Generał brygady Stanisław Sosabowski - uczestnik obu wojen światowych, dowódca 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej, która wzięła udział w operacji Market Garde, urodzony w kresowym Stanisławowie dzielił koleje życia pokolenia budującego II Rzeczpospolitą. Po wojnie pozostał na obczyźnie jak tysiące polskich oficerów niezgadzających się na sowiecką dominację nad Ojczyzną.
W trakcie walk z Niemcami w 1939 r. jego pułk, wchodzący w skład 8. Dywizji Piechoty, wziął 3 września udział w starciu w rejonie Przasnysza. Jego działania pozwoliły uratować jednostkę. Następnie rozpoczął się odwrót zakończony dopiero w Warszawie. Jego pułk obsadził m.in. Grochów, tam też doczekał kapitulacji polskiej stolicy. Sosabowski znalazł się w niemieckiej niewoli, z której jednakże uciekł już po trzech dniach by nawiązać kontakt z tworzącymi się strukturami konspiracyjnymi Służby Zwycięstwu Polski. Tworzył m.in. okręg SZP w Łodzi. Ostatecznie nie pozostał w okupowanym kraju, ale przez zieloną granicę przedostał się do terytoriów obsadzonych bezprawnie przez Sowietów, a następnie poprzez Węgry do Francji, gdzie zaangażował się w tworzenie struktur wojska polskiego na uchodźctwie.
Stanisław Sosabowski otrzymał przydział w polskich jednostkach. Został dowódcą 1. Dywizji Grenadierów, a następnie 4. Dywizji Piechoty. Tworzące się oddziały, w szczególności wspominana 4. DP, znajdowały się dopiero w fazie organizacyjnej. Z tego względu nie wzięły aktywnego udziału w walkach obronnych we Francji wiosną 1940 r. i zostały skierowane ku wybrzeżom celem ewakuacji do Wielkiej Brytanii. Tam też ponownie rozpoczął organizację armii. Otrzymał dowodzenie 4. Brygady Kadrowej Strzelców. Płk Sosabowski należał do ambitnych oficerów. Postanowił przekształcić podległą sobie jednostkę i utworzyć z niej brygadę spadochronową, której żołnierze mieli być przygotowywani do zrzutu na terenie okupowanej Polski.
W ten sposób w 1941 r. powstała 1. Samodzielna Brygada Spadochronowa. Miejscem jej formowania było hrabstwo Fire na terenie Szkocji. Sosabowski długo wierzył w możliwość wykorzystania tej zupełnie nowej, jak twierdził – elitarnej, jednostki polskich spadochroniarzy, w walkach na terenie Polski. Latem 1944 r. szkolenie brygady dobiegło końca, a ona sama otrzymała sztandar. W obliczu wybuchu Powstania Warszawskiego, żołnierze pozostawali w gotowości bojowej by wesprzeć walczących powstańców, co ostatecznie nie doszło do skutku a jednostka została włączona w struktury planowania operacji na zachodzie Europy.
Sosabowski, który od 15 czerwca 1944 r. był już generałem brygady, wraz ze swoimi żołnierzami wziął udział w operacji Market Garden – największej powietrznodesantowej misji w czasie II wojny światowej. We wrześniu 1944 r. jego żołnierze zostali zrzuceni w rejonie Arnhem. W obliczu braków zaopatrzeniowych, jego jednostka nie mogła w pełni wykazać się w boju. W trakcie walk z Niemcami, brygada poniosła spore straty, broniąc się przed napierającymi na alianckie pozycje żołnierzami Osi. W trakcie ewakuacji z rejonu walk, część żołnierzy gen. Sosabowskiego dostała się do niewoli. On sam zaś pozostawał skonfliktowany z niektórymi z brytyjskich dowódców, skutkiem czego odebrano mu ostatecznie dowodzenie 1. Brygadą, już po ponownym relokowaniu jej na wyspy brytyjskie. Swoją dezaprobatę wobec działań Sosabowskiego wyraził również sam marsz. Montgomery, nie dostrzegając jednakże trudnej sytuacji na froncie, w jakiej znaleźli się polscy żołnierze oraz braków materiałowych, spowodowanych nie dostarczeniem wymaganego sprzętu przez Brytyjczyków. Gen. Sosabowski został Inspektorem Jednostek Etapowych i Wartowniczych. W 1948 r. został zdemobilizowany.
Pozostając na emigracji nigdy nie przyjął obywatelstwa brytyjskiego. Sprowadził do Londynu swoją rodzinę, m.in. syna Stanisława, powstańca warszawskiego. Po II wojnie światowej prowadził aktywną działalność publicystyczną. Zmarł 25 września 1967 r. w wieku 75 lat. Pochowany został na Cmentarzu Wojskowym na warszawskich Powązkach. W 2018 r. prezydent RP Andrzej Duda odznaczył generała najwyższym polskim odznaczeniem: Orderem Orła Białego.
Generał Stanisław Sosabowski w DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI
POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.
NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ
Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.
Projekt w 2023 roku dofinansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2023
Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/ów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
