.png )
191 lat temu, 31 marca 1832 r, w niespełna pół roku po upadku powstania listopadowego, zmarł Antoni Brodowski, nieco zapomniany wykształcony we Francji główny przedstawiciel klasycyzmu w malarstwie polskim.
Antoni Brodowski herbu Łada urodził się przed 26 grudnia 1784 w Warszawie. Kształcił się wpierw w Warszawie u m. in. Marcelego Bacciarellego, a w 1805 wyjechał do Paryża, gdzie do 1808 r. był guwernerem dzieci Tadeusza Mostowskiego. Tam kształcił się prawdopodobnie u popularnego wtedy J. B. Augustina. Powrócił do kraju, gdzie uzyskawszy dzięki poparciu Stanisława Staszica stypendium Izby Edukacji Narodowej Księstwa Warszawskiego ponownie wyjechał do Paryża, gdzie do 1814 kształcił się w pracowniach J. L. Davida i Fr. Gérarda.
Po powrocie do kraju pracował jako urzędnik, jednak kiedy w 1819 r. zdobył uznanie za obraz Gniew Saula na Dawida otrzymał (ponownie za wstawiennictwem Staszica) posadę profesora na wydziale sztuk pięknych Uniwersytetu Warszawskiego. Wprowadził nowatorskie metody nauczania zastępując kopiowanie dzieł wybitnych twórców żywymi modelami i studiami antyku; studentom zalecał w malarstwie wierne naśladowanie natury.
W 1822 został członkiem Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Po wybuchu powstania listopadowego z polecenia Rządu Narodowego opiekował się Belwederem. Brodowski uważany jest za wybitnego przedstawiciela francuskiego klasycyzmu, który zaszczepił na gruncie polskim. Ceniony zwłaszcza za swe portrety, był malarzem osobliwym, szkice do obrazów wykonywał bowiem prawą ręką a malował lewą. Doskonały rysunek, plastyczne ujęcie przedmiotu, trafna charakterystyka modela, koloryt to cechy jego malarstwa portretowego.
Twórczość Brodowskiego, skalą talentu przewyższającego współczesnych mu malarzy warszawskich, stanowiła pierwszą tak konsekwentną manifestację w Polsce założeń klasycyzmu o francuskiej proweniencji. Program wielkiej sztuki Jacques-Louis Davida Brodowski realizował przede wszystkim w monumentalnych obrazach o tematyce biblijnej i antycznej, które najbardziej odpowiadały jego ambicjom i artystycznemu powołaniu. Natomiast w portretach, malowanych głównie w celach zarobkowych i dominujących w jego artystycznym oeuvre, pozostał bliższy zasadom realizmu w zakresie wiernego odtwarzania fizjonomii modela oraz wnikliwej charakterystyki jego osobowości.
Wyrazem rosnącej sławy Brodowskiego było zamówienie rządowe na wykonanie wielkiego obrazu upamiętniającego dziesiątą rocznicę założenia Uniwersytetu Warszawskiego. W 1828 artysta ukończył reprezentacyjne dzieło Nadanie dyplomu ustanowienia Uniwersytetu w Warszawie przez Aleksandra I (obecnie zaginione, znane jedynie z szkicu przygotowawczego o mniejszym formacie), będące w istocie formą portretu zbiorowego ukazującego postacie naturalnej wielkości na tle monumentalnej architektury wnętrza pałacowego. Wokół umieszczonej niemal centralnie osoby Aleksandra I zgrupowani zostali wybitni reprezentanci warszawskiego środowiska naukowego, po prawej minister Stanu Stanisław Staszic i minister Oświecenia Stanisław Kostka Potocki, po lewej rektor uniwersytetu ks. Wojciech Szweykowski (odbierający dyplom z rąk cara) oraz inni profesorowie. Wynikający z charakteru zlecenia oficjalny, podporządkowany dworskiej etykiecie typ przedstawienia mocno ograniczał inwencję i swobodę twórczą Brodowskiego. Mimo to dobrze wywiązał się z zadania, zwłaszcza w zakresie umiejętnego uchwycenia indywidualnych rysów poszczególnych postaci oraz precyzyjnego opracowania ich strojów.
Zmarł 31 marca 1832, w niespełna pół roku po upadku powstania listopadowego i zamknięciu przez władze Uniwersytetu Warszawskiego. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim.
Zachęcamy do zapoznania się z życiorysem twórczością Antoniego Brodowskiego w artykule działu historia-kultura PAI.
ANTONI BRODOWSKI W DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI
POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.
NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ
Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.
Projekt w 2023 roku dofinansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2023
Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/ów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
