1908-06-27     1939-09-10

Władysław Raginis

Dowódca Polskich Termopil

Polski dowódca wojskowy, kapitan Korpusu Ochrony Pogranicza, heroiczny dowódca obrony Wizny. Jeden z bohaterów wojny 1939 r.

Urodził się 27 czerwca 1908 r. w Dyneburgu, w patriotycznej rodzinie ziemiańskiej. W 1927 r. ukończył wileńskie gimnazjum i zdał maturę. W tym samym roku wstąpił do Szkoły Podchorążych w Komorowie koło Ostrowi Mazowieckiej. Kształcenie wojskowe kontynuował w Oficerskiej Szkole Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej, którą ukończył w lipcu 1930 r. w stopniu podporucznika.

W latach trzydziestych służył w 76. Pułku Piechoty w Grodnie jako dowódca plutonu, a następnie w Szkole Podchorążych Piechoty jako instruktor wykładowca. W 1939 r. został przydzielony do Korpusu Ochrony Pogranicza na stanowisko dowódcy 3. kompanii batalionu ciężkich karabinów maszynowych w ramach pułku KOP „Sarny”. Awans Raginisa do stopnia kapitana zbiegł się z przygotowaniami do obrony Polski w 1939 r.

KOP składał się jedynie z Polaków i miał w pewnym stopniu elitarny charakter. Jego zadaniem była kontrola i osłona wschodniej granicy II Rzeczpospolitej; w 1939 r. jednak wiele kompanii zostało wycofanych znad wschodniej granicy i wcielonych do innych jednostek lub obsadziło fortyfikacje.

Polskie Termopile

We wrześniu 1939 r. kpt. Raginis stanął przed bardzo trudnym zadaniem – miał utrzymać 9-kilometrowy odcinek obronny pod Wizną aż do czasu nadejścia odsieczy z Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Narew”, dowodzonej przez gen. Czesława Młota-Fijałkowskiego. Kompania Raginisa odeszła do twierdzy Osowiec, a następnie obsadziła dwanaście częściowo niedokończonych schronów na odcinku Wizny.

Raginis został dowódcą odcinka obrony. Razem z por. Stanisławem Brykalskim, dowódcą artylerii, chcąc wzmocnić morale żołnierzy, złożył przysięgę, że do końca będzie bronił powierzonych mu pozycji.

Najczęściej prezentowane dane mówią o tym, że w dniach 7-10 września 1939 roku pod Wizną wojsko polskie - ok. 720 żołnierzy pod dowództwem szefa obrony odcinka Wizna kapitana Władysława Raginisa stawiało opór - według różnych źródeł - 32-42 tysiącom uzbrojonych w broń pancerną żołnierzom niemieckim w walkach o ważne przeprawy w okolicach rzek Narew i Biebrza.



Generał Heinz Guderian, dowódca Grupy Armii Północ, obawiając się, że wycofujące się polskie siły zdążą umocnić się na linii Bugu, nakazał XIX Korpusowi (2 dywizje pancerne, 1 zmechanizowana oraz brygada forteczna Lötzen – około 40 tysięcy żołnierzy) uderzyć w kierunku Brześcia przez Wiznę – ruch ten miał zamknąć polskie siły w ogromnym kotle, na południu domykanym m.in. przez XXII Korpus Pancerny.

Niemcy dotarli do Wizny 7 września, lecz główny bój toczył się w dniach 9–10 września. 10 września Niemcy zdobyli lub zlikwidowali większość polskich stanowisk obronnych i podeszli pod Górę Strękową, na której usytuowany był bunkier kpt. Władysława Raginisa.

W południe 10 września ciężko ranny kpt. Władysław Raginis polecił ostatnim obrońcom złożyć broń lub przebijać się za pozycje wroga, a sam popełnił samobójstwo rozrywając się granatem.



Spośród 720 polskich obrońców większość zginęła na polu bitwy. Około czterdziestu z nich dostało się do niewoli. Nieliczni podjęli próbę przebicia się do polskich jednostek. Odsiecz dotarła pod Wiznę dopiero 11 września.

Trzydniowe walki pod Wizną opóźniły marsz niemieckiego korpusu pancernego, jednak nie mogły powstrzymać zmasowanego natarcia. Obrona Wizny przez niektórych historyków jest określana jako „polskie Termopile”.

Pośmiertny awans

W 2011 r. Stowarzyszenie „Wizna 1939” przeprowadziło ekshumację szczątków kpt. Raginisa. W tym samym roku zostały one pochowane w ruinach schronu dowodzenia na Górze Strękowej. W 2012 r. Władysław Raginis został pośmiertnie awansowany do stopnia majora.

Wizna w muzyce

Historia polskiego bohaterstwa znad Wizny doczekała się współczesnej muzycznej oprawy. Śpiewana w języku angielskim, emocjonalna, pełna patosu piosenka Sabatonu „40-1” opowiada właśnie o tamtej bitwie: „Tak spokojnie przed burzą – wykrzykuje Joakim Brodén. – Czekając na rozkazy, kilku zostało wybranych, by zmierzyć się z niezliczonym wrogiem. Rozkazy z dowództwa brzmiały: walczyć do upadłego”.

Jak doszło do nagrania utworu, opowiadał Pär Sundström, jeden z członków grupy, na łamach pisma „Teraz Rock”: „Poprosiliśmy naszych fanów, aby zaproponowali jakieś wydarzenia wojenne, o których moglibyśmy napisać piosenki. Polscy słuchacze przypomnieli nam o bitwie pod Wizną. Wiedzieliśmy, że to genialny temat. Tym bardziej że bitwa nie jest tak znana jak ta pod Monte Cassino”.

Zawsze pamiętaj o poległych żołnierzach. Zawsze pamiętaj o ojców i synów na wojnie







HISTORIA / KULTURA W PAI - ARCHIWUM

COPYRIGHT

Wszelkie materiały zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.


ARTYKUŁY DZIAŁU HISTORIA/KULTURA PAI WYŚWIETLONO DOTYCHCZAS   10 074 886   RAZY






HISTORIA I KULTURA
W POLONIJNEJ AGENCJI INFORMACYJNEJ


Ten kto nie szanuje i nie ceni swej przeszłości nie jest godzien szacunku teraźniejszości ani prawa do przyszłości.
Józef Piłsudski

W DZIALE HISTORIA - KULTURA PAI ZNAJDZIECIE PAŃSTWO 1477 TEMATÓW



×
NOWOŚCI ARCHIWUM DZIAŁANIA AGENCJI HISTORIA-KULTURA BADANIA NAUKOWE NAD POLONIĄ I POLAKAMI ZA GRANICĄ
FACEBOOK PAI YOUTUBE PAI NAPISZ DO REDAKCJI

A+ A-
POWIĘKSZANIE / POMNIEJSZANIE TEKSTU