Zamordowany 21 czerwca 1940 w Palmirach. Człowiek wyjątkowo uzdolniony politycznie jako parlamentarzysta, marszałek Sejmu, lider ruchu ludowego, wyznający idee demokratyczne, ceniący niezależność i chroniący własne spojrzenie na rzeczywistość. Maciej Rataj, działacz Polskiego Stronnictwa Ludowego "Piast" to postać nadal mało znana i na nowo odkrywana.
Swoją długą drogę polityczną Maciej Rataj rozpoczynał jeszcze przed wybuchem I wojny światowej. Mimo pochodzenia z bardzo skromnej rodziny chłopskiej, posiadającej zaledwie dwuhektarowe gospodarstwo, udało mu się ukończyć studia filologiczne na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Lwowskiego. To wówczas zaangażował się w działalność PSL.
W styczniu 1919 r. został wybrany na posła do Sejmu Ustawodawczego z listy PSL „Wyzwolenie”. W okresie wojny polsko-sowieckiej 1 lipca 1920 r. został członkiem Rady Obrony Państwa. 24 lipca 1920 r. objął stanowisko ministra wyznań religijnych i oświecenia publicznego w koalicyjnym Rządzie Obrony Narodowej pod prezesurą Wincentego Witosa. Zajmował się unifikacją organizacji szkolnictwa, podnoszeniem kwalifikacji nauczycieli. W wyborach parlamentarnych w listopadzie 1922 uzyskał mandat poselski z listy PSL „Piast”. 1 grudnia 1922 r. dzięki wsparciu partii centrowych i prawicowych wybrany został na marszałka Sejmu. Był nim do roku 1928.
Po zabójstwie prezydenta Gabriela Narutowicza 16 grudnia 1922 r. jako marszałek Sejmu przejął obowiązki głowy państwa i pełnił je do chwili wyboru Stanisława Wojciechowskiego na prezydenta 20 grudnia. Był jednym z twórców porozumienia między PSL „Piast”, Związkiem Ludowo-Narodowym a Chrześcijańską Demokracją, dzięki któremu 28 maja 1923 r. powstał drugi rząd Witosa. W czasie zamachu stanu, którego dokonał Józef Piłsudski, 14 maja 1926 r. Stanisław Wojciechowski, który zrezygnował z urzędu, przekazał Maciejowi Ratajowi uprawnienia głowy państwa.
W pierwszej połowie lat trzydziestych jednoczył podzielony ruch ludowy. W tym czasie został redaktorem „Zielonego Sztandaru”, organu prasowego Stronnictwa Ludowego. Funkcję tę pełnił do września 1939 r. Był przeciwnikiem współpracy stronnictwa z opozycyjnym Frontem Morges, endecją i komunistami. Dopuszczał natomiast współpracę z PPS.
1 września 1939 r. był w grupie polityków, która zamierzała przedstawić prezydentowi Ignacemu Mościckiemu propozycję powstania rządu jedności narodowej. Dwa dni później gen. Władysław Sikorski zaproponował Ratajowi ewakuację do Lwowa i objęcie w przyszłości funkcji premiera. Polityk PSL odrzucił ten pomysł i pozostał w kraju. Zaangażował się w powstanie Głównej Rady Politycznej przy Służbie Zwycięstwu Polski. Jednocześnie dążył do rozwinięcia pracy konspiracyjnej przez SL. Był zwolennikiem poparcia ruchu ludowego dla tworzących się struktur Polskiego Państwa Podziemnego.
Pozostanie w kraju przypłacił aresztowaniem przez Gestapo. Do dziś nieznane są szczegóły jego pobytu na Pawiaku. 21 czerwca 1940 r. razem z innymi więźniami, wśród których był m.in. działacz socjalistyczny Mieczysław Niedziałkowski, został rozstrzelany w Palmirach pod Warszawą. W 1946 r. jego ciało zostało ekshumowane i uroczyście pochowane na tamtejszym cmentarzu. W setną rocznicę odzyskania niepodległości został odznaczony przez prezydenta RP Orderem Orła Białego.
Zachęcamy do przeczytania biografii Macieja Rataja w dziale historia-kultura PAI.
Maciej Rataj w DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI
POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.
NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ
Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.
