5 marca 1883 roku Zygmunt Wróblewski wraz z Karolem Olszewskim skroplili tlen uważany do tego czasu za gaz trwały, niewystępujący w postaci ciekłej. Już dwa tygodnie później badaczom udało się skroplić azot, a po kilku dniach tlenek węgla, również uważane za gazy trwałe. Miało to znaczenie m.in. dla zrozumienia budowy materii. Było to możliwe, gdyż Wróblewski i Olszewski potrafili uzyskiwać rekordowo niskie temperatury. Byli wówczas światowymi liderami w tej dziedzinie.
Sukces Zygmunta Wróblewskiego nie był przypadkowy. Trzy lata wcześniej Akademia Umiejętności w Krakowie przyznała mu stypendium przeznaczone dla doświadczonych naukowców, którzy rokowali nadzieję na objęcie katedr na polskich uczelniach. Niezależność finansowa pozwoliła Wróblewskiemu uczestniczyć w badaniach naukowych w czołowych laboratoriach fizycznych Francji i Anglii. Szczególnie zainteresował się problemem skraplania gazów. Przygotowując się do objęcia stanowiska profesora na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, zaprojektował, z własnych funduszy zakupił, i przywiózł do Krakowa odpowiednią aparaturę. Tu wspólnie z Karolem Olszewskim przystąpił do prób skroplenia powietrza. Już po dwóch miesiącach eksperymentów badacze osiągnęli ogromny sukces. Jako pierwsi na świecie skroplili tlen, a wkrótce potem również azot i tlenek węgla. Dostarczyli kolejnej przesłanki do sformułowania rodzącej się wtedy, a obowiązującej dziś, teorii kinetyczno-cząsteczkowej gazów, która pokazuje związek między parametrami poszczególnych cząsteczek gazu z makroskopowymi wielkościami gazu: ciśnieniem, objętością i temperaturą.
Zachęcamy do przeczytania o tym naukowym osiągnięciu Polaków w dziale historia-kultura PAI
KOLORYZACJA ZDJĘCIA © PAI
Wróblewski i Olszewski - skroplenie tlenu, azotu i tlenku węgla
POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.
NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ
Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.
