SWP





   Polska


PAI

 2024-11-24 FERDYNAND GOETEL - świadek Zbrodni Katyńskiej

Ferdynand Goetel był znanym pisarzem i publicystą, przed wojną prezesem polskiego PEN-Clubu. Wymieniano go jako jednego z pięciu najbardziej poczytnych pisarzy polskich w okresie międzywojennym. Pisał powieści i scenariusze filmowe. Był autorem artykułów prasowych i osobą powszechnie znaną w środowisku literatów. W 1936 r. został przyjęty do Polskiej Akademii Literatury. Przed pierwszą wojną światową jako młody człowiek o radykalnie lewicowych poglądach Goetel poznał Józefa Piłsudskiego. Przeszedł wtedy na stronę obozu niepodległościowego.

Goetel po wybuchu II wojny światowej zaangażował się w obronę stolicy, i zapewnienie jako takiego bytu stołecznym literatom. W tym celu założył i prowadził - legalnie - przy Głównej Radzie Opiekuńczej Kuchnię Literacką, w której mogli stołować się pisarze.

W 1943 r. wziął udział - za wiedzą i zgodą Armii Krajowej - w delegacji z ramienia Polskiego Czerwonego Krzyża, którą Niemcy wysłali do Katynia. Po powrocie opublikował Raport Katyński stwierdzając, że zbrodnię tę popełnili bolszewicy. W 1952 roku Goetel złożył zeznania na temat zbrodni katyńskiej przed senacką komisją w USA. Spisał też relację Rosjanina Iwana Kriwoziercewa, będącego naocznym świadkiem tych wydarzeń.

Po upadku powstania warszawskiego Ferdynand schronił się z rodziną w mieszkaniu brata Walerego w Krakowie. W styczniu 1945 r., tuż po wkroczeniu Rosjan do miasta, do drzwi mieszkania przy Rynku Kleparskim zapukali funkcjonariusze NKWD. Szczęśliwie Ferdynand przebywał poza domem i uniknął aresztowania. Dzięki pomocy księdza Ferdynanda Machaya, serdecznego przyjaciela Walerego Goetla jeszcze od czasów plebiscytu na Spiszu i Orawie, Ferdynanda Goetla ukryto w klasztorze. W tym czasie MBP wydało listy gończe za Ferdynandem Goetlem i usilnie go poszukiwało. Po upływie roku, dzięki kardynałowi Hlondowi, wyjechał, posługując się fałszywymi dokumentami, do Włoch, a następnie do Anglii, gdzie spędził resztę życia. Walery Goetel był wzywany na rozmowy przez Urząd Bezpieczeństwa, ale nic nie wskórawszy zostawiono go w spokoju.

Ferdynand Goetel zapisał się aż w kilku epokach literackich. Początki jego twórczości sięgają Młodej Polski i lat przed wybuchem pierwszej wojny światowej. Najpopularniejsze pozycje w jego dorobku przypadły na okres dwudziestolecia międzywojennego. Mieszkając na emigracji w Londynie pisywał zarówno do paryskiej "Kultury", jak i londyńskich "Wiadomości". – Teksty, które zamieszczał, to trzon etosu niepodległościowego uchodźstwa polskiego. Był jednym z głównych piór, które kształtowały oblicze ideowe polskiej emigracji niepodległościowej.

Goetel pod koniec życia chorował na jaskrę, co nie przeszkadzało mu w dalszym publikowaniu – nadal regularnie dyktował artykuły do prasy. Zmarł 24 listopada 1960 roku a w 2003 roku jego prochy zostały sprowadzone do Polski i pochowane na Cmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem.

Zachęcamy do przeczytania jego biografii w dziale historia-kultura PAI


Ferdynand Goetel w DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI




POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.


NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ




Kopiowanie materiału z portalu PAI jest zabronione

Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.




SZUKAJ INNYCH WIADOMOŚCI POLONIJNYCH



PORTAL WYŚWIETLONO 16 320 242 RAZY



×
NOWOŚCI ARCHIWUM WIADOMOŚCI HISTORIA-KULTURA DZIAŁANIA AGENCJI BADANIA NAUKOWE NAD POLONIĄ I POLAKAMI ZA GRANICĄ
FACEBOOK PAI YOUTUBE PAI NAPISZ DO REDAKCJI

A+ A-
POWIĘKSZANIE / POMNIEJSZANIE TEKSTU