1918-10-20    

1918 - decyzja o przyłączeniu Lwowa do Polski

Decyzję o przyłączeniu Lwowa do Polski podjęła Rada Miejska Lwowa 20 października 1918 roku. W listopadzie 1918 po zakończeniu I wojny światowej, Lwów był przedmiotem zbrojnego sporu pomiędzy odradzającym się państwem polskim i Zachodnioukraińską Republiką Ludową, proklamowaną przez ukraińskich polityków Galicji Wschodniej.

7 października 1918 roku Rada Regencyjna Królestwa Polskiego ogłosiła manifest do narodu polskiego, proklamujący powstanie niepodległego państwa polskiego. Zarząd miasta Lwowa wysłał już 11 października 1918 do Rady Regencyjnej list, zapewniający że mieszkańcy miasta wezmą aktywny udział w budowie niepodległej Rzeczypospolitej.

Na mocy dekretów Rady i rozkazu jej Komisji Wojskowej płk. Władysław Sikorski rozpoczął organizację we Lwowie Polskiego Korpusu Posiłkowego oddziałów Wojska Polskiego, powołując Komendę Okręgową. Od lata 1918 istniały ponadto Polskie Kadry Wojskowe, powiązane z Narodową Demokracją z kpt. armii austriackiej, Czesławem Mączyńskim, na czele. Trzecią polską organizacją była Polska Organizacja Wojskowa, utworzona w lutym 1918 przez Juliana Stachiewicza. Dowództwo POW objął 11 października 1918 Ludwik de Laveaux.

W tym czasie działały też niepodległościowe organizacje ukraińskie i w pierwszej połowie października 1918 zwołano do Lwowa delegatów z ukraińskich ziem, należących przed wojną do Austro-Węgier: Galicji Wschodniej, Bukowiny, Rusi Zakarpackiej, którzy utworzyli 19 października Ukraińską Radę Narodową. Ogłosiła ona powstanie państwa ukraińskiego z ziem wschodniej Galicji aż po rzekę San. Jednak Rada Miejska Lwowa wraz z przedstawicielami organizacji kulturalnych i społecznych, 20 października przyjęła rezolucję o przyłączeniu miasta do Polski. Miało nastąpić przyłączenie Lwowa do Polski. Sprzeciwili się temu radni ukraińscy, uznając rezolucję za bezprawną.

Lwowskie gazety 31 października poinformowały, że 1 listopada do Lwowa ma przybyć z Krakowa oficjalna delegacja Polskiej Komisji Likwidacyjnej, aby w swym imieniu objąć władzę. To zadecydowało o przyspieszeniu ukraińskiego wystąpienia.

Przez cały listopad toczyły się we Lwowie walki pomiędzy polskimi i ukraińskimi oddziałami wojskowymi. Były dość chaotyczne i przewagę zdobywała raz jedna, raz druga strona. Dopiero powołanie na stanowisko dowódcy Naczelnego Dowództwa Wojsk Polskich w Galicji Wschodniej gen. Tadeusza Rozwadowskiego usprawniło organizowanie polskiej pomocy dla Lwowa, która wyruszyła z Przemyśla 19 listopada. Dowództwo ukraińskie zlekceważyło przeciwnika i po całodobowych walkach 21-22 listopada opuścili miasto.

Walki o miasto trwały jeszcze do końca kwietnia 1919 roku, a obrona Lwowa i wojna polsko-ukraińska 1918-1919 to walka o zachowanie polskości na tym terenie.

Lwów

Lwów to jedno z największych i najpiękniejszych miast dzisiejszej Ukrainy został założony ok. 1250 roku przez króla Daniela I Halickiego, który nazwał miasto Lwowem na cześć swojego syna Lwa. W latach 1349-1370 Lwów wchodził w skład Królestwa Polskiego, a w latach 1370-1387 w skład Królestwa Węgier, od potem do 1772 ponownie w skład Królestwa Polskiego i Rzeczypospolitej Obojga Narodów, od 1434 był stolicą województwa ruskiego Korony.

Miasto posiadało prawo do czynnego uczestnictwa w akcie wyboru króla. Od pierwszego rozbioru (1772) Lwów był pod władzą Austrii, ostatecznie jako stolica kraju koronnego Galicji w składzie Austro-Węgier, aż do ich upadku (1918). W okresie zaborów był jednym z najważniejszych ośrodków nauki, oświaty i kultury polskiej oraz centrum politycznym i stolicą Galicji.

W listopadzie 1918 przedmiot zbrojnego sporu terytorialnego odradzającego się państwa polskiego i Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej, proklamowanej przez ukraińskich polityków Galicji Wschodniej. Od 23 grudnia 1920 do 16 sierpnia 1945[5] stolica województwa lwowskiego II Rzeczypospolitej, największe miasto tzw. Małopolski Wschodniej. Jedno z sześciu wielkich miast II Rzeczypospolitej (trzecie co do wielkości w kraju), obok największej z nich Warszawy, Łodzi, Poznania, Krakowa i najmniejszego Wilna.

W okresie II wojny światowej pod okupacją sowiecką, niemiecką i ponownie sowiecką. W konsekwencji decyzji mocarstw wielkiej trójki zapadłych na konferencji jałtańskiej znalazł się w granicach USRR, a ludność polska została wysiedlona przez władze sowieckie. Od 1991 w granicach niepodległej Ukrainy.

Lwów jako miasto wieloetniczne rozwijał się do wybuchu II wojny światowej we współistnieniu wielu różnych narodowości: oprócz dominujących liczebnie Polaków Lwów zamieszkiwali Żydzi, Ukraińcy, Ormianie, Niemcy, Czesi, Rosjanie i inni. Obecnie, w wyniku powojennych przesiedleń ludności i zmiany granic państwowych, zdominowany przez ludność ukraińską. Historyczne centrum Lwowa zostało w 1998 wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Współcześnie Lwów stanowi ważny ośrodek nauki i kultury na Ukrainie. Działa tu m.in. Uniwersytet Lwowski (powstały w 1661), Politechnika Lwowska (1844), Lwowska Galeria Sztuki (1897), Teatr Wielki (1900) i Polski Teatr Ludowy (1958). Miasto jest głównym ośrodkiem kultury i życia społecznego mniejszości polskiej na Ukrainie.






HISTORIA I KULTURA
W POLONIJNEJ AGENCJI INFORMACYJNEJ


Ten kto nie szanuje i nie ceni swej przeszłości nie jest godzien szacunku teraźniejszości ani prawa do przyszłości.
Józef Piłsudski

W DZIALE HISTORIA - KULTURA PAI ZNAJDZIECIE PAŃSTWO 1577 TEMATÓW





COPYRIGHT

Wszelkie materiały zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.


ARTYKUŁY DZIAŁU HISTORIA/KULTURA PAI WYŚWIETLONO DOTYCHCZAS   10 139 663   RAZY



×
NOWOŚCI ARCHIWUM WIADOMOŚCI HISTORIA-KULTURA DZIAŁANIA AGENCJI BADANIA NAUKOWE NAD POLONIĄ I POLAKAMI ZA GRANICĄ
FACEBOOK PAI YOUTUBE PAI NAPISZ DO REDAKCJI

A+ A-
POWIĘKSZANIE / POMNIEJSZANIE TEKSTU