Czarny strój, z długa siwa broda, o przenikliwym i nieco surowym spojrzeniu... tak mistrz Jan Matejko wyobrażał sobie Andrzeja Frycza Modrzewskiego na obrazie Unia Lubelska, wybitnego myśliciela, byłego sekretarza królewskiego, którego twórczość mocno inspirowała ówczesnych inicjatorów reform ustrojowych. 520 lat temu, 20 września 1503 w Wolborzu urodził się Andrzej Frycz Modrzewski, właśc. Andrzej Piotr Modrzewski herbu Jastrzębiec.
Głównym tematem swoich rozważań Modrzewski uczynił kwestię sprawiedliwości społecznej. Ten kontrowersyjny temat, sprzeczny z podstawowymi tendencjami epoki, zdobył mu szerokie grono czytelników zarówno w kraju, jak i za granicą, ale też przysporzył wielu krytyków i sprawił, że przekonanie najbardziej wpływowego stanu w Polsce, czyli szlachty, do wprowadzenia chociaż części z postulowanych przez niego reform państwa stało się niemal niewykonalne. Dlatego też traktat „O poprawie Rzeczypospolitej" nie stał się nigdy oficjalnym programem stronnictwa reform, czyli ruchu egzekucyjnego, choć na pewno w jakimś stopniu się do niego odwoływano.
„Księga »O poprawie Rzeczypospolitej« (...) żądała zresztą tak głębokich i szlachetnych [reform], że żaden kraj na świecie nie był zdolny do ich urzeczywistnienia" – pisze Paweł Jasienica w „Polsce Jagiellonów".
Andrzej Frycz Modrzewski, pisarz polityczny doby renesansu, przyszedł na świat w Wolborzu, w pobliżu Piotrkowa Trybunalskiego, w rodzinie dziedzicznego wójta. Nauki pobierał w Krakowie, początkowo w szkole parafialnej, następnie na Akademii Krakowskiej, uzyskując najniższy stopień bakałarza. Podczas pobytu na naukach w Wittenberdze zetknął się z ideami reformacji, która mocno wpłynęła na jego późniejszą działalność i twórczość. Po przyjęciu niższych święceń służył w kancelarii prymasa Jana Łaskiego, a następnie na dworze Zygmunta Starego. W 1553 r. objął dziedziczne wójtostwo Wolborza, które zostało mu jednak w 1569 odebrane ze względu na złamanie święceń oraz działalność reformacyjną. Po trzech latach zmarł. Pochowany został jak heretyk w bezimiennym grobie.
Najistotniejszym dziełem Frycza Modrzewskiego jest traktat polityczny De Republica emendanda libri quinque (O poprawie Rzeczypospolitej ksiąg pięć), wydany w 1551 r. W swoim dziele przedstawia on idee egalitarne, zwłaszcza w rozdziale poświęconym prawom, tworzy własną wizję władzy centralnej oraz zdecydowanie krytykuje Kościół. Z tego powodu jego praca została umieszczona na indeksie ksiąg zakazanych. W pozostałych dziełach domagał się reformy prawa i zrównania kar, które miałoby być krokiem w stronę zrównania warstw społecznych.
Andrzej Frycz Modrzewski w DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI
POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.
NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ
Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.
