SWP





   Polska


PAI

 2025-03-16 Mieczysław Cybulski - przerwana kariera

Mieczysława Cybulskiego zaliczano do grona największych amantów II RP. Zagrał w kilkudziesięciu filmach oraz był aktorem teatralnym. Karierę przerwał mu wybuch II wojny światowej. "Nieskazitelnie rzeźbiony profil, jasna, naturalnie falująca, bujna czupryna i wielkie, niebieskie oczy, o bajecznie długich rzęsach" — pisano o Cybulskim.

Urodził się 16 marca 1903 r. o godz. 16.00 w Białej Podlaskiej w rodzinie ziemiańskiej pieczętującej się herbem Prawdzic. Jego ojciec Jan Cybulski zarządzał oczyszczalnią nasion w Skierniewicach, a matka Julia z Mordasewiczów zajmowała się domem. Po krótkim pobycie w Skierniewicach rodzina Cybulskich przeniosła się do Warszawy, gdzie mieszkała do wybuchu I wojny światowej. Latem 1915 r., tuż przed zajęciem Warszawy przez wojska niemieckie, Cybulscy opuścili miasto i udali się aż do Gruzji, która stanowiła wówczas część Imperium Rosyjskiego. Zamieszkali w małej miejscowości Kobuleti pod Batumi. Niedługo później rodzice wysłali przyszłego aktora do gimnazjum w Moskwie. W listopadzie 1917 r. w Rosji wybuchła rewolucja bolszewicka. Sytuacja bytowa młodego Mieczysława stała się niezwykle trudna. Pozbawiony środków do życia zdobył uprawnienia szofera. Miał tylko 15 lat. W 1920 r. dołączył do służb samochodowych Wojska Polskiego i w czasie wojny polsko-bolszewickiej woził wyższych oficerów, a nawet samego Józefa Piłsudskiego i prezydenta Ignacego Mościckiego w ramach tzw. zamkowej kolumny samochodowej oraz pracował na rzecz Amerykańskiego Czerwonego Krzyża.

To dzięki umiejętności prowadzenia samochodu Cybulski zadebiutował na wielkim ekranie w filmie krótkometrażowym Kazimierza Czyńskiego "Hrabianka Nina", w którym wystąpił u boku Kazimiery Skalskiej. Jak wspominał to wydarzenie :W tym czasie było bardzo mało pojazdów silnikowych w Polsce i jeszcze mniej ludzi umiejących nimi jeździć. Właśnie tak odkryła mnie polska wytwórnia filmowa. Potrzebowali kierowcy do niemego filmu, a ja byłem akurat dostępny. Dalszej karierze aktorskiej pomogło ukończenie kursu w Studiu Filmowym Konstantego Meglickiego.

W 1927 r. zagrał w filmie "Ryngraf" Kazimierza Czyńskiego, który uważał za swój debiut filmowy z prawdziwego zdarzenia. W tym samym roku wcielił się również w postać Janka w filmie Wiktora Biegańskiego "Maraton polski", a dwa lata później pojawił się aż w trzech dziełach filmowych: "Ponad śnieg" i "Magdalena" Konstantego Meglickiego oraz "9.25. Przygoda jednej nocy" Ryszarda Biskiego i Adama Augustynowicza. Już w październiku 1927 r. "Express Filmowy i Teatralny" pisał o aktorze, że jest "subtelny i szlachetny w grze i ruchach", a w lipcu 1928 r. dziennik "ABC" nazywał go "najfotogeniczniejszym z polskich artystów filmowych". Ostatnim filmem niemym z udziałem Mieczysława były "Dusze w niewoli" Leona Trystana, w których zagrał malarza Ludwika Lachowicza.

