10 czerwca w Buenos Aires, w wieku 102 lat, zmarł Major Stosław Kowalski. Jeszcze w maju uczestniczył w obchodach 80. rocznicy Bitwy o Monte Cassino... Jego niezwykle ciekawy i barwny życiorys przypomina Pani Krystyna Misa.

Pan Major Kowalski urodził się w Toruniu 21 lipca 1922 r. Kiedy rozpoczęła się II wojna światowa miał 17 lat. W 1941 r. został wywieziony ze swoją mamą, starszym bratem i młodszą siostrą do Rosji na Sybir. Major pamięta że podróż trwała miesiąc. Jechali w wagonach towarowych, po 60 osób w każdym wagonie. Po miesiącu podróży trafili do łagrów w Ałtajskim Kraju, do karnego kołchozu, tam pracował dzień i noc żeby utrzymać mamę, siostrę i brata.

Takie życie miał, aż Rząd Polski na uchodźstwie w Londynie porozumiał się z Rosją w sprawie tworzenia armii z zesłańców, jej stworzenie powierzono generałowi Andersowi. Jak Major o tym się dowiedział, bez pozwolenia udał się do Taszkentu do placówki rządu polskiego, która tam się tworzyła, tam prosił o pomoc, aby mógł z rodziną pojechać i zapisać się do tworzącej się polskiej armii. Nie pomogli mu ale powiedzieli, że jest wolny, także ze sprzedanej na dworcu machorki udało się pojechać z rodziną do Dzalal-Abab żeby dostać się wojska. Jego mama zaczęła pracować w aptece w wojskowym szpitalu a Majora jako kanoniera wzięli do tworzącego się pułku artylerii przeciwlotniczej. Major przeszedł cały szlak z Armią Andersa. Od Rosji poprzez Iran, Irak, Libie, Syrię do Palestyny.

W Dzalal-Abad przedzielono go do 5 Kresowego Pułku Artylerii Przeciwlotniczej. W Habbaniyi dostał tytuł kaprala podchorążego z wynikiem bardzo dobrym, dzięki temu w Gederze w Palestynie w nowej podchorążówce był instruktorem i szkolił żołnierzy. Jako kapral podchorąży na defiladzie prowadził kampanię wszystkich podchorąży. Major pamięta, że na defiladę do Palestyny przyjechał prezydent Polski na uchodźstwie, żeby zobaczyć, jak idzie szkolenie żołnierzy. A potem przez Egipt wyjechał do Włoch żeby walczyć.

Szlakiem morza Adriatyckiego udali się w góry. Służył w 5 Dywizji generała Sulika należącej do 2. Korpusu generała Andersa. Był jednym z pierwszych, który zobaczył, co to w ogóle znaczy Monte Cassino, bo w kwietniu 1944 r (na półtora miesiąca przed bitwą) został wyznaczony jako oficer rozpoznawczy do przeprowadzenia wywiadu. W pierwszych dniach maja korpus zajął stanowiska. Stali na dole. Z jednej strony 5 dywizja z drugiej 3 dywizja na górze był klasztor. To była ciężka ofensywa, która trwała osiem dni. Major Kowalski pamięta, że zdobywało metr za metrem po to żeby znów się cofać. 1051 zabitych i 4000 rannych. Majorowi kula utkwiła w nodze. Ale o jednym co myślał, to że był rozkaz żeby zdobyć Monte Cassino.

Ósmego dnia 3 Dywizja weszła na Monte Cassino. Z jednej strony 40 minut później z drugiej strony 5 dywizja. Więc ranny Major Kowalski był jednym z pierwszych, którzy weszli na Monte Cassino. 18 mają o godz. 10.40 wszedł do Klasztoru. Klasztor był zupełnie zrujnowany.

Zdobycie Monte Casino było wielkim wyczynem i otworzyło wojsku drogę na Rzym. Następnie wojsko ruszyło na północ Włoch, walki nadal się zdarzały, ale już nie były takie ciężkie. Polskie wojska zdobyły jeszcze Bolonię. Koniec wojny zastał Majora w Bolonii. Major dostał pozwolenie z wojska pójścia na studia, na inżynierię morską, na Politecnica Real di Torino, ale nie udało mu się ich ukończyć, Włosi nie przedłużyli mu karty pobytu. Mama, siostra i brat byli już w Anglii. Do Polski komunistycznej nie chciał wracać, obawiał się że znów wyślą go na Sybir. Ostatnim transportem z Włoch pojechał do Argentyny.

Do Argentyny przybył w 1947 r. Tam dostał pierwszą pracę w Remington jako mechanik maszyn perforacyjnych. Później założył firmę, która zajęła się rozbieraniem starych statków na złom. Stał się jednym z głównych ekspertów. W Domu Polskim w Buenos Aires, poznał swoją żonę panią Jolantę Kiejewską i założył wspaniałą rodzinę. Niestety żona zmarła w kwietniu tego roku. Przeżyli razem wiele wspaniałych lat...

Dużo pracował społecznie w Buenos Aires. Był sekretarzem Stowarzyszenia Polskich Kombatantów, przez kilka lat prezesem Klubu Polskiego i wiceprezesem Związku Polaków w Argentynie (prezydentem był wtedy inż. Jezierski). Po 1988 r wycofał się z pracy społecznej. Stosław Kowalski w 2017 r (jeszcze w randze kapitana) w uznaniu wybitnych zasług poniesionych w walce o niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej został uhonorowany medalem “Pro Patria” i Medalem “Obrońcy Ojczyzny 1939-1945". Podczas obchodów 75 rocznicy Bitwy o Monte Cassino Stosław Kowalski został awansowany na stopień Majora.

Major ciągle podkreśla, że musi podziękować Argentynie, bo mógł tu pracować i rozwijać się bez przeszkód.

W maju r. 2024 pojechał do Polski i Włoch, na obchody 80 rocznicy Bitwy o Monte Cassino. 15 maja Major Kowalski został przyjęty przez Premiera RP. 18 maja był obecny we Włoszech na obchodach 80 rocznicy Bitwy o Monte Casino, podczas tej podróży pokonał 28,000 km. Jak wrócił do Buenos Aires twierdził że podróż była wspaniała, warta wysiłku . - Major Kowalski jest pomnikiem historii, osobą która podczas swojego życia świadczyła o odwadze żołnierzy 2 korpusu polskiego, którzy byli gotowi poświęcić swoje życie za wolną Polskę.

Krystyna Misa

POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.
NA PODSTAWIE: korespondencja dla PAI

   INNE WIADOMOŚCI Z: Argentyna

NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ

POLECAMY TAKŻE

Polska  2024-06-20 

MAGDALENA ABAKANOWICZ - przekraczając konwencje

CZYTAJ WIĘCEJ

W. Brytania  2024-06-20 

Polska Szkoła im. Stanisława Kostki w Aberdeen zakończyła rok szkolny

CZYTAJ WIĘCEJ

Polska  2024-06-20 

KRÓLESTWO POLSKIE 1815

CZYTAJ WIĘCEJ

Węgry  2024-06-20 

Przystanek Historia Budapeszt

CZYTAJ WIĘCEJ