54 lata temu w Londynie zmarł generał Władysław Anders, organizator i dowódca Armii Polskiej w ZSRS, a następnie 2. Korpusu Polskiego, od lutego do maja 1945 r. pełnił obowiązki Naczelnego Wodza, pochowany obok swoich żołnierzy na cmentarzu Monte Cassino.
Mało powiedzieć, że nie jestem zadowolony. Uważam że stało się wielkie nieszczęście. Na takie załatwienie sprawy naród polski nie zasłużył i my walczący tutaj nie mogliśmy tego oczekiwać. Polska pierwsza krwawiła w tej wojnie i poniosła ogromne straty. Była sojuszniczką Wielkiej Brytanii od początku i w najcięższych dla niej chwilach. Na obczyźnie zdobyliśmy się na największy wysiłek, na jaki stać było żołnierza, w powietrzu, na morzu i lądzie. W Kraju zorganizowaliśmy największy ruch oporu przeciwko Niemcom. Żołnierz walczył o Polskę, walczył o wolność swojego Narodu. Co dzisiaj, my dowódcy, mamy powiedzieć żołnierzowi? Rosja sowiecka, która do roku 1941 była w ścisłym sojuszu z Niemcami, zabiera nam obecnie połowę naszego terytorium, a w pozostałej części chce ustanowić swoje rządy. Wiemy z doświadczenia do czego to zmierza. - tak podsumowywał 21 lutego 1945 sytuację czasu II wojny światowej i alianckich decyzji po jej zakończeniu w rozmowie z brytyjskim premierem Winstonem Churchillem generał Władysław Anders.
Błyskotliwy dowódca, kawaler orderu Virtuti Militari odznaczony za zasługi w wojnie polsko-bolszewickiej. Generał Anders był nie tylko wspaniałym dowódcą swych żołnierzy, rola, jaką odegrał, stawia go pośród najbardziej zasłużonych polityków polskich.
Po zakończeniu wojny główną troską Władysława Andersa był los jego żołnierzy oraz wszystkich Polaków, którzy z różnych przyczyn znaleźli się na zachodzie Europy. Do polskich obozów wojskowych we Włoszech przybywali Polacy uwolnieni z niemieckich obozów koncentracyjnych, przymusowi robotnicy i jeńcy wojenni. Spora ich liczba wstąpiła do II Korpusu, który rozrósł się wtedy do ponad 100 tyś. żołnierzy. Z inicjatywy generała utworzono szereg instytucji mających zapewnić utrzymanie zgłaszającym się Polakom. Powstawały szkoły, warsztaty pracy, organizowano kursy zawodowe
Mimo to los żołnierzy Andersa był nadal niejasny. Alianci najchętniej widzieliby ich w okupowanej przez ZSRR Polsce. Wielu z nich poznało jednak na własnej skórze sowiecki system. Nie dziwi więc, że spośród niemal 200 tyś. żołnierzy polskich, którym zaproponowano powrót, jedynie 30 tyś. wyraziło chęć wyjazdu. Generał również nie miał zamiaru wracać – w najlepszym razie czekał go proces (i więzienie) podobny do tego, jaki Rosjanie urządzili 16 przywódcom Polskiego Państwa Podziemnego.
Gdy odmówił powrotu do kraju, Rada Ministrów pozbawiła go, tak jak i innych oficerów, obywatelstwa polskiego. Generał Anders całą swoją energię poświęcił na pracę niepodległościową na emigracji. Patronował wielu instytucjom polskim na Zachodzie. Ze wszystkich sił starał się przypominać los zdradzonej przez sojuszników Polski.
W 1969 roku wziął udział w uroczystych obchodach dwudziestej piątej rocznicy bitwy pod Monte Cassino. Rok później, 12 maja, prawie dokładnie w rocznicę rozpoczęcia bitwy o klasztor, zmarł. Zgodnie z życzeniem zmarłego jego ciało zostało przewiezione do Włoch i spoczęło na cmentarzu polskich żołnierzy na Monte Cassino.
WŁADYSŁAW ANDERS W DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI
POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.
NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ
Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.