JUż w erze kina dźwiękowego w 1931 r. wystąpił w filmach "Krwawy Wschód" i "Cham" Jana Nowiny-Przybylskiego. W "Krwawym Wschodzie" wcielił się w postać porucznika walczącego w wojnie bolszewickiej. Tak mówił o tej kreacji: Marzę o rolach z jakimś wyrazem, z jakimś charakterem. Bluza robotnicza splamiona smarami, zasmolona przy pracy twarz, mundur żołnierski zwalany ziemią w okopach, kostium szofera albo pilota bardziej mnie nęcą, aniżeli dobrze skrojony frak. W 1932 r. Mieczysław zagrał rolę Jana Łęskiego w filmie "Sto metrów miłości" Michała Waszyńskiego, a dwa lata później ucznia Jana Walczaka w "Młodym lesie" Józefa Lejtesa i porucznika Aleksego Woronowa w "Córce generała Pankratowa" Józefa Lejtesa i Mieczysława Znamierowskiego. W 1935 r. odbyła się premiera filmu Leonarda Buczkowskiego "Rapsodia Bałtyku", w którym Cybulski zagrał główną rolę porucznika Zygmunta Zatorskiego. W 1936 r. wystąpił w czterech filmach: "Wierna rzeka" Leonarda Buczkowskiego, "Róża" Józefa Lejtesa, "Dodek na froncie" i "Bohaterowie Sybiru" Michała Waszyńskiego. Rok później w "O czym marzą kobiety" Aleksandra Martena, "Płomienne serca" Romualda Gantkowskiego, "Ty, co w Ostrej świecisz Bramie" Jana Nowiny-Przybylskiego i "Dorożkarz nr 13" Józefa Mariana Czauskiego. 18 marca 1938 r. do kin wszedł film Romualda Gantkowskiego "Dziewczyna szuka miłości".

Grał głównie role amantów. Ponieważ nie uważał aktorstwa za poważny zawód, pracował jednocześnie jako szofer-kontroler w Państwowych Liniach Autobusowych. Tłumaczył swoim wielbicielom: Przecież szoferka, to nie tylko mój fach, ale sport lub sztuka. "Gwiazdor" zarabia zbyt mało, by żyć i trochę więcej, by umrzeć. Trzeba więc sztukę traktować jako luksus. Toteż eksploatuję inną sztukę – szoferkę – i pozostaję nadal w sferze… piękna..

W 1932 r. zdał eksternistycznie egzamin aktorski Związku Artystów Scen Polskich. Dzięki temu grywał w teatrze (Kameralnym w Warszawie i Teatrach Miejskich w Łodzi). W marcu 1934 r. Mieczysław zagrał Ludomira w "Panu Geldhabie" w Teatrze Miejskim w Wilnie, lecz z powodu licznych propozycji filmowych i pracy w Polskich Kolejach Państwowych zmuszony był przerwać karierę aktora teatralnego.

Rok 1939 miał być dla Mieczysława Cybulskiego jednym z najlepszych w jego karierze, a okazał się ostatnim aktorskiej przygody. II wojna światowa przerwała karierę aktorską. Wstąpił wówczas w szeregi Wojska Polskiego, lecz po wejściu Armii Czerwonej do Polski dostał się ze swoim oddziałem do radzieckiej niewoli. Dzięki znakomitej znajomości rosyjskiego, którą wyniósł z moskiewskiej szkoły, artysta został tłumaczem między Rosjanami a grupą polskich jeńców, co pomogło mu uciec do Rumunii. Tam zasilił szeregi Zespołu Artystów Teatrów Warszawskich w Bukareszcie, którym kierował Zbigniew Ziembiński. Już jednak 15 grudnia tego roku konsulat francuski w Bukareszcie wydał zgodę na wyjazd aktora do Paryża. Cybulski został członkiem zespołu artystycznego Teatru Polskiego we Francji, w którym występowali tacy artyści, jak: Irena Eichlerówna, Maria Balcerkiewiczówna, Zofia Nakoneczna, Janina Wilczówna, Stanisław Sielański i Tadeusz Olsza. Organizacją teatru zajęli się Andrzej Ruszkowski i Romuald Gantkowski, a środki finansowe na jego utrzymanie zapewniał Rząd Polski na Uchodźstwie. Pod koniec grudnia 1939 r. Cybulski występował z innymi aktorami w "wieczorze pieśni i humoru" w Stacji Zbornej dla Oficerów Polskich Sił Zbrojnych w Paryżu.

