SWP





   Polska


PAI

 2024-12-21 STEFAN STARZYŃSKI - ostatni przedwojenny prezydent Warszawy

Stefan Starzyński zmarł prawdopodobnie pomiędzy 21 a 23 grudnia 1939 w Warszawie lub okolicach. Śledztwo w sprawie śmierci Starzyńskiego w latach 1969–1972 prowadziła sędzia Lidia Kwiatkowska z Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce.

Wcześniejsze hipotezy mówiły, że Starzyński został zamordowany 19 marca 1944 r. w kopalni soli potasu, gdzie był więźniem filii obozu i pracował w Lipskim Ogólnym Przedsiębiorstwie Transportu, w którym produkowano części do samolotów. Według świadków, na kozłach ustawiono deskę, na której postawiono S. Starzyńskiego z dwoma pełnymi wiadrami wody. Stał na niej tak długo, aż zemdlał i zmarł. Data i miejsce śmierci zostały ujawnione przez władze niemieckie dopiero w styczniu 1994. Dokumenty były w posiadaniu Stasi i mimo próśb z polskiej strony nie były ujawnione. Śmierć prezydenta historycy przypisują Einsatzgruppe IV pod dowództwem SS-Brigadeführera Lothara Beutela, która dnia 30 września 1939 została przerzucona do Warszawy.

Prowadzący śledztwo w sprawie okoliczności śmierci, pion śledczy Instytutu Pamięci Narodowej zakończył dochodzenie w dniu 8 września 2014 roku. Prokurator Oddziałowej Komisji Ścigania oświadczyła, że śmierć Stefana Starzyńskiego nastąpiła w wyniku rozstrzelania przez Gestapo, pomiędzy 21 a 23 grudnia 1939 roku w Warszawie lub jej okolicach. Sprawcami zabójstwa mieli być: SS-Oberscharführer Hermann Schimmann, SS-Hauptscharführer Weber i SS-Unterscharführer Perlbach.

Stefan Starzyński urodził się 19 sierpnia 1893r w Warszawie. Dzieciństwo spędził jednak w Łowiczu, gdzie uczęszczał do szkoły. Do Warszawy powrócił w 1905r i tu ukończył szkołę średnią i wyższą. Studiował ekonomię na Wyższych Kursach Handlowych im. Augusta Zielińskiego. Podczas studiów związał się z ruchem strzeleckim. W okresie I wojny światowej służył w Legionach Polskich, należał także do Polskiej Organizacji Wojskowej.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości zaangażował się czynnie w życie publiczne, pełniąc służbę w administracji rządowej. W latach 1929- 1932 był wiceministrem skarbu w rządzie Aleksandra Prystora. W sierpniu 1934r został komisarycznym prezydentem Warszawy. Podczas sprawowania tej funkcji przyświecała mu idea uczynienia ze stolicy miasta pięknego - „Paryża Północy”. Przygotował i realizował wieloletni program rozwoju Warszawy. Dbał o estetykę miasta. Przez mieszkańców Warszawy stawiany był za wzór służby publicznej.

Pamiętnego września 1939r prezydent Warszawy Stefan Starzyński nie opuścił Kraju, jak uczyniło to wielu wysokich rangą urzędników państwowych. Pozostał w Warszawie stając się współorganizatorem obrony miasta przed inwazją niemiecką. Jego przemówienia, nadawane przez radio podczas oblężenia Warszawy podnosiły mieszkańców miasta na duchu. Pamiętne stało się zwłaszcza jego ostatnie przemówienie, w którym mówił o wielkości Warszawy podczas września 1939r.

26 października 1939r prezydent Warszawy Stefan Starzyński został zabrany ze swego gabinetu na ratuszu przez funkcjonariuszy gestapo i osadzony na Pawiaku. Przebywał tam do świąt Bożego Narodzenia. W przeddzień świąt został z Pawiaka wywieziony. Od tej pory wszelki ślad po prezydencie zaginał. Należy sądzić, że został rozstrzelany w Palmirach, w jednej z egzekucji, przeprowadzanych wówczas „tak, aby nic nie dotarło do publicznej wiadomości”.


Stefan Starzyński w DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI




POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.


NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ




Kopiowanie materiału z portalu PAI jest zabronione

Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.




SZUKAJ INNYCH WIADOMOŚCI POLONIJNYCH



PORTAL WYŚWIETLONO 16 436 430 RAZY



×
NOWOŚCI ARCHIWUM WIADOMOŚCI HISTORIA-KULTURA DZIAŁANIA AGENCJI BADANIA NAUKOWE NAD POLONIĄ I POLAKAMI ZA GRANICĄ
FACEBOOK PAI YOUTUBE PAI NAPISZ DO REDAKCJI

A+ A-
POWIĘKSZANIE / POMNIEJSZANIE TEKSTU