SWP





   Polska


PAI

 2025-08-02    Szacowany czas czytania wiadomości: 4 minut(y). MIKOŁAJ KRZYSZTOF RADZIWIŁŁ „SIEROTKA” - PIERWSZY POLSKI EGIPTOLOG

W Polsce XVI w. Egipt, będący współcześnie synonimem miejsca wymarzonego wypoczynku oraz ziemi kryjącej jeszcze wiele niezgłębionych tajemnic starożytnego świata, był krajem mało znanym i niezbyt popularnym. Było to skutkiem wielkiego oddalenia kraju faraonów od Rzeczypospolitej, a z pewnością także nie mniejszą rolę odgrywał fakt, iż Egipt był muzułmański, co czyniło go krajem dość niebezpiecznym dla podróżujących doń chrześcijan. W tym kontekście niezwykle ciekawie rysuje się wyprawa egipska Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła „Sierotki”. Zmarł 28 lutego 1616 w zamku w Nieświeżu (dzisiejsza Białoruś), który sam zbudował i ufortyfikował, lokując obok niego pierwszy barokowy kościół w Rzeczypospolitej oraz drukarnię, którą podarował Akademii wileńskiej.

Był potężnym litewskim magnatem, piastującym wysokie urzędy - marszałek wielki litewski, wojewoda trocki i wileński, oraz przedstawicielem dynastycznej linii swego rodu, rezydującej na Ołyce i Nieświeżu. Ponadto inicjatorem wydania słynnej Mapy Radziwiłłowskiej Wielkiego Księstwa Litewskiego z początku XVII w.

Majątek pozwalał mu zakładać klasztory, budować drogi, szpitale, kościoły i zamki oraz rozwijać szeroką działalność filantropijną - m.in. opiekował się ubogimi studentami. W latach 1582-1584 odbył pielgrzymkę do Ziemi Świętej połączoną z turystyczną wyprawą do Syrii i Egiptu. W XVI wieku Egipt był krajem mało znanym i niezbyt popularnym, niebezpiecznym dla podróżujących chrześcijan. Po obejrzeniu miast syryjskich Radziwiłł udał się statkiem, do Egiptu, gdzie jedną z odnóg delty Nilu dopłynął do portu Damietta, a następnie do Kairu.

18 sierpnia 1583 roku wraz ze swoimi towarzyszami podróży, „Sierotka” udał się zwiedzać piramidy. Najwięcej uwagi poświęcił największej piramidzie Cheopsa, na której wierzchołek wszedł w ciągu półtorej godziny. W swoich wspomnieniach z wyprawy szeroko opisał historię jej budowy i wyposażenie wnętrza. Należy zaznaczyć, że jest to pierwszy znany opis w języku polskim Wielkiej Piramidy. Sfinks wzbudził u Radziwiłła dezaprobatę. Kiedy dowiedział się, iż miał służyć kapłanom egipskim jako wyrocznia, uznał go za pomnik „upamiętniający pogańskie gusła”.

Druga wyprawa do egipskich piramid (11 września 1583 r.) miała charakter kolekcjonerski. Korzystając z pomocy arabskich przewodników, Radziwiłł odnalazł w grobach położonych w okolicy piramidy Cheopsa wiele mumii. Kupił dwie z nich. W drodze powrotnej do kraju, zatrzymał się jeszcze w Aleksandrii, gdzie wykupił z niewoli kilku Włochów. Warto dodać, że w podróż do Polski zabrał również: dwa lamparty, dwie mangusty egipskie, dwie małpy, kilkanaście „kotów morskich” (zapewne surykatki), papugi i trzy koziorożce.

Książka Radziwiłła "Peregrynacja abo pielgrzymowanie do Ziemi Świętej (1607)" jest najwartościowszym i najobszerniejszym dziełem w języku polskim o podróży do Ziemi Świętej i Egiptu w XVI wieku, a może i w całej epoce nowożytnej. „Sierotka” opisał m.in. zabytki, sprawy związane z żeglugą i handlem, miejscowe zwyczaje, przyrodę, a także spotykanych na swej drodze Polaków.

Polecamy biografię Mikołaja Radziwiłła w dziale historia-kultura PAI


Mikołaj Krzysztof Radziwiłł „Sierotka” w DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI




Udostępnij na Facebooku


POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.


NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ




Kopiowanie materiału z portalu PAI jest zabronione

Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.




SZUKAJ INNYCH WIADOMOŚCI POLONIJNYCH



PORTAL WYŚWIETLONO 20 591 558 RAZY



×
NOWOŚCI ARCHIWUM WIADOMOŚCI HISTORIA-KULTURA DZIAŁANIA AGENCJI BADANIA NAUKOWE NAD POLONIĄ I POLAKAMI ZA GRANICĄ
FACEBOOK PAI YOUTUBE PAI NAPISZ DO REDAKCJI

A+ A-
POWIĘKSZANIE / POMNIEJSZANIE TEKSTU