W maju 1940 r. kiedy do Francji wkroczyły wojska niemieckie aktor przepłynął do Wielkiej Brytanii, gdzie przez dwa lata pełnił służbę dowódcy plutonu samochodowego w 2 Batalionie Strzelców „Kratkowane Lwiątka”. Wiosną 1941 r. awansował na stopień porucznika, lecz już 2 września 1942 r. został urlopowany z wojska. Przeniósł się więc do marynarki handlowej. Pływał na „Batorym”, który był wówczas wykorzystywany do przewożenia wojska. Jak wspominał ten czas: W filmie "Rapsodia Bałtyku" grałem oficera polskiej marynarki. Honor noszenia munduru polskiego oficera w tym wypadku był dla mnie największym zaszczytem. Marynarz to najpiękniejszy zawód, jaki istnieje pod słońcem. W marcu 1944 r. w Port Saidzie aktor nawiązał kontakt z artystami Teatru Polowego i Polish Parade, towarzyszącymi 2 Korpusowi Polskiemu pod dowództwem generała Władysława Andersa.

W 1945 r. Mieczysław starał się o zatrudnienie w spółce akcyjnej Gdynia–Ameryka Linie Żeglugowe (GAL) na statku kursującym między Gdynią a Anglią, ale nic nie wyszło z tych planów. 5 grudnia 1946 r. wsiadł na statek SS "Ile de France" w brytyjskim Southampton i 11 grudnia dopłynął do Nowego Jorku. Początkowo nie ujawniał planów osiedlenia się co poskutkowało po pewnym czasie nakazem deportacji, cofniętym dopiero w 1950 roku. Pozostanie w USA było dla aktora bardzo ważne, że względu na fakt, że przebywała tam już jego żona Eliza i urodzony na amerykańskiej ziemi syn Mieczysław.

Zanim zaniechano deportacji Cybulskiego zdążył on w 1947 r. otworzyć sklep spożywczy na nowojorskim Brooklynie, a następnie przez pewien czas pracować jako kierowca ciężarówki. W październiku 1948 r. Cybulscy przeprowadzili się do Sea Cliff w hrabstwie Nassau w stanie Nowy Jork, a w maju 1949 r. do Detroit w stanie Michigan, gdzie Mieczysław zatrudnił się w fabryce samochodów Forda, potem jako malarz pokojowy oraz w narzędziowni, która wytwarzała przyrządy techniczne dla przemysłu naftowego. W 1952 roku przeprowadził się do Dallas w Teksasie gdzie został menedżerem w renomowanej polskiej restauracji „Old Warsaw” - własności polskiej rodziny Stanisława i Janiny Sławików. 25 czerwca 1955 r. Cybulski otrzymał amerykańskie obywatelstwo. Kolejnym krokiem było uruchomienie własnej restauracji "Epicure", ale nie było to dochodowe przedsięwzięcie. Na dodatek u aktora rozpoznano reumatoidalne zapalenie stawów. Po plajcie restauracji "Epicure" Mieczysław pracował przez kilka lat jako szef kuchni w "Rainbow Trout Lodge" w Colorado, a następnie w "Lookout Mountain" w Tennessee. W kwietniu 1960 r. został szefem kuchni w "Brookhaven Country Club" w Dallas. Choroba nie ustępowała więc nie pozostało nic innego jak skorzystać z ponownie propozycji przyjaciół i wrócić do lżejszego zajęcia w The Old Warsaw".

Warto podkreślić, że Cybulski utrzymywał żywe kontakty ze środowiskiem polonijnym. Wielu aktorów wybrało emigrację nie widząc perspektyw w PRL-owskiej rzeczywistości. Ostatnie lata aktor spędził na Florydzie. Mieczysław Cybulski zmarł 20 sierpnia 1984 r. w wieku 81 lat.


KOLORYZACJA ZDJĘCIA © PAI


Mieczysław Cybulski w DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI




POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.


NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ




Kopiowanie materiału z portalu PAI jest zabronione

Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.




SZUKAJ INNYCH WIADOMOŚCI POLONIJNYCH



PORTAL WYŚWIETLONO 19 729 134 RAZY



×
NOWOŚCI ARCHIWUM WIADOMOŚCI HISTORIA-KULTURA DZIAŁANIA AGENCJI BADANIA NAUKOWE NAD POLONIĄ I POLAKAMI ZA GRANICĄ
FACEBOOK PAI YOUTUBE PAI NAPISZ DO REDAKCJI

A+ A-
POWIĘKSZANIE / POMNIEJSZANIE TEKSTU