3 lutego 1893 roku we Florencji zmarł Teofil Lenartowicz, poeta romantyczny i rzeźbiarz, etnograf i patriota. Kawaler Orderu Korony Włoskiej. Przyjaciel Norwida i Mickiewicza. Ukształtowany przez atmosferę małych miasteczek i wsi.
Z członkami Cyganerii Warszawskiej Lenartowicz dzielił zamiłowanie do folkloru Mazowsza. Wspólnie z Oskarem Kolbergiem, Cyprianem Kamilem Norwidem, malarzem Wojciechem Gersonem i kompozytorem Ignacym Komorowskim odbywał wędrówki krajoznawcze po Mazowszu i Galicji. Przyjaźń z Norwidem, w którego domu rodzinnym w Głuchach Lenartowicz również wówczas bywał, przetrwała wiele lat, także już na emigracji, przeżywała jednak różne koleje.
Poprzez znajomość z Kornelem Ujejskim nawiązał kontakty z demokratycznymi, literacko-naukowymi kołami we Lwowie i tam również zaczął wydawać swoje poezje. Lenartowicz był pośrednio zamieszany w spisek Henryka Krajewskiego - wybitnego prawnika, późniejszego powstańca styczniowego. Tajna organizacja Krajewskiego działała w Królestwie Polskim w latach 1847-50 i była podporządkowana Towarzystwu Demokratycznemu Polskiemu; stawiała sobie za cel wzniecenie powszechnego powstania zbrojnego, włączenie się w ruch Wiosny Ludów i stworzenie Polski republikańskiej.
Ostatecznie została rozbita aresztowaniami, przed którymi Lenartowicz uciekł w czerwcu 1848 roku przez Częstochowę (gdzie odwiedził Jasną Górę) do Krakowa, by włączyć się w działalność patriotyczną.
Najbardziej spektakularnym jego czynem było przemówienie podczas manifestacji 16 X 1848 roku na Kopcu Kościuszki, jednak przede wszystkim poświęcił się w tym czasie pracy. Wykładał historię Polski w szkole dla ludności żydowskiej na Kazimierzu i prowadził wykłady dla rzemieślników; w utworzonym przez studentów Towarzystwie Wzajemnej Nauki kierował wydziałem literacko-historycznym.
W obawie przed represjami za udział w ruchu niepodległościowym, wiele jeździł po całej Europie m.in. był w Dreźnie, Brukseli, Paryżu, by w 1860 roku osiedlić się we Włoszech. Początkowo mieszkał w Rzymie, jednak już po roku przeprowadził się do Florencji.
Przez całe życie utrzymywał częste kontakty z wieloma sobie współczesnymi artystami, m.in. z Cyprianem Kamilem Norwidem, Józefem Ignacym Kraszewskim, Marią Konopnicką i Adamem Mickiewiczem . Jego żoną była Zofia Szymanowska, przyrodnia siostra Celiny Mickiewiczowej – żony wieszcza. Adam Mickiewicz życzliwie oceniał jego twórczość i zachęcał do kontynuowania obranej drogi poetyckiej. Od wiosny 1852 do jesieni 1855 roku przebywał w Paryżu, gdzie obracał się w kręgach Wielkiej Emigracji. Odnowił wówczas znajomość z Norwidem, przemieszkiwał czas jakiś u Bohdana Zaleskiego w Fontainebleau.
Już za życia nazywano go „lirnikiem mazowieckim”. W jego twórczości, obejmującej też próby dramatyczne i epickie, najważniejsza i nieprzemijająca jest liryka. Stworzył jej tzw. „ludową” odmianę. Był autorem poematów Zachwycenie, Gladiatorowie i Błogosławiona, tomów wierszy Lirenka, Zachwycenie oraz Echa nadwiślańskie a jego najsłynniejsze utwory związane z Warszawą to obrazek pt. Galary, improwizacja Do polskich artystów, wiersze Warszawa i Kraków, Śpiew na cześć 25 lutego 1861 roku.
Jako gorący patriota wierny niepodległościowym ideałom romantyzmu, wiele ze swoich utworów poświęcił tej tematyce, m.in. poemat epicko-liryczny Bitwa racławicka czy aktualne wiersze poruszające problem powstania styczniowego – Branka, Marcin Borelowski-Lelewel. Do jego tekstów melodie komponował przedwcześnie zmarły przyjaciel - Ignacy Komorowski („Kalina”). Pod koniec życia niemal całkowicie stracił wzrok.
Teofil Lenartowicz w DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI
POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.
NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ
Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.
