatury UNESCO. Następnie był do roku 1951 dyrektorem podlegającego władzom komunistycznym Instytutu Kultury Polskiej w Londynie. W 1948 roku wziął udział we wrocławskim Światowym Kongresie Intelektualistów w Obronie Pokoju podpisując jego rezolucję przyjętą po opuszczeniu kongresu przez część zachodnich intelektualistów. W 1951 roku powrócił na stałe do kraju.
Od 1951 roku pełnił obowiązki dyrektora Instytutu Kultury Polskiej w Londynie, a od 1956 roku – prezesa Związku Literatów Polskich. Komunistyczne władze wpisały go na listę cenzorską, przez co jego utwory nie były publikowane.
Odsunięty przez Władysława Gomułkę od sprawowania funkcji publicznych, Słonimski poświęcił się działalności na rzecz rozmaitych inicjatyw opozycyjnych. W marcu 1964 roku wraz z Janem Józefem Lipskim zainicjował tzw. List 34 przeciwko polityce kulturalnej partii. Krytykował władze w związku z antysemicką nagonką po marcu 1968 roku. W 1975 roku był jednym z sygnatariuszy Memoriału 59 oraz Listu 14 w proteście przeciw planowanym zmianom w konstytucji PRL.
Z powodu działalności opozycyjnej jego dzieła ponownie wpisano na listę cenzorską. Od 1970 publikował w Tygodniku Powszechnym.
Do jego najbardziej znanych dzieł należą: Parada (1920), Droga na wschód (1924), Okno bez krat (1935), Wiek klęski (1945) czy 138 wierszy (1973).
Antoni Słonimski zmarł 4 lipca 1976 roku w Warszawie z powodu ran odniesionych w wypadku samochodowym. Został pochowany obok żony na cmentarzu w Laskach pod Warszawą. Testamentem zapisał prawa autorskie do swych utworów Zakładowi dla Niewidomych w Laskach.
Antoni Słonimski w DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI
POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.
NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ
Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.
Projekt w 2023 roku dofinansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2023
Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/ów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
