1921-08-14     2017-07-14

Julia Hartwig - z lubelskiej perspektywy

Maria - poetka, pisarka, eseistka, tłumaczka z języka francuskiego i angielskiego, urodziła się 14 sierpnia 1921 roku w Lublinie jako najmłodsze z dzieci małżeństwa Marii (z domu Biriukow) i Ludwika Hartwigów. Rodzice do 1918 roku przebywali w Rosji. Ojciec od 1909 roku prowadził w Moskwie zakład fotograficzny. Tam urodziły się dzieci – Edward, Walenty, Zofia i Helena. Do przeniesienia się do Polski zmusiła rodzinę Hartwigów rewolucja bolszewicka.

Dzieciństwo Julia Hartwig spędziła w Lublinie. Rodzina mieszkała przy ulicy Staszica 2, następnie na Krakowskim Przedmieściu. Głównym źródłem utrzymania był zakład fotograficzny ojca.

Edukację Julia Hartwig rozpoczęła w szkole podstawowej mieszczącej się przy archikatedrze w Lublinie. Od dzieciństwa była wychowywana w duchu tolerancji dla innych – jako dziecko chodziła z matką zarówno do kościoła, jak i do cerkwi. Naukę kontynuowała w Gimnazjum im. Unii Lubelskiej, gdzie zetknęła się z Anną Kamieńską, Hanną Malewską i Anną Szternfinkiel. W 1936 roku zadebiutowała w międzyszkolnym piśmie literackim „W Słońce”. W tym czasie miała okazję poznać Jerzego Pleśniarowicza, Józefa Łobodowskiego i Józefa Czechowicza, który był recenzentem jednego z jej pierwszych utworów. W 1939 roku zdała maturę.

W czasie II wojny światowej, podobnie jak bracia, brała udział w konspiracji. Była łączniczką Armii Krajowej, działała w kulturalnym podziemiu. W tym czasie podjęła także studia na tajnym Uniwersytecie Warszawskim (kurs romanistyki i polonistyki). Jej profesorami byli m.in. Julian Krzyżanowski, Witold Doroszewski, Władysław Tatarkiewicz. Tam poznała poetów: Tadeusza Gajcego i Zdzisława Stroińskiego. Po wojnie kontynuowała studia na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, a następnie na Uniwersytecie Warszawskim.

W 1945 roku w Wyborze wierszy poetów lubelskich opublikowała kilka utworów. W tym czasie publikowała także na łamach „Twórczości” i „Kuźnicy”. W latach 1947–1950 przebywała we Francji na stypendium rządu francuskiego (studiowała literaturę francuską). W tym czasie pracowała w Ambasadzie Polskiej w Paryżu. W 1954 roku poślubiła poetę i prozaika – Artura Międzyrzeckiego. Kontynuowała pracę literacką, publikując wiersze, przekłady z literatury francuskiej i recenzje na łamach „Nowej Kultury”, „Świata”, „Poezji”.

W 1970 roku wraz z mężem wyjechała do Stanów Zjednoczonych. W czasie pobytu w USA uczestniczyła między innymi w programie International Writing Program. Dwukrotnie wyjeżdżała do Kanady w celu wygłaszania prelekcji, między innymi na University of Ottawa.

Po powrocie do kraju pracowała wraz z mężem, publikując zbiory poezji własnej i tłumaczonej z innych języków, a także eseje i tomy prozy. Wspólnie wydali Antologię poezji amerykańskiej, kilka książek dla dzieci, tom tłumaczeń wierszy i prozy Guillaume Apoillinaire’a, a także Listy Rimbauda. Poza poezją poetka wydała Dziennik amerykański z pobytu w Stanach, dzienniki podróży – Zawsze powroty – oraz monografię Apollinaire’a i Gérarda de Nerval.

Julia Hartwig działała w opozycji. W styczniu 1976 roku należała do sygnatariuszy „Memoriału 101”, wyrażającego protest przeciw projektowanym zmianom w Konstytucji PRL. W latach 1986–1991 była związana z NSZZ „Solidarność”.

Julia Hartwig zmarła 13 lipca 2017 roku w Pensylwanii. Pogrzeb poetki odbył się 13 września 2017 roku w Warszawie. Została pochowana na Cmentarzu Powązkowskim.

Twórczość

Julia Hartwig była członkiem Związku Literatów Polskich, polskiego Pen Clubu, Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.

Dorobek literacki Julii Hartwig obejmuje kilkanaście zbiorów poezji i prozy poetyckiej oraz monografie, eseje, tłumaczenia, książki dla dzieci. Tomy poetyckie to między innymi: Pożegnania (1956), Czuwanie (1978), Czułość (1992), Zawsze od nowa (1999), Nie ma odpowiedzi (2001), Błyski (2002), Bez pożegnania (2004), To wróci (2007), Jasne niejasne (2009), Wiersze wybrane (2010), Gorzkie żale (2011), Zapisane (2013).

Julia Hartwig jest autorką: tomów poematów prozą: Mówiąc nie tylko do siebie (2003); szkiców: Pisane przy oknie (2004); monografii: Apollinaire (1962), Gerard de Nerval (1972); tłumaczeń: Max Jacob. Poematy prozą (1983), książek dla dzieci: Pierwsze przygody poziomki (1961).

Czterokrotnie nominowana do Nagrody Literackiej Nike.

Julia Hartwig dwukrotnie otrzymała najwyższe odznaczenie nadawane przez rząd francuski – order Legii Honorowej: w 2008 roku w randze kawalera, w 2016 roku w randze oficera. W 2013 roku w XII edycji Nagrody Norwida otrzymała nagrodę „Dzieło życia” za całokształt twórczości. W 2014 roku Julia Hartwig otrzymała nagrodę im. Wisławy Szymborskiej za tom Zapisane.

W 2015 roku otrzymała godność doktora honoris causa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.






HISTORIA / KULTURA W PAI - ARCHIWUM

COPYRIGHT

Wszelkie materiały zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.


ARTYKUŁY DZIAŁU HISTORIA/KULTURA PAI WYŚWIETLONO DOTYCHCZAS   10 072 217   RAZY






HISTORIA I KULTURA
W POLONIJNEJ AGENCJI INFORMACYJNEJ


Ten kto nie szanuje i nie ceni swej przeszłości nie jest godzien szacunku teraźniejszości ani prawa do przyszłości.
Józef Piłsudski

W DZIALE HISTORIA - KULTURA PAI ZNAJDZIECIE PAŃSTWO 1476 TEMATÓW



×
NOWOŚCI ARCHIWUM DZIAŁANIA AGENCJI HISTORIA-KULTURA BADANIA NAUKOWE NAD POLONIĄ I POLAKAMI ZA GRANICĄ
FACEBOOK PAI YOUTUBE PAI NAPISZ DO REDAKCJI

A+ A-
POWIĘKSZANIE / POMNIEJSZANIE TEKSTU