W sobotę 4 maja w Budynku Parlamentu Brytyjskiego w sali Winstona Churchilla, Zjednoczenie Polskie w Wielkiej Brytanii zorganizowało wydarzenie upamiętniające 80 lecie bitwy pod Monte Cassino. Uroczystość otworzyła i powitała przybyłych gości i uczestników Alicja Donimirska prezes Zjednoczenia Polskiego w Wielkiej Brytanii.
O bitwie i jej wpływie na kolejne pokolenia Polaków zarówno na Wyspach jak i w Polsce opowiedzieli honorowi goście wydarzenia : m inistra Edukacji Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej, Barbara Nowacka, a mbasador Rzeczypospolitej Polskiej w Republice Włoskiej i San Marino, Anna Maria Anders Costa córka Generała Andersa, d yrektor Departamentu Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP, Anna Sochańska, oraz kierownik Wydziału Konsularnego w Ambasadzie Rzeczypospolitej Polskiej w Wielkiej Brytanii: konsul Mateusz Stąsiek. O Historii Bitwy oraz Niedźwiedziu Wojtku opowiedział historyk dr Marek Mrozek, a wojenne piosenki zaprezentował chór zespołu Mazury.
Na wydarzeniu byli obecni przedstawiciele polskich i brytyjskich organizacji rządowych i pozarządowych m.in.: wice ambasador Bartosz Wiśniewski, dyrektor Instytut Rozwoju Języka Polskiego dr Urszula Starakiewicz-Krawczyk, dyrektor Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą, Adam Kalbarczyk, Lord Provost of Edinburgh Robert Aldridge, Sheriff of the City of London Alderman Bronek Masojada, H&F Mayor Patricia Quigley, parlamentarzyści, radni oraz przedstawiciele organizacji Polonijnych. Wydarzeniu towarzyszyły wystawy zorganizowane przez Instytut Piłsudskiego i Instytut Pamięci Narodowej.
Pełna katedra Westminster w trakcie Mszy św. z okazji 80. rocznicy zwycięskiej Bitwy o Monte Cassino to powód do dumy! W nabożeństwie uczestniczyła ambasador Anna Maria Anders, Edward Trusewicz, prezydent Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych, Tadeusz Adam Pilat, wiceprzewodniczący Rady Polonii Świata i prezydent honorowy EUWP, konsul Mateusz Stąsiek, przedstawiciele ambasady RP, konsulatu, ataszatu, Misji Katolickiej i bez wątpienia wszystkich organizacji polonijnych w Zjednoczonym Królestwie.
Uroczysta Msza święta odprawiona została przez polskiego księdza Sławomira Witonia. Homilia poświęcona Ojczyźnie wywołała wiele emocji.
Dodatkową atrakcją była obecność jednego z ostatnich żołnierzy gen. Andersa - Władysława Mleczko, pocztów sztandarowych z polskich szkół sobotnich, harcerzy oraz artystów z Zespołu Mazury, Tatry i Związek Podhalan. Po Mszy, już na schodkach katedry, wspólnie odśpiewano „Mazurka Dąbrowskiego”. Wzruszeń było co nie miara!
Opracowanie tekstu: Tadeusz A. Pilat – Rada Polonii Świata
Na podstawie: tekst i zdjęcia – red. Maria Byczyński
Piękna była ta niedziela, weekend właściwe, poświęcony upamiętnieniu bohaterstwa, poświęceniu i śmierci tych, którzy walczyli, zdobywali i ginęli w dwóch jakże dla Polski ważnych wydarzeniach, których 80-rocznicę obchodzimy w tym roku.
Uroczystości rocznicowe na Monte Cassino zaplanowane są na 18/19 maja i tysiące Polaków z kraju i zagranicy wybierają się do Włoch, aby osobiście uczestniczyć w upamiętnieniu tej rocznicy – pewnie już ostatniej w pamięci żołnierzy, których garstka znajdzie się na polskim cmentarzu, aby oddać hołd poległym kolegom.
