SWP





   Polska


PAI

 2024-08-09 JÓZEF MARIA HOENE-WROŃSKI - nie tylko mesjanizm...

Twierdził, że jest powołany do objawienia ludzkości prawdy absolutnej i przeprowadzenia reformy powszechnej filozofii, matematyki, astronomii i techniki w oparciu o własny system filozoficzny. Jego mesjanizm był doktryną, jednoczącą absolutną religię, absolutną filozofię i służyć miał sprawie reformy powszechnej. Wierzył, że człowiek jako współpracownik boży może i powinien być twórcą nowej rzeczywistości. Wierzył, że obowiązkiem człowieka jest odrodzenie się do nowego, wyższego życia. 9 sierpnia 1835 roku zakończył żywot Józef Maria Hoene-Wroński.

Punktem wyjścia filozofii Wrońskiego była filozofia I. Kanta, którą przekształcił w metafizykę w sposób analogiczny do heglowskiego. Opracował nie tylko system filozoficzny, ale i jego zastosowania do polityki, historii, ekonomii, prawodawstwa, psychologii, muzyki i pedagogiki. Byt i wiedzę wyprowadzał z Absolutu, który pojmował bądź jako Boga, bądź jako ducha, rozum, rzecz samą w sobie. Nie określał jego istoty, starał się zeń wyprowadzić powszechne prawo, które nazwał „ Prawem Stworzenia”. W filozofii dziejów zapowiadał przebudowę ustroju, z pełnego antagonistycznych sprzeczności w całkowicie rozumny. Wroński twierdził, że powołaniem ludzkości jest przejście do ustroju rozumnego, w którym nastąpi zjednoczenie Dobra i Prawdy oraz Religii i Nauki.

Co dzisiaj wydawać się może szokujące według Wrońskiego, ideę mesjanizmu miała zrealizować Rosja jako przewodniczka całej Słowiańszczyzny. ”Polska powinna powstrzymywać się od jakichkolwiek gwałtów i zrezygnować ze złudnych nadziei na odzyskanie niepodległości przez osłabienie Rosji za pomocą zaburzeń rewolucyjnych. Rosja unicestwiłaby zbuntowaną Polskę i wcieliłaby do swego cesarstwa inne narody słowiańskie” – pisał Hoene-Wroński do księcia Adama Czartoryskiego.

Na jednym z wykładów poświęconych filozofii mesjanistycznej pojawił się Adam Mickiewicz. Poeta początkowo z uznaniem wyrażał się o myśli filozoficznej Józefa-Hoene Wrońskiego. Z czasem jednak, stwierdził, że rację mają on i Towiański. W odpowiedzi Hoene-Wroński oskarżył Mickiewicza o przywłaszczenie sobie autorstwa jego idei. Twierdził, że poeta chce go skompromitować, zniekształca jego myśl filozoficzną, podlegając przy tym manipulacji ze strony ”tajemniczej zgrai władającej światem”, a za taką uważał Wroński masonerię. No cóż, paryska emigracja była tyglem sporów i pomysłów na Polskę który owocował różnymi pomysłami.

Przed śmiercią nasz bohater powiedział do żony "Boże Wszechmogący, miałem tyle jeszcze do powiedzenia". Zapewne miał rację, bo był jedną z najbardziej oryginalnych postaci w historii nauki.

W tym krótkim opisie skupiliśmy się na poglądach filozoficznych naszego rodaka, ale nie zapominajmy o jego osiągnięciach matematycznych. Nie bez przyczyny w Muzeum Nauki w Chicago, na tablicy z nazwiskami najwybitniejszych matematyków w historii, można znaleźć nazwiska tylko trzech polskich matematyków: Kopernika, Banacha i właśnie Hoene-Wrońskiego.

W dziedzinie fizyki Wroński interesował się teorią przyrządów optycznych i mechaniką płynów. Udoskonalał maszyny parowe, zaprojektował kalkulator mechaniczny, stworzył też koncepcję „ szyn ruchomych”, czyli obecnego napędu gąsienicowego, czym znowu wyprzedził swą epokę o wiele lat.


Józef Maria Hoene-Wroński w DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI




POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.


NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ




Kopiowanie materiału z portalu PAI jest zabronione

Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.




SZUKAJ INNYCH WIADOMOŚCI POLONIJNYCH



PORTAL WYŚWIETLONO 16 507 753 RAZY



×
NOWOŚCI ARCHIWUM WIADOMOŚCI HISTORIA-KULTURA DZIAŁANIA AGENCJI BADANIA NAUKOWE NAD POLONIĄ I POLAKAMI ZA GRANICĄ
FACEBOOK PAI YOUTUBE PAI NAPISZ DO REDAKCJI

A+ A-
POWIĘKSZANIE / POMNIEJSZANIE TEKSTU