Przedstawiamy Państwu reportaż z uroczystości 80. rocznicy wyzwolenia KZ Vaihingen (Niemcy). W tym obozie przebywał wujek Grzegorza Tymińskiego, Prezesa Stowarzyszenia Pamięć (USA) Piotr Konopka, odnaleziony po 71 latach. Załączamy również linki do zdjęć wszystkich grobów ofiar obozu. Może ktoś wciąż szuka swoich bliskich... Oto relacja:
Mało znany obóz koncentracyjny KZ Vaihingen an der Enz, w bliskiej odległości od Stuttgartu, odebrał życie ludziom z 25 narodowości. Polacy stanowili tu największą grupę więźniów. Wielu z nich zostało tu na zawsze. Hasłem tego i innych tego typu obozów była „Vernichtung durch Arbeit“, czyli „Zniszczenie przez pracę”.
W październiku 1945 roku miasto Vaihingen założyło cmentarz na miejscu, gdzie znajdowały się masowe groby. Pomiędzy marcem a wrześniem 1954 roku, groby zawierające 1844 zwłok, zostały otwarte przez francuską komisję. Podczas badań szczątków udało się zidentyfikować 223 zmarłych, którzy zostali przewiezieni do swoich krajów ojczystych. Na cmentarzu powstałym w latach 1956-1958 pochowano szczątki niezidentyfikowanych ofiar.
13 kwietnia 2025 roku na terenie byłego obozu odbyły się uroczystości 80. rocznicy wyzwolenia przez I Armię Francuzką. Przybyły tu rodziny byłych więźniów z Polski, Niemiec, Norwegii i USA, aby uczcić pamięć swoich przodków.
W doniosłej ceremonii na terenie cmentarza znajdującego się częściowo na terenie byłego obozu udział wzięły rodziny byłych więźniów, przedstawiciele lokalnej władzy wraz z burmistrzem oraz licznie przybyli mieszkańcy Vaihingen. W uroczystości wzięła również udział młodzież z miejscowego liceum, która przygotowała prezentację o historii obozu na podstawie wspomnień więźniów.
Piotr Konopka, brat mojej mamy, został aresztowany przez Gestapo w kwietniu 1944 roku i przekazany do obozu Gross-Rossen. Otrzymał tam numer obozowy 13093. Został zakwalifikowany do kategorii więźniów politycznych. Pod koniec kwietnia został przewieziony wraz z grupą 900 więźniów do obozu KL Natzweiler-Struthof we Francji. Następnie trafił do podobozów Neckargerach i Neckarelz. W drugiej połowie grudnia ostatecznie został umieszczony w obozie KZ Vainhingen.
Po wyzwoleniu obozu został przewieziony do szpitala polowego w Neuenburg w powiecie Bruchsal. Niestety, gruźlica i ogólne wyczerpanie były przyczyną jego śmierci 7 maja 1945 roku.
Pochowany na parafialnym cmentarzu w kwaterze byłych więźniów KZ Vainhingen, ale na kolejne dziesięciolecia miejsce jego spoczynku było nieznane najbliższej rodzinie. Mimo wielu prób, wysyłanych zapytań do Polskiego i Międzynarodowego Czerwonego Krzyża nie udało ustalić się wojennych i powojennych losów Piotra Konopki.
Nadzieję na jakąkolwiek informację o nim dało spotkanie z archiwistami Instytutu Pamięci Narodowej w 2016 roku. To prowadzone przez nich Centrum Informacji o Ofiarach II Wojny Światowej współpracujące z Arolsen Archives, ich ciężka praca oraz poświęcenie dało najbliższej rodzinie Piotra to, na co czekali przez dziesięciolecia. Po 71 latach został odnaleziony!
W przeddzień uroczystości odwiedziliśmy cmentarz w Neuenburg, na którym spoczywa mój wujek. Wraz z najbliższą rodziną i przyjaciółmi na jego grobie oraz pozostałych spoczywających tu byłych więźniów zapaliliśmy znicze, złożyliśmy kwiaty oraz w modlitwie poleciliśmy ich dusze Bogu. Na grobach Polaków założyliśmy biało-czerwone wstążki.
13 kwietnia nazwisko Piotra Konopki usłyszała liczna lokalna społeczność zgromadzona na obchodach rocznicy wyzwolenia obozu. Dzięki wolontariuszom Memoriału KZ Vaihingen pamięć o ofiarach niemieckiego terroru jest wciąż żywa.
W jego historii niespotykane jest to, że należy do nielicznej grupy więźniów, z milionów ofiar niemieckich obozów koncentracyjnych, którzy mają własny imienny grób!
Historia ta może być inspiracją dla innych rodzin, które przez lata szukały lub nadal szukają swoich bliskich. Dlatego w kolejnych postach opublikuję zdjęcia wszystkich grobów odkrytych w Neuenburg oraz tablice z memoriału, który znajduje się na terenie cmentarza w Vaihingen.
Dziękujemy Rainer Mayer wraz z całym zarządem Vaihingen/Enz Concentration Camp Memorial Association, burmistrzowi miasta Uwe Skrzypek, Martina Fisher z Urzędu Miasta Vaihingen oraz wszystkim organizatorom za godne przygotowanie uroczystości i miłe przyjęcie.
Grzegorz Tymiński
Prezes Stowarzyszenia Pamięć
Zdjęcia wszystkich grobów ofiar obozu
Listy ofiar obozu KZ Vaihingen
POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.
NA PODSTAWIE: korespondencja dla PAI
NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ
Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.
