1801-01-31     1890-11-06

KS. PIOTR ŚCIEGIENNY

zakonnik, działacz społeczny i niepodległościowy

Podstawą jego działalności publicznej była jednoczesna walka o niepodległość Polski i o pełne uwłaszczenie chłopów. Postulował zniesienie wielkiej własności ziemskiej. Walkę przeciw posiadaczom chłopstwo miało prowadzić w sojuszu z mieszkańcami miast i „dobrymi panami”, dobrowolnie wyzbywającymi się swej ziemi. Pisał "Niewola, nędza, głód i zimno, wyzysk i ciemnota] nie pochodzą z woli Boga, ale są dziełem złych ludzi. Bóg bowiem stworzył ludzi, a zatem i was, abyście wolni używali wszystkich darów boskich, nie żyli w niedostatku i nędzy, nie cierpieli głodu i zimna, pracowali jedynie dla siebie, dla starców, kaleków, umieli czytać i pisać."

Piotr Ściegienny, urodził się 31 stycznia 1801 r. w Bilczy koło Kielc w rodzinie chłopskiej. Uczył się w Brzezinach, później w szkole wojewódzkiej w Kielcach. Od 1823 r. był nauczycielem w rodzinnej wsi, a następnie korepetytorem w dworach szlacheckich w Sandomierskim. W 1826 r. powrócił do Kielc i pracował na stanowisku aplikanta w Komisji Wojewódzkiej.

W 1827 r. wstąpił do zakonu pijarów. Rozpoczęte w Warszawie studia seminaryjne kontynuował w kolegium pijarskim w Opolu Lubelskim, gdzie przez 5 lat uczył w szkole zakonnej.

W 1832 r. otrzymał święcenia. Po rozwiązaniu w 1833 r. zakonu pijarów był wikariuszem w Opolu Lubelskim i Wilkołazie w guberni lubelskiej, a w latach 1842–1844 proboszczem w Chodlu na Lubelszczyźnie. Współpracował z demokratycznym ruchem konspiracyjnym w kraju oraz z emisariuszami Emigracji, włączając się do czynnej działalności spiskowej w kraju. Opowiadał się za zniesieniem pańszczyzny i wszelkich nierówności społecznych oraz nawoływał do „akcji powszechnej” skierowanej przeciwko zaborcy. Założył tajny Związek Chłopski, działający na Lubelszczyźnie i Kielecczyźnie.

Obok programu niepodległościowego postulował też przeprowadzenie zmian ustrojowych na podstawie zasad moralności chrześcijańskiej. W celu rozpropagowania idei demokratycznych wśród ludu napisał w 1840 r. Złotą książeczkę, czyli historię rodu ludzkiego, a następnie List Ojca Świętego Grzegorza papieża do rolników, rzemieślników, chłopów, mieszczan, żołnierzy, pisarzów i ekonomów z Rzymu przysłany, będący w rzeczywistości fałszywą „bullą” papieża Grzegorza XVI. Do młodzieży szlacheckiej skierowana była broszura z 1841 r. zatytułowana Aforyzmy o urządzeniu społeczeństwa ludzkiego, z myślą zaś o uaktywnieniu duchowieństwa katolickiego w walce o ideały demokratyczne i niepodległościowe powstały prace: Krótki a prawdziwy wykład nauki Jezusa Chrystusa, i Myśli ułatwiające rozumienie nauki Jezusa Chrystusa. Program planowanego powstania narodowego zawierała broszura z 1844 r. pt. Trzeba tylko chcieć. Volenti nihil difficile.

Wybuch powstania chłopskiego, przygotowany przez Ściegiennego na jesień 1844 r., nie doszedł do skutku z powodu zdrady. Kilkudziesięciu zaprzysiężonych spiskowców, wśród których oprócz chłopów była także szlachta i duchowieństwo, aresztowano. Wyrokiem sądu wojennego z 1846 r. ks. Ściegienny został skazany na śmierć, pozbawiony praw publicznych i godności kapłańskiej, ułaskawiony w ostatniej chwili pod szubienicą zesłany został na bezterminową katorgę na Syberii.

W 1858 r. katorgę zamieniono na przymusowe osiedlenie w Permie. Z zesłania wrócił w 1871 r. Po latach przywrócono mu godność kapłańską.

Od 1884 r. był kapelanem w szpitalu bonifratrów w Lublinie. Zmarł 6 listopada 1890 r. w Lublinie, został pochowany w grobowcu biskupa lubelskiego Kazimierza Wnorowskiego.






HISTORIA I KULTURA
W POLONIJNEJ AGENCJI INFORMACYJNEJ


Ten kto nie szanuje i nie ceni swej przeszłości nie jest godzien szacunku teraźniejszości ani prawa do przyszłości.
Józef Piłsudski

W DZIALE HISTORIA - KULTURA PAI ZNAJDZIECIE PAŃSTWO 1500 TEMATÓW





COPYRIGHT

Wszelkie materiały zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.


ARTYKUŁY DZIAŁU HISTORIA/KULTURA PAI WYŚWIETLONO DOTYCHCZAS   10 079 627   RAZY



×
NOWOŚCI ARCHIWUM WIADOMOŚCI HISTORIA-KULTURA DZIAŁANIA AGENCJI BADANIA NAUKOWE NAD POLONIĄ I POLAKAMI ZA GRANICĄ
FACEBOOK PAI YOUTUBE PAI NAPISZ DO REDAKCJI

A+ A-
POWIĘKSZANIE / POMNIEJSZANIE TEKSTU