SWP





   Polska


PAI

 2025-07-01    Szacowany czas czytania wiadomości: 4 minut(y). RADA OBRONY PAŃSTWA 1920

1 lipca 1920 r., Sejm Ustawodawczy powołał Radę Obrony Państwa pod przewodnictwem Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego. Miała prawo decyzji we wszystkich sprawach związanych z prowadzeniem wojny i zawieraniem pokoju.

W czerwcu 1920 r., po gwałtownym odwrocie Armii Polskiej oraz wobec zwiększającego się zagrożenia ze strony zbliżającej się Armii Czerwonej, rząd Leopolda Skulskiego podał się do dymisji. 23 czerwca 1920 r. Władysław Grabski, narodowy demokrata, zgodził się utworzyć prowizoryczny gabinet. Wobec wzrastającego w kraju napięcia 30 czerwca zaproponował, aby utworzyć Radę Obrony Państwa - najwyższy organ władzy, który formalnie połączyłby w jedno ciało członków rządu z delegatami Sejmu, Naczelnika Państwa oraz Naczelne Dowództwo.

"Twarz Warszawy spochmurniała. Nie widziano zupełnie końca wojny; nie była ona zbyt krwawa - to prawda - ale denerwowała do ostateczności naród przez uczucie, że prowadzi ją sam i że jest tyle rzeczy do zrobienia, których nie robiono. Życie stawało się z dnia na dzień cięższe. Trzeba było oglądać straszny tłum na przedmieściach Pragi i Woli, aby zgłębić, do jakiego stopnia nędza może dosięgnąć ludzi. Trzeba było iść wzdłuż niekończących się ogonków kobiet, mężczyzn i dzieci o błędnym spojrzeniu, oczekujących godzinami przed sklepem miejskiego piekarza na kawał czarnego, raz na tydzień wydawanego chleba, odczuwać ciążące na swoim samochodzie ponure spojrzenia tego tłumu, aby zrozumieć, że nasza cywilizacja trzyma się na włosku […]. Na murach niezliczone afisze, przed którymi tłum zatrzymuje się na dłużej. Są tu odezwy szefa państwa, partii politycznych, nawoływania pod broń i do podpisywania pożyczek. […] Nikt nie krzyczy, nie ma poruszenia w tłumie. Co to wszystko znaczy? Spokój społeczeństwa pewnego swojej siły i ufnego w swoje przeznaczenie czy rezygnacja narodu od wieku nieszczęśliwego, który nie miał czasu na odbudowanie swojej wolnej duszy i którego niepowodzenia nie poruszają?" - tak atmosferę w Warszawie opisał 1 lipca kpt. Charles de Gaulle, wówczas członek francuskiej misji wojskowej w Polsce.

1 lipca Sejm jednomyślnie przyjął propozycję Grabskiego, a jeszcze tego samego dnia wieczorem ROP odbyła swoje pierwsze posiedzenie. Pierwsza uchwała Rady dotyczyła aresztowania osób podejrzanych o "działalność antypaństwową".

Do Rady weszli z urzędu Józef Piłsudski (przewodniczący), Władysław Grabski, Wincenty Witos i Wojciech Trąmpczyński. Kluby poselskie reprezentowali m.in. Maciej Rataj, Roman Dmowski, Leopold Skulski, Jan Stapiński; rząd: Kazimierz Bartel, Stanisław Śliwiński, Eustachy Sapieha, Ignacy Daszyński; wojsko generałowie: Józef Leśniewski, Kazimierz Sosnkowski, Stanisław Haller i Tadeusz Rozwadowski.

Rada miała prawo decydowania we wszystkich sprawach dotyczących prowadzenia wojny (z wyjątkiem taktyki wojskowej) i jej zakończenia, oraz zawarcia pokoju. Jej rozporządzenia podlegały natychmiastowemu wykonaniu. Jak oceniał Andrzej Garlicki w książce "Józef Piłsudski 1867-1935", "oznaczało to istotne uszczuplenie władzy Piłsudskiego, który dotychczas jako Naczelnik Państwa i wódz naczelny miał kompetencje właściwie nieograniczone".

Rada Obrony Państwa wydała wiele odezw, w których apelowała do społeczeństwa o wstępowanie do wojska oraz poparcie wysiłku zbrojnego. Wydana 3 lipca odezwa ROP w dramatycznych słowach wzywała: "Ojczyzna w potrzebie […] Zastępy najeźdźców, ciągnących aż z głębi Azji, usiłują złamać bohaterskie wojska nasze, by runąć na Polskę, stratować nasze niwy, spalić wsie i miasta, i na cmentarzysku polskim rozpocząć swoje straszne panowanie. […] O pierś całego narodu rozbić się ma nawała bolszewizmu". Odezwa akcentowała jednak wyraźnie, że przeciwnikiem w tej wojnie nie jest naród rosyjski, ale właśnie bolszewizm.


Rada Obrony Państwa W DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI



POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.


NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ




Kopiowanie materiału z portalu PAI jest zabronione

Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.




SZUKAJ INNYCH WIADOMOŚCI POLONIJNYCH



PORTAL WYŚWIETLONO 20 358 195 RAZY



×
NOWOŚCI ARCHIWUM WIADOMOŚCI HISTORIA-KULTURA DZIAŁANIA AGENCJI BADANIA NAUKOWE NAD POLONIĄ I POLAKAMI ZA GRANICĄ
FACEBOOK PAI YOUTUBE PAI NAPISZ DO REDAKCJI

A+ A-
POWIĘKSZANIE / POMNIEJSZANIE TEKSTU