Gdyby nie on, nie istniałoby wiele wyobrażeń o polskiej historii. Był gorącym patriotą, a jego dzieła wyjątkowym wyrazem idei niepodległościowych. Swoją twórczością artysta pragnął krzepić serca Polaków i podsycać ich wiarę w dążenie do odzyskania suwerenności. Najsłynniejsze obrazy Jana Matejki - bo to o nim mowa - przedstawiają chwile świetności Rzeczypospolitej, która w XIX w. znalazła się pod zaborami. Obrazy historyczne Matejki już za jego życia były znane i cenione w całej Europie. Malarz zdołał silnie zamanifestować polskość na arenie międzynarodowej w czasach, gdy Polska zniknęła z mapy świata. 1 listopada (niektóre źródła podają 31 listopada w nocy) przypada rocznica śmierci Mistrza Jana. Jak głosi przekaz bał się tej daty całe życie. Jeżeli mógł w Dzień Wszystkich Świętych nie wychodził z domu. Zmarł w swoim krakowskim domu po krwotoku w wieku 55 lat.
Na miejsce spoczynku w głównej alei Cmentarza Rakowickiego (z powodu konfliktu z władzami Krakowa odmówił pochowania na cmentarzu na Skałce) odprowadziły go tłumy krakowian i dźwięk dzwonu Zygmunta.
Malarstwo Jana Matejki pełne jest patosu i emocji, a zarazem przenika je myśl historiozoficzna. Obrazy, takie jak "Unia lubelska" (1869), "Stefan Batory pod Pskowem" (1872), "Bitwa pod Grunwaldem" (1878), "Hołd pruski" (1882), "Jan Sobieski pod Wiedniem" (1883), "Wernyhora" (1884), "Kościuszko pod Racławicami" (1888) czy "Konstytucja 3 Maja 1791 roku" (1891), to panoramiczne, wielopostaciowe kompozycje, na których drobiazgowo odwzorowane zostały historyczne realia - stroje, sprzęty czy detale architektoniczne.
Siłę dzieł Matejki stanowi jednak rozgrywająca się na pierwszym planie akcja. Jej dramaturgia tkwi w psychologicznej głębi postaci, ich wyrazistej ekspresji odzwierciedlającej sens dziejowych przemian. Artysta nie starał się przedstawiać ściśle prawdy historycznej, np. wprowadzał do swoich obrazów osoby, które były powiązane z danymi wydarzeniami, ale w nich nie uczestniczyły. Tego rodzaju zabiegami Matejko przybliżał idee zdarzeń, syntezował ich przyczyny i - często odległe - skutki.
Oprócz monumentalnych obrazów historycznych Matejko tworzył portrety. Malował zarówno swoich bliskich, jak i osobistości ze współczesnych mu elit. Jednym z ostatnich jego dzieł był cykl portretów "Poczet królów i książąt polskich", które w świadomości Polaków na stałe zapisały się jako wizerunki dawnych władców. U schyłku życia Matejko namalował także swój autoportret, który uznawany jest za jeden z jego najwybitniejszych obrazów.
O życiu i twórczości Jana Matejki przeczytacie Państwo w dziale historia-kultura Polonijnej Agencji Informacyjnej.
Jan Matejko w DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI
POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.
NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ
Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.
