W 1492 roku w Grodnie, po 45 latach panowania w Koronie i 52 na Litwie, zmarł Kazimierz IV Jagiellończyk, młodszy brat Władysława Warneńczyka, czekał aż 3 lata na objęcie tronu Polski z powodu pogłosek o rzekomym ocaleniu brata, który miał podobno przeżyć bitwę pod Warną.
Rządy Kazimierza przypadły na czasy wyjątkowo pomyślne dla rozwoju królestwa pod względem gospodarczym, politycznym i kulturalnym. Monarcha długo i mądrze władał Litwą (od 1440) oraz Polską (od 1447).
Ciekawostką są okoliczności narodzin Kazimierza. W przeciwieństwie do starszego brata jego poczęciu i narodzinom nie towarzyszyła radość dworu, lecz atmosfera niepewności, a nawet skandalu obyczajowego. Otóż gdy królowa Zofia (Sonka) zaszła w trzecią ciążę, doniesiono 76-letniemu Jagielle o rzekomej niewierności 22-letniej żony. Sędziwego króla miał o tym poinformować podczas odwiedzin w Horodle książę litewski Witold. Na podstawie zeznań dwóch dworek uwięziono kilku rycerzy (m.in. Jana Hińczę z Rogowa) – rzekomych kochanków królowej Zofii, ją zaś oddalono i osadzono w Krakowie do czasu rozwiązania. Dopiero uroczysta „przysięga oczyszczająca” o wierności królowi Jagielle złożona przez królową w obecności biskupa krakowskiego Zbigniewa, kasztelana Krystyna z Ostrowa, wojewody krakowskiego Jana z Tarnowa i wojewody sandomierskiego Mikołaja z Michałowa przekonała króla i otoczenie o uczciwości monarchini i prawym pochodzeniu narodzonego Kazimierza. Uwięzieni rycerze zostali uwolnieni, a z czasem wrócili nawet do łask królewskich.
Pomimo trudnych początków rządów Kazimierza, któremu mimo starań nie udało się zdobyć tronu Królestwa Czeskiego, osiągnięcia władcy były znaczące w historii Polski. Ograniczając rolę biskupa Oleśnickiego oraz kościoła i rady królewskiej, oparł się na średnim rycerstwie, wobec którego dokonał pewnych ustępstw (statuty nieszawskie). Inkorporując do Polski ziemie gostyńską, rawską i oświęcimską, a także Pomorze Gdańskie z Malborkiem, Elblągiem i Warmią po zwycięskiej wojnie z Krzyżakami (1454–1466), powiększył swoje państwo. Małżeństwo z Elżbietą, córką Albrechta II Habsburga, zwaną w Polsce Rakuszanką i matką królów, zaowocowało licznym potomstwem (para doczekała się 6 synów i 7 córek). Dzięki umiejętnej polityce Kazimierz osadził na tronie czeskim (1471), a potem również węgierskim (1490) syna Władysława, zapewniając w ten sposób znaczące miejsce dynastii Jagiellonów w Europie Środkowej.
Według opisu z Chronica Polonorum Macieja Miechowity król Kazimierz był „wysokiego wzrostu; od przodu głowy do jej szczytu całkiem łysy; o twarzy podłużnej i chudej; mówił sepleniąc; od wczesnego dzieciństwa do starości życia zawsze myśliwy i ptasznik”. Wizerunek który przedstawiamy jest autorstwa Jana Matejki, który bez wątpienia inspirował się zarówno tym opisem jak i nagrobkiem autorstwa Wita Stwosza w katedrze wawelskiej.
Kazimierz IV Jagiellończyk w DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI
POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.
NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ
Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.
Projekt w 2023 roku dofinansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2023
Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/ów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
magdalena_news.png )
