Marian Walentynowicz znany najbardziej jako autor ilustracji do „Przygód Koziołka Matołka” Kornela Makuszyńskiego, nieco mniej jako korespondent wojenny w czasie II wojny światowej przy Dywizji Pancernej gen. Maczka. Prekursor komiksu w Polsce. To spod jego pióra wyszedł opis słynnej dla oręża polskiego bitwy pod Falaise.
Obraz wojny i żołnierskie przeżycia utrwalał także przy pomocy aparatu fotograficznego, rysunków i zabawnych karykatur. Swoje doświadczenia spisał we wspomnieniowej książce „Wojna bez patosu”.
Urodził się 20 stycznia 1896 w Petersburgu. W czasie rewolucji stanął przed plutonem egzekucyjnym, cudem przeżył. Przeniósł się do Warszawy, gdzie stał się popularnym rysownikiem. Współpracował między innymi z "Kurierem Codziennym" i "Naokoło świata".
Studiował na Politechnice Warszawskiej, w latach 1930–1939 uczył w Żeńskiej Szkole Architektury im. S. Noakowskiego w Warszawie.
Z zawodu był zatem architektem, choć studia kończył przez wiele lat. Jako pracę dyplomową przygotował projekt obrotowego lotniska na skrzyżowaniu Alei Jerozolimskich i ulicy Marszałkowskiej w Warszawie. Podobno zapytano go, jak to się będzie obracać, a on odpowiedział: na łożyskach rtęciowych. Odpowiedź Walentynowicza przeszła do historii środowiskowej anegdoty.
Odbył kilka podróży dookoła świata. Polował w Indiach, przemierzał afrykański busz i kanadyjskie pustkowia. Pisał reportaże i rysował. Efektem był m.in. zbiór opowiadań "Ze sztucerem przez Czarny Ląd", drukowanych w „Przygodzie”. Te doświadczenia pomogły mu również w stworzeniu - we współpracy z Kornelem Makuszyńskim - postaci obieżyświata, Koziołka Matołka. Sympatyczny koziołek w czerwonych spodenkach i ciżemkach narodził się w 1933 roku.
Właściwym miejscem narodzin Koziołka było sanatorium w Otwocku, gdzie na cukrzycę leczył się Kornel Makuszyński. Marian Walentynowicz w wywiadzie dla „Słowa Powszechnego” w 1957 r. tak wspominał tę wiekopomną chwilę: „Był to nasz wspólny pomysł. W siedzibie Makuszyńskiego w Otwocku, przy butelce wina, szukaliśmy bohatera do książeczki obrazkowej dla dzieci. Przejrzeliśmy wszystkie zwierzęta, poczynając od kota i psa, a kończąc na zwierzętach egzotycznych. Doszliśmy do wniosku, że wszystko już było. Przyszedł mi do głowy kozioł. Kozioł, koziołek, Koziołek Matołek. Już piszę – powiedział Makuszyński – i wzięliśmy się do pracy”. Sukces ma wielu ojców – do udziału w owej biesiadzie przyznawał się też wydawca Stanisław Gebethner.
W 1939 roku, po wybuchu II wojny światowej, przez Rumunię i Francję przedostał się do Szkocji, gdzie został korespondentem wojennym przy 1 Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka. Tam zaprojektował znak Cichociemnych w postaci spadającego do walki orła.
Zajmował się także ilustracją książkową nie należącą do literatury dziecięcej. Zaprojektował m.in. okładkę do wojennego wydania książki Józefa Kisielewskiego "Ziemia gromadzi prochy".
W archiwalnym nagraniu Polskiego Radia z 1958 roku Marian Walentynowicz mówił: "Melduję posłusznie. Sierżant z wyższym wykształceniem niezdolny do służby wojskowej. Jednocześnie podporucznik rezerwy, kapitan czasu niewoli, jednocześnie podpułkownik czasu wojny. Pozwolę sobie wyjaśnić, że kiedy w 1939 roku przedostałem się do Francji zostałem szefem kompanii. (…). Moimi podkomendnymi byli: z malarzy Aleksander Żyw i Józef Natanson, publicyści Zygmunt Lityński, Adolf Bocheński oraz Czesław Jeśman, z poetów Jerzy Paczkowski, z dyplomacji Lipski, znany ekonomista Wacław Jastrzębowski. Powyżsi inteligenci, melduję posłusznie, za pomocą francuskiego koniaku, wina i innych alkoholi starali się wpłynąć na moją niezachwianą postawę podoficerską".
Zmarł 26 sierpnia 1967 w Warszawie. Jest pochowany na Cmentarzu Powązkowskim.
Wszelkie materiały zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.
