SWP





   Polska


 2024-06-04 Uchwała Senatu RP w 20. rocznicę śmierci Jacka Kuronia

Senat przez aklamację podjął uchwałę w 20. rocznicę śmierci Jacka Kuronia, przygotowaną z inicjatywy grupy senatorów. Uchwała oddaje cześć Jackowi Kuroniowi – bohaterowi demokratycznej Polski, działaczowi społecznemu, więźniowi politycznemu, jednemu z ojców III Rzeczypospolitej.

Uchwała przypomina historię działalności Jacka Kuronia. W młodości zaangażował się w budowę komunistycznej Polski, był działaczem ZMP, wstąpił do PZPR. W październiku 1956 r. działał w reformatorskim ruchu studenckim. Po klęsce marzeń o politycznych reformach próbował naprawiać świat, wychowując młodzież i działając w harcerstwie. Wielu jego wychowanków zostało później działaczami demokratycznej opozycji i „Solidarności”. W więzieniach spędził w sumie 8 lat.

W 1976 r. został jednym z liderów Komitetu Obrony Robotników. Sformułował wtedy ideę samoorganizacji społecznej jako metody walki z totalitarnym systemem. Jego znane hasło „Nie palcie komitetów, zakładajcie własne” to najlepszy skrót programu tworzenia „Solidarności” i demokratycznego, obywatelskiego społeczeństwa.

W 1989 r. został ministrem pracy i polityki socjalnej. Wszyscy pamiętają jego telewizyjne pogadanki, w których usiłował tłumaczyć dylematy transformacji. W tym czasie zbudował podstawy polskiego systemu opieki społecznej.

Był wielkim propagatorem pojednania polsko-ukraińskiego. Skwer w ukochanym, rodzinnym Lwowie nazwano jego imieniem.


OD REDAKCJI

JACEK KUROŃ

Jacek Kuroń urodził się 3 marca 1934 roku we Lwowie jako pierworodne dziecko Wandy z domu Rudeńskiej i Henryka Kuronia. Niemal całą okupację przeżył w swoim rodzinnym mieście, dopiero wiosną 1944 roku zamieszkał na podkarpaciu. Po zakończeniu wojny rodzina Kuroniów przeniosła się najpierw do Krakowa, a potem do Warszawy. W 1947 roku Kuroniowie zajmują mieszkanie przy ul. Mickiewicza 27 na Żoliborzu. W 1949 roku piętnastoletni Jacek Kuroń, zafascynowany ideami komunistycznymi, wstępuje w szeregi Związku Młodzieży Polskiej i rozpoczyna swoją długoletnią działalność społeczno-polityczną.

Po egzaminie maturalnym, w 1952 roku zaczyna etatową pracę jako instruktor w Wydziale Harcerskim ZMP w Warszawie, a następnie jako pełnomocnik Zarządu Stołecznego ZMP na Żoliborzu. W tym samym roku zostaje członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W 1953 roku pełni funkcję przewodniczącego Zarządu Uczelnianego ZMP Politechniki Warszawskiej, wkrótce jednak za krytykę organizacji zostaje usunięty z ZMP i z partii. Jesienią 1953 roku rozpoczyna studia w Państwowej Wyższej Szkole Pedagogicznej w Warszawie. W 1955 roku zakłada Drużynę im. gen. Karola Świerczewskiego „Waltera” przy Organizacji Harcerskiej ZMP. Po rozwiązaniu PWSP przenosi się na Uniwersytet Warszawski i kontynuuje studia historyczne. Zaczyna również uczestniczyć w spotkaniach Klubu Krzywego Koła.

Wiosną 1956 roku zostaje ponownie przyjęty w szeregi PZPR. We wrześniu 1956 roku współorganizuje Uniwersytet Robotniczy, zaś w październiku 1956 roku odpowiedzialny jest za organizację serii wieców robotniczych, które okazały się istotnym elementem przemian październikowych w Polsce. Zostaje członkiem Naczelnej Rady Harcerskiej, opracowuje założenia reformy systemu harcerskiego.

W 1957 roku kończy studia w Instytucie Historycznym UW i zostaje doktorantem na Wydziale Pedagogicznym UW. Po reaktywacji Związku Harcerstwa Polskiego rozpoczyna pracę w Kwaterze Głównej ZHP, a jednocześnie pełni funkcję komendanta Hufca Walterowskiego. W 1960 roku opracowuje reformę systemu drużyn harcerskich, kierując Działem Programowym Kwatery Głównej ZHP. Rok później zostaje odwołany z tej funkcji za krytykę ustroju politycznego PRL – Hufiec Walterowski ulega rozwiązaniu.

