Jan Matejko (1838-1893) - najwybitniejszy przedstawiciel polskiego nurtu malarstwa historycznego, kolekcjoner, profesor i wieloletni dyrektor Szkoły Sztuk Pięknych w Krakowie był również prekursorem konserwacji i ochrony zabytków, członkiem wielu towarzystw i stowarzyszeń artystycznych, naukowych i społecznych. Po śmierci artysty zawiązało się towarzystwo jego imienia, które postawiło sobie za cel uczczenie osoby wybitnego malarza tworząc muzeum biograficzne w domu, w którym urodził się mieszkał z rodziną, tworzył i zmarł.
Muzeum Dom Jana Matejki znajduje się w rodzinnym domu artysty na ul. Floriańskiej 41. W wykupionej od rodziny kamienicy zgromadzono drogą systematycznych zakupów i darów eksponaty związane z postacią Jana Matejki i jego rodziny, prezentując je po raz pierwszy publiczności już w 1898 roku.
W 1904 r. Towarzystwo im. Jana Matejki przekazało utworzone przez siebie muzeum biograficzne pod zarząd Muzeum Narodowego w Krakowie.
Obecnie zbiory liczą ponad 8 tys. eksponatów. Są wśród nich przedmioty codziennego użytku i pamiątki po artyście oraz jego najbliższych: żonie Teodorze z Giebułtowskich Matejkowej (1846-1896), dzieciach: Tadeuszu (1865-1911), Helenie Unierzyskiej (1867-1932), Beacie Kirchmayerowej (1869-1926), Jerzym (1873-1827) i Reginie (1878-1878), a także innych członkach rodziny.
Znajdują się tu prace reprezentujące wszystkie fazy twórczości malarza: wczesne studia olejne, niewielkie szkice kompozycyjne do wielkich płócien o tematyce historycznej (m.in.: "Mikołaj Kopernik" [1871], "Jan Sobieski wręcza kanonikowi Denhoffowi list do papieża z wiadomością o zwycięstwie nad Turkami pod Wiedniem w r. 1683" [1880]), przykłady portretów rodziny i przyjaciół, jak również "Autoportret" z 1887.
Cenny zbiór rysunków został pogrupowany na szkice do kompozycji historycznych, studia portretowe, kostiumowe, architektoniczne i krajobrazowe oraz rzemiosła artystycznego. Szczególne miejsce zajmują karykatury rodzinne oraz akwarele o tematyce historycznej.
Przechowywane są także liczne kartony projektowe polichromii do kościoła Mariackiego w Krakowie (1889-1891). Realizacja ta przyczyniła się do odnowienia zainteresowań malarstwem ściennym w twórczości jego uczniów: Stanisława Wyspiańskiego i Józefa Mehoffera.
Wyrazem uznania dla osiągnięć Jana Matejki są liczne polskie i zagraniczne medale, dyplomy, świadectwa przynależności do stowarzyszeń artystycznych i naukowych, a także "berło jako symbol panowania w sztuce" wręczone artyście przez Radę Miasta Krakowa w 1878 roku.
Przechowywane są też cenne dokumenty m.in. listy Matejki do rodziny i przyjaciół, a także autografy m.in. Henryka Sienkiewicza, Władysława Czartoryskiego, Jacka Malczewskiego, Stanisława Tarnowskiego czy Mikołaja Zyblikiewicza.
Twórcy muzeum gromadzili również dokumentację fotograficzną działalności malarza, a wiele fotografii pochodzi ze zbiorów artysty np. przedstawiające Jana Matejkę, osoby z jego otoczenia jak i te, które pozowały mistrzowi.
Kolekcja Matejki zawiera zbiór wyrobów rzemiosła artystycznego, tkanin, ubiorów, militariów, które często służyły artyście jako rekwizyty w pracy zawodowej, a wiele z nich to niezwykłe, interesujące zabytki o znaczącej wartości artystycznej i materialnej. Takim przykładem jest unikatowy zespół narzędzi tortur uratowany przez Matejkę od zniszczenia podczas renowacji wieży dawnego ratusza. Księgozbiór Jana Matejki obejmuje starodruki od XVI do XVIII wieku, wydawnictwa historyczno-artystyczne, często z dedykacjami dla artysty. Są też prace dotyczące Jana Matejki wydane po jego śmierci czyli po 1893 roku.
Jan Matejko w DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI
POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.
NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ
Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.
