1861-01-27     1940-06-26

Rudolf Modrzejewski

Inżynieryjny geniusz z aktorskiej rodziny

Geniusz inżynierii, pionier w budowie nowoczesnych mostów wiszących. Połączył stany Ameryki tworząc 40 mostów na największych rzekach Ameryki Północnej. Wykorzystuje nowoczesną technologię i materiały: innowacyjne stopy stali, zbrojony beton do budowy przęseł, sprężyste stalowe pylony zamiast murowanych wież przekraczał granice mostownictwa i wyobraźni.

Inżynieryjny geniusz z aktorskiej rodziny

Rudolf Modrzejewski, zwany w domu Dolciem, urodził się w Krakowie (niektóe źródła podają, że w Bochni) 27 stycznia 1861 roku. Dzieciństwo spędził w czterech krajach, początkowo pod opieką sławnej matki Heleny Modrzejewskiej, a w późniejszym czasie z ojcem, również aktorem, Gustawem Zimajerem.

Ze względu na nieformalny związek jego rodziców i szybkie ich rozstanie opieka przybierała niekiedy dramatyczny przebieg, jak porwanie i przetrzymywanie przez 3 lata w ukryciu przez ojca (Rudolf miał wówczas 6 lat) i wykupienie go za pokaźną sumę pieniędzy przez zdeterminowaną matkę.

Po dziewięciu latach wrócił do Krakowa, gdzie uczęszczał do szkoły, marząc o karierze pianisty i budowniczego Kanału Panamskiego, który w tamtych czasach był dopiero w planach.

Za oceanem

O wyjeździe za ocean w 1876 decydują aktorskie ambicje Modrzejewskiej. Rudolf kontynuuje tam rozpoczętą w wieku 10 lat naukę gry na fortepianie. Często ćwiczy razem ze stałym bywalcem domu Ignacym Janem Paderewskim. To jemu Helena zapisze w testamencie słynny przepis na bułeczki.

W USA zmienia nazwisko na Modjewski skracając trudne do wypowiedzenia przez amerykanów polskie brzmienie. Nigdy jednak nie wypiera się pochodzenia. Korespondencję w języku polskim kierowaną do kraju zawsze podpisywał pełnym polskim nazwiskiem Rudolf Modrzejewski.

W jego domu mówi się wyłącznie po polsku i kultywuje tradycje wigilijne. Helena piecze bułeczki z nadzieniem, które nauczyła się przyrządzać podczas pracy w pierwszej w Krakowie kawiarni z osobnym wejściem dla kobiet, należącej do jej matki.

W 1878 roku Modrzejewski wyjechał do Francji, gdzie podjął studia w paryskiej École nationale des ponts et chaussées (Państwowej Szkole Dróg i Mostów), w 1883. W 1885 roku uzyskuje dyplom inżyniera z wyróżnieniem, mimo że egzaminy wstępne zdał dopiero za drugim podejściem.

Na krótko wraca do ojczyzny, by zaręczyć się z daleką kuzynką Felicją Bendówną. Ślub bierze już w Nowym Jorku, ale w polskim kościele pw. św. Stanisława. Małżeństwo będzie nieudane, ale inżynierski talent przekaże w genach synom i wnukom. Córka wybierze malarstwo.

Kariera pioniera

Po powrocie do Stanów Zjednoczonych od 1885 roku rozpoczął pracę w biurze projektowym stalowych mostów kolejowych. Po kilku latach zbierania doświadczeń założył własną firmę, która istnieje do dziś pod nazwą Modjeski & Masters. Na podstawie jego projektów wykonano w USA mosty, które przyniosły mu wielką sławę i miano pioniera w swojej dziedzinie.

Największe uznanie zdobył most wiszący Benjamin Franklin Bridge, którego rozpiętość przęsła podwieszonego osiągnęła w tamtym okresie rekordowe wymiary rozpiętości 533 m. Przesunięciem granic możliwości technologicznych było zbudowanie mostu wspornikowego przez Missisipi pod Nowym Orleanem.

Swoją wiedzą dzieli się w publikacjach naukowych. Wydana w 1913 roku rozprawa na temat projektowania wielkich mostów staje się klasykiem. Tytuł doktora inżynierii uzyskuje na Uniwersytecie Illinois, a doktorat honoris causa – na Politechnice Lwowskiej.

Modrzejewski cieszył się w Ameryce wielkim szacunkiem, otrzymując liczne nagrody i wyróżnienia. Nagrodę od American Institute of Steel Construction, Medal Franklina, John Fritz Gold Medal (najwyższe amerykańskie odznaczenie przyznawane inżynierom), Washington Award. Od rządu francuskiego – krzyż orderu Legii Honorowej. Od polskiego – nagrodę na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu. Przed zasłużoną emeryturą Modrzejewski uczy budować mosty m.in. Josepha B. Straussa, który projektuje słynny Golden Gate Bridge w San Francisco.

Do końca życia podtrzymywał kontakty z Polską, mówiąc i pisząc w języku ojczystym. Zmarł w w ogrodzie swojej willi w Hollywood w Los Angeles w 1940 roku .

Opracowanie AP - PAI







HISTORIA I KULTURA
W POLONIJNEJ AGENCJI INFORMACYJNEJ


Ten kto nie szanuje i nie ceni swej przeszłości nie jest godzien szacunku teraźniejszości ani prawa do przyszłości.
Józef Piłsudski

W DZIALE HISTORIA - KULTURA PAI ZNAJDZIECIE PAŃSTWO 1577 TEMATÓW





COPYRIGHT

Wszelkie materiały zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.


ARTYKUŁY DZIAŁU HISTORIA/KULTURA PAI WYŚWIETLONO DOTYCHCZAS   10 137 752   RAZY



×
NOWOŚCI ARCHIWUM WIADOMOŚCI HISTORIA-KULTURA DZIAŁANIA AGENCJI BADANIA NAUKOWE NAD POLONIĄ I POLAKAMI ZA GRANICĄ
FACEBOOK PAI YOUTUBE PAI NAPISZ DO REDAKCJI

A+ A-
POWIĘKSZANIE / POMNIEJSZANIE TEKSTU