Cyprian Norwid napisał w nekrologu w „Dzienniku Polskim”: „Rodem Warszawianin, sercem Polak, a talentem – świata Obywatel, Fryderyk Chopin, zeszedł z tego świata”. 174 lata temu w Paryżu zmarł Fryderyk Chopin. Choroba Fryderyka Chopina i przyczyna jego przedwczesnej śmierci w wieku 39 lat do dziś pozostają niejasne. Mimo że za życia kompozytora rozpoznano u niego gruźlicę i na tę chorobę go leczono, od czasu jego śmierci w 1849 roku przedstawiono szereg alternatywnych diagnoz wyjaśniających jego niedomagania zdrowotne.
Mało wiadomo o zdrowiu ojca Fryderyka; Mikołaj Chopin dożył 74 roku życia, kilkukrotnie przechodził infekcje dróg oddechowych. Matka kompozytora nie chorowała przewlekle i osiągnęła wiek 79 lat. Z trzech sióstr Fryderyka, Izabela dożyła 70 lat i nie chorowała; Ludwika cierpiała na nawracające infekcje dróg oddechowych i zmarła w wieku 47 lat; najmłodsza Emilia od urodzenia była delikatnego zdrowia, cierpiała z powodu nawracającego kaszlu i duszności; począwszy od 11 roku życia zaczęła miewać krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego i zmarła z powodu masywnego krwotoku w wieku 14 lat.
Fryderyk Chopin od wczesnego dzieciństwa był delikatny i chorowity. Od najmłodszych lat pozostawał pod stałą opieką lekarzy. We wczesnej młodości rozwinęła się u niego nietolerancja tłustych posiłków, w szczególności szkodziła mu wieprzowina, które powodowały u niego bóle brzucha, biegunkę i utratę masy ciała. Później unikał tych objawów, przestrzegając diety. Poprawę przyniosła mu m.in. dieta z miodu i otrębów owsianych. Chopin osiągnął 170 cm wzrostu (25. centyl) i w wieku 28 lat ważył 45 kg (poniżej 3. centyla).
„Jestem całkiem zdrowy… tak długo, jak unikam mięs, sosów, zup itp.” pisał w liście do rodziców z Berlina 27 września 1828 roku.
Wiadomo, że w wieku 22 lat nie miał zarostu na twarzy: jak sam pisał w zimie 1832 roku, faworyty rosły mu tylko z jednej strony. W 1826 roku przez sześć miesięcy chorował, mając powiększone węzły chłonne szyi i cierpiąc z powodu bólów głowy.
W 1830 roku przewlekłe przeziębienie spowodowało obrzęk nosa, co przyczyniło się do odwołania koncertów w Wiedniu. W Paryżu w 1831 roku 21-letni kompozytor miał pierwszy epizod krwioplucia. Przez dwa miesiące 1835 roku ciężko chorował z powodu zapalenia krtani i oskrzeli, a przerwa w korespondencji docierającej do Warszawy była źródłem pogłosek o jego śmierci.
We wczesnej młodości zaczął leczyć się belladonną. Kaszel, z różnym nasileniem dokuczający mu przez całe życie, przez ostatnią dekadę życia kompozytor leczył, zażywając opium na cukrze. Chopin odkaszliwał dużą ilość wydzieliny, zwłaszcza rano, około godziny 10. Pianista okazjonalnie pił alkohol, niekiedy palił, a także – jak zauważyli niektórzy autorzy – przebywając wśród paryskich przyjaciół, był narażony na skutki biernego palenia. W ostatnim roku życia cierpiał z powodu niedającej się uleczyć biegunki, spowodowanej albo sercem płucnym, albo niewydolnością zewnątrzwydzielniczą trzustki.
17 października 1849 roku o godzinie 2 w nocy, po gwałtownym ataku kaszlu, Chopin w wieku lat 39 zmarł. Jean Cruveilhier stwierdził zgon kompozytora, przystawiając lusterko do jego ust i oświetlając świecą źrenice.
Zgodnie z wolą zmarłego przeprowadził również jego autopsję. Raport z badania pośmiertnego uległ zniszczeniu podczas pożaru Paryża w 1871 lub w trakcie II wojny światowej. Wnioski z raportu znane są z drugiej ręki i jest wiadome, że akt zgonu Chopina podawał jako przyczynę śmierci gruźlicę płuc i krtani.
Następnego dnia Cyprian Kamil Norwid napisał w nekrologu w "Dzienniku Polskim": "Rodem Warszawianin, sercem Polak, a talentem - świata Obywatel, Fryderyk Chopin, zeszedł z tego świata".
Wojciech Grzymała w liście do Auguste Leo datowanym na październik 1849 pisał, że autopsja nie potwierdziła zmian gruźliczych w płucach, a choroba kompozytora nie była znana ówczesnej medycynie. Wyniki sekcji były znane również Ludwice Chopin, Adolfowi Guttmannowi i Jayne Sterling, a ich relacje na ten temat były zgodne z cytowanymi wcześniej.
Pogrzeb kompozytora odbył się 30 października 1849 roku. Został w całości opłacony przez jego uczennicę, Jane Stirling. Opłaciła ona również podróż Ludwiki, siostry Chopina, do kraju, gdzie zawiozła ona jego serce. Projekt nagrobka, jak również odlew pośmiertny dłoni oraz twarzy muzyka dokonał Auguste Clesinger. Na pogrzebie pojawiło się wiele wybitnych osobistości francuskiego i paryskiego świata kultury. Powstało również wiele epitafiów na cześć muzyka. Serce przewiezione do Polski zostało wmurowane w jeden z filarów Bazyliki Świętego Krzyża w Warszawie, gdzie znajduje się po dziś dzień, oznaczone tablicą pamiątkową. Grób Chopina znaleźć można na paryskim cmentarzu Pere-Lachaise.
Fryderyk Chopin w DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI
POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.
NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ
Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.