W 1962 roku Kuroń zostaje członkiem działającego na uniwersytecie Politycznego Klubu Dyskusyjnego, którym kieruje Karol Modzelewski. To w tym środowisku – nawet po rozwiązaniu PKD – kontynuowane są spotkania seminaryjne, które doprowadzą do powstania dokumentu, stanowiącego krytyczną analizę działań aparatu partyjnego. Opracowanie to – przejęte przez Służbę Bezpieczeństwa – zostaje odtworzone przez Jacka Kuronia i Karola Modzelewskiego i upublicznione wiosną 1956 roku jako List otwarty do partii. W ramach represji Kuroń zostaje ponownie usunięty z PZPR oraz ZHP, aresztowany i oskarżony wraz z Karolem Modzelewskim o próbę obalenia ustroju PRL. Po procesie w dniach 13-16 lipca 1965 roku wyrokiem Sądu Wojewódzkiego Jacek Kuroń zostaje skazany na trzy lata więzienia.

Wiosną 1967 roku warunkowo wychodzi na wolność i włącza się w działania kręgu tzw. komandosów, stając się szybko jego przywódcą. W tym samym roku kończy pracę doktorską pod kierunkiem prof. Bogdana Suchodolskiego. Publiczna obrona tezy doktorskiej nie odbywa się ze względów politycznych.

Jacek Kuroń zostaje kolejny raz aresztowany 8 marca 1968 roku po wiecu na Uniwersytecie Warszawskim i postawiony w stan oskarżenia. Po procesie tzw. „inicjatorów wydarzeń marcowych” skazano go na trzy i pół roku więzienia. Wychodzi na wolność jesienią 1971 roku. Uczestniczy niemal we wszystkich inicjatywach opozycyjnych tamtego okresu, jest m.in. sygnatariuszem Listu 59, autorem Listu otwartego do Enrico Berlinguera (sekretarza generalnego Włoskiej Partii Komunistycznej) oraz członkiem-założycielem Komitetu Obrony Robotników, który powstaje we wrześniu 1976 roku.

Wielokrotnie zatrzymywany przez Służbę Bezpieczeństwa i szykanowany. W styczniu 1978 roku podpisuje deklarację założycielską Towarzystwa Kursów Naukowych, redaguje kwartalnik „Krytyka”, jesienią tego samego roku bierze udział w głodówce protestacyjnej w kościele św. Marcina w Warszawie, współorganizuje Biuro Interwencyjne KSS „KOR”. Mieszkanie Jacka Kuronia staje się centrum działań opozycji demokratycznej w Polsce – to tam właśnie spływają informacje o represjach w całym kraju, tam redagowany jest „Biuletyn Informacyjny” oraz „Komunikaty” KOR. Tam również, 21 marca 1979 roku, dochodzi do brutalnej interwencji bojówki komunistycznego aktywu partyjnego i studenckiego. Napadnięci i dotkliwie pobici zostają uczestnicy spotkania w ramach TKN, w tym najbliżsi gospodarza domu.

W lipcu i sierpniu 1980 roku Jacek Kuroń organizuje sieć informacyjną o działaniach protestacyjnych w Polsce. Zostaje aresztowany 28 sierpnia 1980 roku. Po podpisaniu Porozumień Sierpniowych zwolniony z aresztu i powołany na stanowisko doradcy Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego NSZZ „Solidarność”. Członek Krajowej Komisji Porozumiewawczej oraz Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”. Aktywnie uczestniczy w pracach Związku. Internowany w grudniu 1981 roku. Jesienią 1982 roku zostaje formalnie aresztowany i postawiony w stan oskarżenia za próbę obalenia siłą systemu politycznego PRL. Wychodzi na wolność w 1984 roku po przerwanym procesie, na mocy amnestii. Obejmuje funkcję doradcy Tymczasowej Komisji Koordynacyjnej NSZZ „Solidarność”. W grudniu 1988 roku uczestniczy w formowaniu Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie.

W 1989 roku bierze udział w obradach Okrągłego Stołu, pracując w zespole do spraw reform politycznych. W wyborach czerwcowych kandyduje z listy Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”. Zostaje posłem Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego. 12 września 1989 roku powołany na stanowisko Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w rządzie Tadeusza Mazowieckiego.

W grudniu 1990 roku jest jednym z założycieli Unii Demokratycznej. W 1992 roku obejmuje tekę Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w rządzie Hanny Suchockiej. W 1995 roku kandyduje na urząd Prezydenta RP. W 1998 roku zostaje odznaczony orderem Orła Białego.

Jacek Kuroń zmarł 17 czerwca 2004 roku.


Jacek Kuroń w DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI




POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.
NA PODSTAWIE: korespondencja dla PAI - Senat RP


NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ




Kopiowanie materiału z portalu PAI jest zabronione

Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.




SZUKAJ INNYCH WIADOMOŚCI POLONIJNYCH



PORTAL WYŚWIETLONO 15 547 647 RAZY





Projekt w 2023 roku dofinansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2023

Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/ów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów





×