1897-08-09     1980-05-18

Mieczysław Roman Niedzielski pseudonim "Żywiciel"

bOHATER pOWSTANIA wARSZAWSKIEGO

Mieczysław Roman Niedzielski pseudonim "Żywiciel". W czasie Powstania Warszawskiego nieugięty dowódca II Obwodu Żoliborz Okręgu Warszawa-Miasto ZWZ - Okręg Warszawa AK.

Urodził się 9 sierpnia 1897 r. w Jeziornej. Do czerwca 1914 r. uczył się w Szkole Zgromadzenia Kupców w Warszawie, gdzie ukończył VI klasę. W 1921 r. ukończył kurs pontonowy w Modlinie. Od października 1921 uczestniczył w wojskowych kursach maturalnych w Wilnie, gdzie w marcu 1923 r. otrzymał świadectwo dojrzałości.

Służył w Wojsku Polskim od stycznia 1919 r., początkowo w 1. pułku inżynieryjnym. Od czerwca był dowódcą plutonu 2. batalionu saperów, od lipca 1919 r. dowodził patrolem minerskim, przydzielonym do 4., potem 11. pułku ułanów na linii demarkacyjnej z Niemcami i Litwą. Od kwietnia 1920 r. ponownie został dowódcą plutonu saperów w 2. batalionie saperów (w styczniu 1921 przemianowanym na 3. batalion saperów). W kwietniu 1923 r. został ponownie dowódcą w 3. batalionie saperów, a od czerwca dowodził kompanią sztabową.

Po ukończeniu kursu doszkolenia w Kościuszkowskim Obozie Szkolnym Saperów w Wilnie został w 1924 r. przydzielony do batalionu maszynowego saperów, gdzie kolejno był: dowódcą plutonu, p.o. dowódcy kompanii, instruktorem w szkole podoficerskiej, ponownie p.o. dowódcy kompanii oraz p.o. kwatermistrza batalionu elektrotechnicznego.

W czerwcu 1931 r. został kierownikiem Biura Handlowo-Administracyjnego najpierw w Wojskowym Instytucie Badań Inżynieryjnych, a od grudnia 1934 r. w Biurze Badań Technicznych Broni Pancernych. Od 1936 był również dowódcą kompanii motorowej 3. batalionu pancernego, a od maja 1938 r. dowódcą kompanii szkolnej batalionu elektrotechnicznego saperów.

We wrześniu 1939 r. był dowódcą kompanii reflektorów przeciwlotniczych na lotnisku wojskowym Warszawa-Okęcie. W konspiracji uczestniczył od stycznia 1940 r. Od wiosny 1940 r. był Komendantem II Obwodu (XXII) Żoliborz Okręgu Warszawa-Miasto ZWZ i późniejszego Samodzielnego Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej. Rozkazem z 11 listopada 1942 r. został mianowany podpułkownikiem służby stałej.

W Powstaniu Warszawskim

W czasie Powstania Warszawskiego Niedzielski był Komendantem II Obwodu Żoliborz („Żywiciel”) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej. Od 20 września pełnił również obowiązki dowódcy 8. Dywizji Piechoty Armii Krajowej im. Romualda Traugutta Warszawskiego Korpusu Armii Krajowej.

Na Żoliborzu Powstańcy pod dowództwem ppłk. Mieczysława Niedzielskiego „Żywiciela” do 4 sierpnia niemal bez walki zajęli prawie całą dzielnicę, która do końca września stanowiła rodzaj powstańczego „państwa” ze sprawnie zorganizowaną administracją wojskową i cywilną. Ostateczny atak Niemców na Żoliborz nastąpił w dniach 29 i 30 września. Mieli wielokrotną przewagę. Natarcie było tak silne, że powstańcy byli bez szans. Atakowała m.in. 19. Dywizja Pancerna wzmocniona 560. Batalionem do Zadań Specjalnych. Atak poprzedzony był bombardowaniem i silnym ostrzałem artyleryjskim dzielnicy.

Obroną Żoliborza dowodził do końca września. Na kapitulację dzielnicy zgodził się dopiero po osobistej interwencji wysłannika KG AK płk. Karola Ziemskiego ps. Wachnowski. W trakcie powstania „Żywiciel” został dwukrotnie ranny (23 i 30 września). Po kapitulacji Żoliborza 30 września został wyniesiony na noszach.

24 września 1944 komendant Okr. AK Warszawa, gen. Antoni Chruściel "Monter" przedstawił go do awansu na pułkownika służby stałej.

Po upadku zrywu przebywał w obozach jenieckich: w Stalagu XI A Altengrabow i Stalagu X B Sandbostel. W tym ostatnim w kwietniu 1945 r. został aresztowany przez gestapo i przewieziony do obozu koncentracyjnego KL-Neuengamme – Niemcy oskarżyli go o próbę opanowania Oflagu Sandbostel siłą. Życie polskich oficerów, którzy zostali aresztowani razem z Niedzielskim, uratowała osobista interwencja szwedzkiego arystokraty hr. Folke Bernadotte u Reichsführera SS Heinricha Himmlera. Niedzielski został następnie wysłany do Oflagu X C Lübeck, gdzie w maju 1945 r. został wyzwolony przez oddziały brytyjskie.

28 stycznia 1946 r. były SS-Obergruppenführer Erich von dem Bach zeznając przed polskim prokuratorem w Norymberdze, powiedział: „Chciałbym zwrócić uwagę na dowódcę odcinka z Żoliborza. Z nim w ogóle nie mogłem rozpocząć negocjacji. Każda jego odpowiedź była dla mnie obraźliwa. To był bohater. Ten człowiek był fanatykiem”.

Po wojnie pozostał na emigracji. Początkowo mieszkał w Wielkiej Brytanii, a od 1947 r. w Stanach Zjednoczonych, gdzie pracował jako robotnik fizyczny w Chicago. Mieczysław Niedzielski zmarł 18 maja 1980 r. w szpitalu w Chicago. Jego prochy sprowadzono do Polski w roku 1992; spoczywają na Powązkach Wojskowych






HISTORIA I KULTURA
W POLONIJNEJ AGENCJI INFORMACYJNEJ


Ten kto nie szanuje i nie ceni swej przeszłości nie jest godzien szacunku teraźniejszości ani prawa do przyszłości.
Józef Piłsudski

W DZIALE HISTORIA - KULTURA PAI ZNAJDZIECIE PAŃSTWO 1559 TEMATÓW





COPYRIGHT

Wszelkie materiały zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.


ARTYKUŁY DZIAŁU HISTORIA/KULTURA PAI WYŚWIETLONO DOTYCHCZAS   10 098 872   RAZY



×
NOWOŚCI ARCHIWUM WIADOMOŚCI HISTORIA-KULTURA DZIAŁANIA AGENCJI BADANIA NAUKOWE NAD POLONIĄ I POLAKAMI ZA GRANICĄ
FACEBOOK PAI YOUTUBE PAI NAPISZ DO REDAKCJI

A+ A-
POWIĘKSZANIE / POMNIEJSZANIE TEKSTU