O konieczności wykształcenia własnej kadry marynarskiej w II Rzeczpospolitej zaczęto myśleć już w 1919 roku. W sierpniu tego roku z inicjatywy admirała Kazimierza Porębskiego powołano komisję, której zadaniem było opracowanie programu kształcenia dla szkoły marynarki handlowej. 1 marca 1920 roku Por. mar. inż. Antoni Garnuszewski z Sekcji Ekonomicznej Departamentu dla Spraw Morskich otrzymał polecenie zorganizowania Szkoły Morskiej.
Umieszczenie jej w Gdańsku nie było możliwe ze względu na ustrój owego tworu, jakim było Wolne Miasto Gdańsk, a w niewielkim Pucku – jedynym wówczas polskim mieście z portem (porcikiem) morskim –brakowało stosownego budynku. Najbliżej morza, poprzez Wisłę, był Tczew, a w nim nie tylko odpowiedni gmach b. szkoły żeńskiej, ale i pełna przychylność magistratu.
Jeszcze trwała wojna, wojska bolszewickie zbliżały się do polskiej stolicy, gdy 12 czerwca 1920 r. Departament dla Spraw Morskich Ministerstwa Spraw Wojskowych utworzył komisję ds. zakupu statku szkolnego (na jej czele stanął major marynarki inż. Aleksander Rylke, późniejszy wieloletni profesor Politechniki Gdańskiej), następnie wyasygnował 247 tys. dolarów na zakup (od rotterdamskiego armatora J. van Meel) i remont trzymasztowego żaglowca „Nest”. Zwodowany w kwietniu 1869 w stoczni G.R. Clover & Co. w Birkenhead (Wlk. Brytania) jako pełnorejowiec (fregata) „Chinsura” dla brytyjskiego armatora T. & J. Broklenbank z Liverpoolu, pływał na linii do Indii i Australii. W 1883 r. sprzedany został brytyjskiej firmie Hughes & Co., 10 lat później przeszedł pod banderę włoską braci Olvari jako „Lucco” (port macierzysty – Cumogli, Indie). W 1898 r. ciężko uszkodzony w huraganie, odsprzedany został holenderskiej firmie P. Landberg & Zoon z Batawii (wówczas w holenderskich Indiach Wschodnich, obecnie Dżakarta w Indonezji) i odbudowany jako bark „Nest”.
17 czerwca minister spraw wojskowych gen. Józef Leśniewski podpisał rozkaz o utworzeniu Szkoły Morskiej w Tczewie. Pierwszą kadrę stanowili: szef Departamentu dla Spraw Morskich kadm. Kazimierz Porębski mianował inż. Antoniego Garnuszewskiego dyrektorem, kpt. ż.w. Gustawa Kańskiego inspektorem SM i kierownikiem Wydziału Nawigacyjnego, inż. Kazimierza Bielskiego – kierownikiem Wydziału Mechanicznego. Wykładowcami byli: Antoni Ledóchowski, Stanisław Dłuski (także intendent), Adolf Hryniewiecki, Aleksy Majewski, Aleksander Maresz, Tadeusz Kokiński, Stefan Ancuta, Józef Klejnot-Turski, Jan Roiński (przewodniczący Komisji Gospodarczej SM). Pierwszym lekarzem szkolnym został kmdr Florian Hłasko.
15 lipca 1920 roku z ponad stu śmiałków zdających egzaminy (z matematyki, geografii, języka obcego i kreślenia) w gmachu warszawskiej Państwowej Szkoły Budowy Maszyn i Elektrotechniki im. H. Wawelberga i S. Rotwanda (ponieważ budynek w Tczewie nie był jeszcze gotowy), zakwalifikowano 40 na Wydział Nawigacyjny i 18 na Wydział Mechaniczny. Po egzaminach wstępnych świeżo przyjęci uczniowie poszli prosto na wojnę polsko-bolszewicką. Po zakończeniu działań wojennych grupami zjeżdżali do Tczewa, gdzie odbyła się dodatkowa rekrutacja – w sumie przyjęto do szkoły 82 młodzieńców: 49 na Wydział Nawigacyjny i 33 na Mechaniczny.
23 października rozpoczęły się pierwsze zajęcia. Wykłady, repetycje i zajęcia praktyczne trwały codziennie od godziny 800 do 17:00, 18:00, a nawet 18:50 na Wydziale Mechanicznym. Przepustki do miasta wydawano jedynie w niedzielę i to zaledwie od godziny 13:00 do 21:00.
8 grudnia w obecności kadm. Kazimierza Porębskiego, w wolnym od pracy dniu święta Maryjnego, odbyło się uroczyste otwarcie Szkoły Morskiej w Tczewie i podniesienie bandery Polskiej Marynarki Handlowej na gmachu szkolnym. Następnie kierownictwo SM i zaproszeni goście zasiedli do świątecznego obiadu z pieczoną gęsią jako daniem głównym, który stał się elementem szkolnej tradycji.
Ostatnie egzaminy do Szkoły Morskiej w Tczewie odbyły się na początku maja 1930 roku. później placówka została przeniesiona do Gdyni, gdzie powstał właśnie najważniejszy port II Rzeczpospolitej.
Wszelkie materiały zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.
