Tworzył obrazy, uznawane za wybitne przykłady realizmu w polskim malarstwie. Zafascynowany ojczystym krajobrazem i słynący z niezwykłej, wręcz fotograficznej pamięci, artysta malował sceny rodzajowe oraz myśliwskie oraz pejzaże wiejskie, obrazujące z dużą dozą autentyzmu ówczesne życie chłopów i szlachty. W swoich nastrojowych i realistycznych obrazach wspaniale odtwarzał kolory przyrody. 7 listopada w Boczkach k/Łowicza urodził się Józef Marian Chełmoński, syn Józefa Adama (właściciela folwarku, wójt, uzdolniony muzycznie i malarsko) i Izabeli Łoskowskiej.
Pochodził z niezamożnej rodziny szlacheckiej, która niezwykle ceniła sztukę. Młody Józef wychowywał się więc w duchu umiłowania muzyki i malarstwa. Sztukę studiował początkowo w Prywatnej Szkole Wojciecha Gersona, a później kontynuował naukę w Akademii Monachijskiej. Przez kilka lat mieszkał w Paryżu i to wyjątkowo płodny malarsko okres, co wynikało z ogromnej popularności, jaką cieszyły się jego prace inspirowane życiem wsi. Po powrocie do kraju (razem z żoną i dziećmi) zamieszkał w Warszawie, ale w roku 1889 przeprowadził się do Kuklówki, gdzie znajdowała się jego pracownia w zakupionym wcześniej dworku. Tam pozostał do swojej śmierci.
Sztuka Józefa Chełmońskiego prezentuje bardzo specyficzny manifest patriotyzmu. Nie ma w nim tradycyjnego zaangażowania ideologicznego, oceny rzeczywistości bądź jakiegoś elementu walki. W centrum zainteresowań Chełmońskiego niezmiennie znajdowała się natura, a zwłaszcza zwierzęta. Był mistrzem przedstawiania żywiołowych zaprzęgów w rozległej scenerii ukraińskich stepów. Znakomicie podpatrywał zwierzęta i ukazywał je w ich naturalnym środowisku na tle realistycznych pejzaży. Obrazy stanowią zatem wyraz patriotyzmu rozumianego jako niezwykle intymne i zarazem głębokie umiłowanie polskiej ziemi – jej przyrody oraz prostego ludu.
Stanisław Witkiewicz wysoko cenił obrazy Józefa Chełmońskiego. Uznając je nawet za modelowe przykłady realizmu w malarstwie, które „dawały złudzenie rzeczywistości, wytwarzały jej iluzję i oddawały wrażenie”. Obraz „Czwórka” jest z pewnością jednym z największych osiągnięć naturalizmu w malarstwie polskim. Powożony przez ukraińskiego chłopa zaprzęg czterech koni zdaje się pędzić wprost na widza. Zwierzęta odmalowane w naturalnej wielkości, ujęte w szaleńczym galopie, rozsadzają powierzchnię obrazu, powodując złudzenie niepowstrzymanego, ciągle trwającego ruchu. Wrażenie to potęguje skontrastowanie głównego motywu ze statycznym, monotonnym tłem.
Mogłoby się wydawać, że malarstwo Chełmońskiego zawsze cieszyło się uznaniem krytyków, ale różnie z tym bywało. Formuła malarstwa realistycznego początkowo nie znalazła aprobaty u polskich krytyków artystycznych, a negatywne ich opinie powodowały mocne rozgoryczenie u Chełmońskiego.
Dopiero pod koniec XIX w. jego obrazy cieszyły się powszechnym uznaniem a dzieła z czasem zestawiano nawet z obrazami mistrza Jana Matejki.
Obecnie obrazy Chełmońskiego możemy podziwiać w wielu muzeach w naszym kraju, ale stanowią również ozdobę kolekcji prywatnych w Polsce, krajach europejskich i w Stanach Zjednoczonych.
Józef Chełmoński w DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI
POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.
NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ
Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.