Środowisko polskie w Wielkiej Brytanii, a konkretnie mówiąc w Londynie, chciało na swój sposób uczcić 80-tą rocznice bitwy o Monte Cassino i wybuch Powstania Warszawskiego. Zaplanowano trzy wydarzenia na ten ostatni weekend: spotkanie w Churchill Rooms w parlamencie brytyjskim w sobotni wieczór, mszę św. w katedrze westminsterskiej w niedzielny poranek i bardzo uroczysta akademia w sali teatralnej w POSKu.
W katedrze katolickiej w Westminster poranna msza św. gromadzi tysiące wiernych, różnej narodowości, którzy właśnie w tej świątyni, najważniejszej katolickiej katedrze w Wielkiej Brytanii, chcą rozpocząć świętowanie Dnia Pańskiego.
W niedzielę 5-go maja zgromadziła również i Polaków – uczniów szkół sobotnich, harcerzy, członków zespołów ludowych, nauczycieli i wszystkich, którzy chcieli włączyć się do wspólnej modlitwy w intencji narodu polskiego, Polaków mieszkających poza granicami kraju i poległych podczas bitwy pod Monte Cassino i w Powstaniu Warszawskim. Intencja ta już dawno została zarezerwowana dla Polaków i myślą przewodnią tej mszy w katedrze była chęć podzielenia się z brytyjskimi przyjaciółmi tymi elementami polskiej historii z okresu drugiej wojny światowej. I modlenia się razem za wszystkich, którzy oddali życie w walce o wolność. Może obecność pocztów sztandarowych – harcerskich, szkolnych, zespołowych – młodzieży w strojach ludowych oraz pierwsze ławki zarezerwowane dla zaproszonych gości były zaskoczeniem dla lokalnej społeczności, ale piękne wprowadzenie do mszy św. sprawę szybko wyjaśniło. Odprawiał ją ks. Sławomir Witon, Dziekan Katedry Westminsterskiej, Polak z pochodzenia, który zwięźle, ale bardzo rzeczowo wytłumaczył angielskojęzycznym wiernym obecność Polaków na tej niedzielnej Eucharystii dziękując im za przybycie i opowiedział krótką historię i szersze znaczenie bitwy pod Monte Cassino oraz Powstania Warszawskiego.
Czytania na 6-tą niedzielę zwykłą mówiły o miłości. Jak mnie umiłował Ojciec, tak i ja was umiłowałem.... Nie ma większej miłości nad tę, gdy ktoś poświęca swoje życie za przyjaciół. (J.15 9-17) Jakże pięknie ksiądz celebrans podczas homilii wkomponował tę naukę w bohaterstwo, ofiarę i śmierć żołnierzy, którzy szli walczyć, gotowi na śmierć, w przekonaniu, że walczą w imieniu wspólnego dobra. Oddawali życie właśnie za współbraci. Niejednemu pociekły łzy słuchając tego kazania i naprawdę cieszył nas fakt, iż msza św. jest po angielsku i dla angielskiej społeczności, a tłumaczy również tak liczną obecność Polaków na tych wyspach. Po mszy św. Anglicy fotografowali się z naszymi Krakowiakami czy Mazurami na stopniach katedry i młodzi zaśpiewali razem polski hymn narodowy. Myślę, że założony cel został osiągnięty. W samo południe ks. bp. Krzysztof Zadarko odprawił mszę św. w intencji Polskiej Macierzy Szkolnej w kościele św. Andrzeja Boboli na Chiswick.
Przetransportowanie do Polskiego Ośrodka Społeczno-Kulturalnego (POSK) okazało się nie takie łatwe, bo weekendowe roboty na zielonej linii utrudniły dojazd na Ravenscouurt Park. Udało się jednak i po krótkim roboczym lunchu z zaproszonymi gośćmi zebraliśmy się ponownie w sali teatralnej w POSK-u, aby uczestniczyć w dalszych uroczystościach tej nietypowej niedzieli. Sala była pełna, jak za dawnych dobrych lat akademii trzeciomajowych urządzanych przez Polską Macierz Szkolną. Był to przecież termin corocznej akademii, choć w tym roku miał trochę inny wymiar. Główną różnicą, poza szczególną treścią, był fakt, iż większość akademii przeprowadzona była w języku angielskim. Nie było to przypadkowe ani nie zamierzamy porzucać języka polskiego. Proszę się nie martwić! Tak jak w katedrze, tak i w POSK-u, mieliśmy angielskojęzycznych widzów.
