1920-04-22    

Muzeum Wojska Polskiego

22 kwietnia 1920 roku dekretem Naczelnego Wodza i marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie utworzono Muzeum Wojska Polskiego. Utworzono je wskutek uprzednich starań Bronisława Gembarzewskiego, który w memoriale skierowanym do Ministerium Wojny stwierdził, że Muzeum wojskowe powinno istnieć jako świątynia sławy wojennej ubiegłych pokoleń – sławy, której młode nasze wojsko powinno czuć się godnym spadkobiercą. Muzeum powinno odzwierciedlać na podstawie zabytków całe życie wojskowe polskie.

Pierwszym dyrektorem Muzeum Wojska podległego Ministerstwu Spraw Wojskowych został jego projektodawca i autor programu płk Bronisław Gembarzewski, historyk wojskowości polskiej, artysta malarz, znawca sztuki, muzealnik z doświadczeniem w pracy w muzeach Francji i Szwajcarii (Rapperswil), od 1916 roku dyrektor Muzeum Narodowego miasta stołecznego Warszawy.

Pierwszą siedzibą Muzeum Wojska, wspólną z Muzeum Narodowym m. st. Warszawy był budynek przy ul. Podwale 15. W 1927 roku rozpoczęto budowę gmachu Muzeum Narodowego przy ul. 3 Maja (dziś Al. Jerozolimskie), w którego części na podstawie porozumienia Ministra Spraw Wojskowych z władzami miasta pomieszczono od 1933/34 roku także zbiory i ekspozycję Muzeum Wojska.

Zbiory zabytków począwszy od ok. 1000 obiektów militarnych z Muzeum Narodowego powiększały się szybko dzięki ofiarności obywateli, przekazów z wojska (z frontu), z rewindykacji z Rosji w myśl postanowień traktatu ryskiego i zakupów. W 1939 roku stan zbiorów osiągnął liczbę ok. 60.000 muzealiów (ok. 30 tys. pozycji inwentarzowych).

Pierwszą wystawę zorganizowano już w 1921 roku na 100 rocznicę śmierci cesarza Napoleona, a stałą ekspozycję udostępniono w 1923 roku. W nowej siedzibie w Alei 3 Maja pierwszą wystawę okolicznościową w 1933 roku poświęcono 70 rocznicy Powstania Styczniowego, a stałą ekspozycję otwarto w roku 1934.

We wrześniu 1939 roku zabytki zgromadzono-zmagazynowano w 3 pomieszczeniach, a zajmujący Muzeum Niemcy na salach urządzili magazyny sprzętu kwatermistrzowskiego Waffen SS. Nad zabytkami sprawował pieczę rtm. Stanisław Gepner i nieliczny przedwojenny personel. W czasie Powstania Warszawskiego budynek muzealny nie był przedmiotem walk, a obsadzająca go załoga niemiecka dopuszczała się zniszczeń i grabieży. Po powstaniu znaczna część zbiorów dzięki działalności prof. Stanisława Lorenza w ramach „akcji pruszkowskiej” została ewakuowana. Planową grabież zbiorów Muzeum Wojska rozpoczął już jesienią 1939 roku dr Peter Paulsen – SS Untersturmführer. Wyselekcjonował ok. 1.500 najcenniejszych zabytków z okresu średniowiecza i renesansu i ok. 2.000 rycin i wywiózł je do Krakowa, stolicy Generalnej Guberni. Wybraną broń myśliwską oraz orientalną wywieźli przedstawiciele Jagdmuseum z Monachium.

W lutym 1945 roku Muzeum Wojska objął mianowany dyrektorem mjr Zbigniew Szacherski (w 1939 roku rotmistrz 7 pułku strzelców konnych). Trwały prace remontowe i rewindykacja wywiezionych zbiorów. Gromadzono także zabytki z niedawnych działań wojennych, z frontu czy Powstania Warszawskiego. W styczniu 1946 roku Muzeum Wojska Polskiego udostępniło pierwszą wystawę stałą.

W drugiej połowie lat 50-tych zrealizowano nową koncepcję ekspozycji stałej „Dzieje oręża Polskiego od X do XX wieku”, która stała się wstępem do obchodów 1000-lecia Państwa Polskiego w 1966 roku. W latach 60-tych zorganizowano pracownie konserwatorskie i rozpoczęto ożywioną działalność wydawniczą m.in. wydano ocalone na mikrofilmach dzieło Bronisława Gembarzewskiego „Wojsko Polskie. Ubiór, oporządzenie i uzbrojenie od XI do 1831 r.”, a także katalogi zbiorów i urządzanych wystaw oraz periodyk „Muzealnictwo Wojskowe”.

Po 1990 roku zachowano podstawowy układ ekspozycji stałej obrazującej 1000 lat dziejów wojskowości polskiej, dokonując zmian, które akcentują suwerenność i podmiotowość Państwa Polskiego. Utworzono także dwa nowe oddziały Muzeum: Muzeum Katyńskie i Muzeum Polskiej Techniki Wojskowej.

Muzeum Wojska Polskiego współcześnie

Muzeum Wojska Polskiego to obecnie powszechnie znana placówka muzealna, która gromadzi, opracowuje naukowo i eksponuje muzealia wojskowo- historyczne. Muzeum powstało 22 kwietnia 1920 roku, dekretem Naczelnego Wodza, Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego. Jego organizatorem i pierwszym dyrektorem był płk Bronisław Gembarzewski.

W chwili obecnej w zbiorach muzealnych znajduje się ponad 250 tys. eksponatów. Zbiory wciąż powiększają się o nowe zakupy oraz liczne dary. Zgromadzone eksponaty prezentowane są w salach ekspozycji stałej i na licznych wystawach czasowych.

W muzeum działa archiwum ikonograficzne, biblioteka fachowa oraz specjalistyczne pracownie konserwacji zabytków metalu, drewna, malarstwa, skóry i tkanin. Muzeum jest doskonałym zapleczem do pracy naukowej i konserwatorskiej.

Charakter zbiorów oraz wyspecjalizowana kadra pracowników, czyni z tej placówki także ważny ośrodek informacyjno-konsultacyjny. Do grona jego współpracowników należą członkowie Stowarzyszenia Miłośników Dawnej Broni i Barwy. Muzeum utrzymuje kontakty z pokrewnymi placówkami w kraju i poza jego granicami m.in. za pośrednictwem Międzynarodowego Stowarzyszenia Muzeów Broni i Historii Wojskowości (IAMAM). Jest także członkiem Polskiego Narodowego Komitetu Międzynarodowej Rady Muzeów ICOM działającego pod patronatem UNESCO.






HISTORIA I KULTURA
W POLONIJNEJ AGENCJI INFORMACYJNEJ


Ten kto nie szanuje i nie ceni swej przeszłości nie jest godzien szacunku teraźniejszości ani prawa do przyszłości.
Józef Piłsudski

W DZIALE HISTORIA - KULTURA PAI ZNAJDZIECIE PAŃSTWO 1577 TEMATÓW





COPYRIGHT

Wszelkie materiały zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.


ARTYKUŁY DZIAŁU HISTORIA/KULTURA PAI WYŚWIETLONO DOTYCHCZAS   10 235 967   RAZY



×
NOWOŚCI ARCHIWUM WIADOMOŚCI HISTORIA-KULTURA DZIAŁANIA AGENCJI BADANIA NAUKOWE NAD POLONIĄ I POLAKAMI ZA GRANICĄ
FACEBOOK PAI YOUTUBE PAI NAPISZ DO REDAKCJI

A+ A-
POWIĘKSZANIE / POMNIEJSZANIE TEKSTU