POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA
Dom Polonii w Warszawie
STOWARZYSZENIE "WSPÓLNOTA POLSKA"
ul. Krakowskie Przedmieście 64, 00-322 Warszawa
22 lipca 1953 roku ogłoszono zakończenie pierwszego etapu odbudowy warszawskiego Starego Miasta. Rekonstrukcja ustanowiła światowy precedens. Polskie doświadczenie i osiągnięcia miały wielki wpływ na kształtowanie poglądów na temat ochrony światowego dziedzictwa. A wszystko zaczęło już we wrześniu 1939 roku. Gdy 17 września 1939 w Zamek Królewski uderzyły pierwsze pociski, grupa pracowników Muzeum Narodowego z prof. Lorentzem na czele z narażeniem życia przenosiła dzieła sztuki z płonącego budynku do podziemi muzeum.
Warszawa była jedynym miejscem na świecie, gdzie równocześnie z metodycznym niszczeniem miasta przez Niemców, Polacy prowadzili akcję ratowania najcenniejszych elementów kultury, inwentaryzację zniszczeń, przygotowywanie materiałów do powojennej rewindykacji i planów odbudowy.
Po upadku Powstania Warszawskiego na jesieni 1944 roku, nad miastem nieustannie wisiała groźba zrównania z ziemią. W obliczu nieuchronnej zagłady, polskie władze podziemne podjęły starania w celu ocalenia bezcennych dóbr kultury z płonącej stolicy.
Do końca stycznia 1945 roku, do Pruszkowa udało się wywieźć z Warszawy i przechować do końca wojny około 80 000 woluminów, dlatego też całe przedsięwzięcie zostało nazwane „akcją pruszkowską”. Działania prowadzono w ścisłym porozumieniu z władzami podziemnymi. Uczestnicy akcji (w sumie około 200 osób) podzieleni na zespoły - Muzeum Narodowego, Biblioteki Narodowej, Biblioteki Uniwersyteckiej, Archiwum Głównego, Muzeum Zoologicznego, Hipoteki, Seminarium Duchownego i innych - dojeżdżali codziennie do zrujnowanej stolicy, by tam prowadzić przygotowania do ewakuacji, a jednocześnie, na różne sposoby wywozili nielegalnie z Warszawy dzieła sztuki, archiwa, rękopisy, dokumentacje architektoniczne i varsaviana. Dzięki temu ocalały m. in. rękopisy Sienkiewicza, Prusa, Dąbrowskiej, Stempowskiego, a także Psałterz Floriański, Kronika Galla, Mszał Tyniecki i inne.
Ludzie ci, którzy po II wojnie światowej wrócili do zburzonej stolicy chcieli dawnej Warszawy. W 1945 roku serce stolicy, Stare Miasto, było morzem ruin. Jerzy Putrament tak to opisał w „Odrodzeniu” : "Na placu Zamkowym król Zygmunt leży na bruku. Jego postać, nieoczekiwanie duża, z bliska staje się zwyczajną, ludzką. Tylko głowa, wisząca w powietrzu, podparta wąskim ramieniem, budzi jakieś zakłopotanie. (...) Idąc Świętojańską, trzeba chwytać się murów, balansować, wspinać się. Cała uliczka to jak górska perć, obramowana dwiema ścianami wypalonych na żużel murów. (...) Ścieżka w pewnej chwili odchyla się w lewo, z prawa olbrzymie głazy przypominają, że tu stała katedra św. Jana. I oto przed nami Rynek Starego Miasta - pięciometrowe kurhany gruzów. (...) Kamienne Schodki. Można na nie patrzeć tylko z daleka. Ogromne kwatery lejów zamknęły uliczkę. Ściana z prawej strony, kopnięta wybuchem, pochyliła się niemal do przeciwległego domu i zastygła w połowie drogi; ale nie runęła".
W takich to okolicznościach, pod koniec stycznia 1945 roku organizowano Biuro Odbudowy Stolicy (BOS).
Rekonstrukcja warszawskiego Starego Miasta w DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI
POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.
NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ
Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.