W tym roku Macierz zrobiła wielki wysiłek, aby w upamiętnianie 80-tej rocznicy Monte Cassino i Powstania włączyć również i Brytyjczyków. Na akademię zaproszeni zostali radni oraz dyrektorzy lokalnych szkół angielskich. Wielu odpowiedziało pozytywnie i zjawiło się w POSKu. Zaproszenie przyjęła również i brytyjska minister edukacji, choć w ostatniej chwili musiała zrezygnować z przyjazdu, bo pilniejsze sprawy przykuły ją do biurka. Nawet burmistrz Londynu, Sadiq Khan serdecznie podziękował za zaproszenie, wyraził żal, iż nie może być z nami tego popołudnia, ale czekają go wyniki wyborów na burmistrza. Pewnie był trochę zestresowany, ale ładnie, że odpowiedział.
Program akademii rozpoczęła 8-9 letnia Sara Żytelewska ze szkoły im. Paderewskiego z Romford odśpiewaniem – odważnie, swobodnie i wzruszająco, przy akompaniamencie Mikołaja Lisiaka – pieśni Czerwone maki na Monte Cassino. Wprowadziło nas to od razu w refleksyjny nastrój, który nam towarzyszył przez cały wieczór.
Konferansjerkę prowadziła Kasia Madera, znana spikerka z brytyjskiego BBC (jak to się udało Eli Barrass zdobyć tak prestiżową osobę!) która z wrodzoną elegancją i pięknym angielskim wpierw z nostalgią wspomniała swoje własne lata w szkole im. Tadeusza Kościuszki na Ealingu, a potem wprowadzała każdy nowy punkt programu. A było tych punktów wiele: uroczyście odśpiewane dwa hymny narodowe – polski i angielski oraz przywitanie wszystkich obecnych na sali przez Elę Barrass, prezesa Polskiej Macierzy Szkolnej, której to wizją było zorganizowanie imprezy na najwyższym szczeblu, zaproszenie gości z Europy, Polski i Wielkiej Brytanii oraz włączenie w nią uczniów polskiej szkoły sobotniej – tym razem z Romford. Ambasador RP Piotr Wilczek miał bardzo ciekawe wystąpienie na temat trudnej i bohaterskiej bitwy pod Monte Cassino oraz jej znaczenia w kampanii włoskiej. Polacy osiągnęli – ogromnym kosztem – zwycięstwo, którego ich poprzednicy nie byli w stanie osiągnąć. Zdobycie wzgórza otworzyło aliantom drogę do Rzymu i doprowadziło do zwycięstwa nad Niemcami.
W następnej części programu wystąpiła pani Minister Edukacji Narodowej, Barbara Nowacka i wręczyła 17 nauczycielom medale Komisji Edukacji Narodowej (KEN), gratulując im odznaczenia i dziękując za ich oddaną pracę na polu szerzenia polskości i wspierania polskiej oświaty. Etiudą Rewolucyjną Chopina, wykonaną przez utalentowanego Maxa Bednarza zakończono tą część programu. Następnie Ela Barrass wręczyła Złotą Odznakę PMS kolejnym trzem nauczycielkom. Widać, iż promowanie polskości dobrze się ma!
Przerywnikami w programie były występy Ferajny z Hoovera - grupy znajomych, którzy spontanicznie połączyli swoje talenty muzyczne, aby oddać hołd Powstańcom Warszawskim. Założony osiem lat temu zespół składa się z dziesięciu osób, które w niezwykle poruszający sposób przywracają mieszkańcom Warszawy pamięć o uczestnikach walk o stolicę, dzieląc się swoją pasją i ogromnymi pokładami energii z innymi. Nam r ówn ież umilili popołudnie śpiewając wojskowe piosenki.
