SWP





   Polska


PAI

 2025-02-04 JAN BUŁHAK - fotografia ojczysta

4 lutego 1950 roku w Giżycku zmarł Jan Bułhak, artysta fotograf, teoretyk, krytyk i publicysta, określany mianem „ojca polskiej fotografii” i koncepcji "fotografii ojczystej". Autor wielu artykułów i rozpraw dotyczących estetyki fotografii, jedna z najbardziej znaczących i inspirujących postaci tej gałęzi sztuki początku XX-wieku.

Wykonywał przejmujące portrety i symboliczne krajobrazy oraz fotografował chłopów, w czym kontynuował tradycję XIX-wiecznej "fotografii zakładowej". Na temat twórczości fotograficznej pisał: Ideału szukamy w malarstwie, a wzorców w grafice. Był zwolennikiem fotografii piktorialnej w wersji bliskiej twórczości Photo Club de Paris, ale poszukującej polskiej specyfiki i tradycji.

W ciągu dziesięcioleci fotografowanie krajobrazów ojczystych, zwłaszcza zaś pejzaży miejskich, pochłania Bułhaka bez reszty. Do 1920 roku powstaje 26 albumów z fotografiami samego Wilna, a w latach następnych kolejne zbiory z negatywami przedstawiającymi m.in.: Warszawę, Kraków, Lublin, Lwów, Śląsk, Pomorze, Litwę, Kresy. Miasto na fotografiach Bułhaka jest obiektem doskonale malowniczym, miejscem tajemniczym i magicznym. Pokazywane z perspektywy wędrowca – przez pryzmat zapomnianych zaułków i ukrytych podwórek – przeistacza się w przestrzeń spotkania przeszłości z teraźniejszością.

Z pasji dokumentowania krajobrazów i architektury Polski powoli wyłania się program fotografii ojczystej. Na krótko przed wybuchem II wojny światowej Bułhak pisał: Za fotografię ojczystą należy uważać zdjęcia obrazujące polski krajobraz i architekturę, budowle zabytkowe, typy ludowe, sceny rodzajowe charakterystyczne dla społeczności polskich miast i wsi. Zdjęcia te powinny obrazować naszą ziemię ojczystą i ludzi ją zamieszkujących z najlepszej strony oraz posiadać wartość artystyczną i piętno narodowe.

Postulaty fotografii ojczystej były kierowane szczególnie do szerokich mas fotografów-amatorów i dokumentalistów, w przeciwieństwie do nieco wcześniejszej koncepcji „fotografiki” – fotografii artystycznej, która zakładała elitaryzm twórcy „obrazów fotograficznych”, konstruowanych według klasycznych reguł kompozycji, z wykorzystaniem tzw. technik szlachetnych.

Pod koniec hitlerowskiej okupacji Bułhak traci cały dorobek życia – w pożarze wileńskiej pracowni i mieszkania zniszczeniu ulega niemal 10 tysięcy negatywów. Lata powojenne spędza w Warszawie, starając się odtworzyć część straconych fotografii. Dokumentuje powojenne ruiny miast oraz ich odbudowę, udaje się na Ziemie Odzyskane, a także aktywnie działa na rzecz odtworzenia instytucjonalnych struktur środowiska fotograficznego. W 1947 roku zostaje pierwszym prezesem nowoutworzonego Związku Polskich Artystów Fotografików, przyczynia się do powołania Polskiego Towarzystwa Fotograficznego.

Wraz z synem Januszem intensywnie dokumentuje krajobraz i architekturę kraju. Podczas jednej z podróży niespodziewanie umiera.


Jan Bułhak w DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI




POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.


NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ




Kopiowanie materiału z portalu PAI jest zabronione

Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.




SZUKAJ INNYCH WIADOMOŚCI POLONIJNYCH



PORTAL WYŚWIETLONO 19 552 199 RAZY



×
NOWOŚCI ARCHIWUM WIADOMOŚCI HISTORIA-KULTURA DZIAŁANIA AGENCJI BADANIA NAUKOWE NAD POLONIĄ I POLAKAMI ZA GRANICĄ
FACEBOOK PAI YOUTUBE PAI NAPISZ DO REDAKCJI

A+ A-
POWIĘKSZANIE / POMNIEJSZANIE TEKSTU