W 1905 roku w Kielcach doszło do strajku młodzieży gimnazjalnej domagającej się wprowadzenia nauczania w języku polskim. Należący do najlepiej przeprowadzonych w Królestwie Polskim strajk, będący sprzeciwem wobec systemowej rusyfikacji, doprowadził do wydalenia ze szkół wielu osób. Podjęły one naukę na tajnych kompletach, prowadząc dalszą działalność protestacyjną. Polegała ona na organizowaniu demonstracji oraz wymierzeniu represji łamistrajkom.
Pierwsze wystąpienia uczniów Męskiego Gimnazjum Rządowego w Kielcach przeciwko zrusyfikowanej szkole miały miejsce już pod koniec 1903 roku. W protestach uczestniczyli wówczas m.in. Eugeniusz Górkiewicz, Mieczysław Koczanowicz (junior), Edmund Massalski, Antoni Rybarski, Zygmunt Rzędowski, Felicjan Sławoj Składkowski, Jan i Tomasz Szperlowie, Robert Taylor, Kazimierz Tymieniecki i Kazimierz Warcholski.
Kielecki strajk w roku 1905 zapoczątkowały informacje, które delegaci z Warszawy przywieźli do Kielc 30 stycznia. Poinformowali oni, że strajk rozpoczęły tamtejsze uniwersytet oraz politechnika, a organizacje warszawskie wezwały uczniów wszystkich szkół średnich do rozpoczęcia protestu w dniu 3 lutego. Funkcjonujące w Kielcach kółka młodzieży postępowej i narodowej zorganizowały w piwnicy domu Saskich przy Rynku zebranie, na którym wybrano komitet strajkowy. Współprzewodniczącymi zostali Mieczysław Koczanowicz (kółko narodowe) i Władysław Szanser (kółko postępowe).
Uczniowie gimnazjum męskiego rozpoczęli strajk 3 lutego o godz. 10, po zakończeniu pierwszej lekcji. Na korytarzu tłum otoczył dyrektora Edwarda Michalewicza, któremu uczeń siódmej klasy Włodzimierz Sienkiewicz wręczył przygotowaną wcześniej petycję. Chłopcy wznosili okrzyki: „Żądamy polskich wykładów, żądamy Polaków profesorów, niech żyje polska szkoła”, następnie w większości opuścili budynek. Spośród 465 uczniów, uczęszczających do kieleckiej szkoły, w salach lekcyjnych pozostało jedynie 48 osób, które w większości były narodowości rosyjskiej. Tego samego dnia strajk rozpoczęły również dziewczęta w gimnazjum żeńskim. Z raportu, który gubernator kielecki Borys Ozierow przygotował dla generał-gubernatora warszawskiego Gieorgija Skałona, wynika, że uczennice starszych klas zgromadziły się w sali rekreacyjnej, wznosząc okrzyki: „Pana inspektora, pana inspektora!”. W zamieszaniu Janina Łojkówna wsunęła do kieszeni munduru inspektora petycję. Następnie dziewczęta skierowały się do wyjścia, które personel rosyjski zaryglował. Przybyła na miejsce grupa ok. 50 chłopców z gimnazjum męskiego wyważyła drzwi, uwalniając koleżanki. Te w większości, możliwie jak najszybciej, udały się do domów.
Solidarność z uczniami wyrazili również kieleccy robotnicy i rzemieślnicy, którzy 3 lutego o godz. 10 przerwali pracę i wyszli na ulice. „Gazeta Kielecka” zamieściła później nieprawdziwą informację, jakoby przerwanie nauki w szkołach nastąpiło wskutek zarządzenia kuratora.
Polecamy opracowanie o strajku w dziale historia-kultura PAI
Kielecki strajk szkolny 1905 w DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI
POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.
NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ
Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.