Ciekawe wystąpienie miała bardzo dobrze znana w środowisku brytyjskim Clare Mullley (kolejny sukces pani Barrass) wielokrotnie nagradzany historyk, autorka i prezenterka skupiająca się przede wszystkim na doświadczeniach kobiet podczas drugiej wojny światowej. I właśnie o tych kobietach Polkach, bohaterkach wojny, zwłaszcza na Monte Cassino i podczas Powstania, opowiedziała pani Mulley posługując się historycznymi fotografiami z tamtych lat.
Kluczowym punktem programu było wystąpienie uczniów szkoły im. Paderewskiego z Romford, którzy zaprezentowali nam obrazek sceniczny oparty na Dziele na kraterze Melchiora Wańkowicza. Jakże wymowne były białe krzyże – symbolizujące śmierć bohaterów zarówno w Powstaniu jak i na Monte Cassino - w rękach młodzieży polskiej, która tu, na emigracji, ze wzruszeniem wspominała zaangażowanie, bohaterstwo i śmierć swoich rówieśników walczących o wolność Warszawy i świata. Podziękowaniami i lampką wina zakończono to piękne i wzruszające popołudnie. Gratulacje należą się wszystkim wykonawcom oraz tym którzy za kulisami czuwali nad tym, aby całość programu przebiegała sprawnie. Na ekranie podczas całego popołudnia przewijały się odpowiednie obrazy – Monte Cassino, maków, zniszczonej Warszawy, powstańców, walczących kobiet i Chopina. Całe wydarzenie było na bardzo wysokim poziomie artystycznym i organizacyjnym. Brawo prezes i Polska Macierz Szkolna.
Swoją obecnością zaszczycili nas: Barbara Nowacka, Ministra Edukacji, Kacper Lawera, Dyrektor Departamentu Komunikacji w Ministerstwie Edukacji Narodowej, Jan Pastwa, Radca Generalny w Departamencie Współpracy Międzynarodowej w Ministerstwie Edukacji Narodowej, dr Urszula Starakiewicz-Krawczyk, Dyrektor Instytutu Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego, Adam Kalbarczyk, Dyrektor Ośrodka Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą, Ambasador RP, prof. Piotr Wilczek, Anna Sochańska, Departament Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą, ks.bp. Krzysztof Zadarko, biskup pomocniczy diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej, Edward Trusewicz, prezydent Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych, Tadeusz Adam Pilat wiceprzewodniczący Rady Polonii Świata i prezydent honorowy EUWP, płk. Robert Pawlicki, attaché wojskowy, Kpt. Kamil Kosztowny oraz prezesi, kombatanci, harcerze, dyrektorzy szkół polonijnych i angielskich, rodzice i uczniowie.
Medale Komisji Edukacji Narodowej otrzymały: Katarzyna Kowalczyk, Katarzyna Makarewicz, Oliwia Miłek-Richards, Edyta Miterska, Małgorzata Niedbało, Joanna Ogorzałek, Aneta Olszewska, Barbara Pawłowska, Dorota Piotrowska-Holiat, Joanna Rachwał, Magdalena Synowiec, Małgorzata Towiańska, Aleksandra Wasilewska, Monika Wypychowicz, Monika Wyrazik i Katarzyna Zakrzyńska.
Złotą Odznakę Polskiej Macierzy Szkolnej w Wielkiej Brytanii otrzymały: Małgorzata Wojtynka-Sims, Magdalena Świdniewicz i Piotr Treger.
Autorka artykułu: Aleksandra Podhorodecka,
Prezes honorowy Polskiej Macierzy Szkolnej w W.B.
Zdjęcia: red. Maria Byczyński i Polska Macierz Szkolna w W.B.
POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.
NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ
Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.
Projekt w 2023 roku dofinansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2023
Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/ów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
