Michał Kleofas Ogiński urodził się w Guzowie (podobnie jak Żelazowa Wola położonego na ziemi sochaczewskiej) 7 października (25 września starego stylu) 1765 roku. Ogińscy (część z nich używała tytułu hrabiowskiego, zaś część - książęcego) należeli do najznakomitszych rodów Rzeczypospolitej. Michał Kleofas odebrał staranne wychowanie domowe, a jego świetnym guwernerem był Francuz Jean Rolay, jeden z guwernerów przyszłego cesarza Austrii - Leopolda, dbający nie tylko o wszechstronne wykształcenie ogólne, ale również o harmonijny rozwój fizyczny. Szczeglny nacisk w nauce kładziono na języki obce i muzykę do której młody Ogiński miał szczególne predyspozycje.
Z muzyką obcował wiele w czasie wizyt w Wiedniu i Warszawie dokąd podróżował z rodzicami. Na skrzypcach kształcił się u Jarnowicza , Viottiego, Campanellego, Lafonta i Baillota. Jednak najwiekszy wpływ na jego muzyczny rozwój miał Józef Kozłowski, z którym później serdecznie się zaprzyjaźnił. O muzycznym talencie nauczyciela świadczy kariera, jaką zrobił on później w Petersburgu (jego marsz "Rozlega się grzmot zwycięstwa" pełnił przez szereg lat funkcję rosyjskiego hymnu narodowego). Jego zasługa było zaszczepienie poloneza w muzyce rosyjskiej.
Działalność dyplomatyczną rozpoczął Ogiński w 1786 roku. Już po dwóch latach otrzymał order św. Stanisława a w następnym roku - Order Orła Białego. Zajmował szereg ważnych stanowisk, m. in. był posłem królewskim w Hadze i Londynie.
Wybuch powstania kościuszkowskiego zastał go w Wilnie. Po przystąpieniu do insurekcji zamiast herbu zaczął używać dewizę " Wolność, równość, niezależność" a także ofiarował na cele wojskowe 18000 złp i wystawił pod swoim dowództwem wyekwipowany oddział 480 strzelców.Walczył na Białorusi zdobywając uznanie Kościuszki. Po upadku powstania działał na emigracji szukając sojuszników dla sprawy Polski. Próbował m. in. współpracy z Napoleonem (napisał nawet operę na jego cześć). Z Wybickim współpracował w działaniach na rzecz Legionów we Włoszech. Zniechęcony postawą Francji udał się do Polski. Do rodzinnego majątku Zalesie koło Wilna mógł jednak powrócić dopiero w 1801 roku dzięki interwencji krewnego, Adama Jerzego Czartoryskiego. Uwolnienie Kościuszki z twierdzy, szereg innych gestów cara Aleksandra I w stosunku do Polaków a także fakt, że ks. Adam J. Czartoryski wychowywał się razem z carem i cieszył się jego przyjaźnią spowodowały, że Ogiński swoją działalność związał z Rosją. Został tajnym radcą dworu w Petersburgu i senatorem rosyjskim. Dbał o rozwój wileńskiego uniwersytetu, m. in uzyskał amnestię dla Jana Śniadeckiego, który wkrótce został rektorem. Po czasie okazało się, że również car nie był przychylny Polakom.
W 1822 roku zniechęcony Ogiński ostatecznie udał się na emigrację. Osiadł we Florencji, gdzie zmarł 15 października 1833 roku. Początkowo został pochowany na cmentarzu przy kosciele Santa Maria Novella a potem pzreniesiono go do grobowca z pomnikiem w kościele Santa Croce pełniącym funkcję włoskiego Panteonu (groby Dantego, Galileusza, później Rossiniego).
Całe życie intensywnie pracował dla kraju jako polityk i historyk. Przez wielu stawiany jako wzór patriotyzmu na równi z Kosciuszką, w późniejszym okresie, jako przeciwnik Napoleona, został prawie usunięty z polskiej historii.
Poza działalnością polityczną Michał Kleofas Ogiński zajmował się również pisarstwem. Pisał "Pamiętniki" (po francusku) będące właściwie pracami historycznymi, "Listy o muzyce" oraz wiersze. Duża część spuścizny Ogińskiego jest nieznana gdyż, przeznaczona przez autora do publikacji po jego śmierci, została jeszcze w1833 roku przekazana przez syna Ireneusza do archiwum w Moskwie.
Twórczość kompozytorska Michała Kleofasa .Ogińskiego jest niewielką cząstką jego działalności, jednak stanowi istotny wkład w rozwój polskiej kultury. Ogiński znany jest przede wszystkim jako kompozytor fortepianowych polonezów z których Polonez a-mol znany pod tytułem "Pożegnanie Ojczyzny" do dziś bije rekordy powodzenia w środkowej i wschodniej Europie. Ogiński rozpoczął ewolucję formy od użytkowego tańca do lirycznej miniatury, często dodając elementy heroiczne. Wprowadził część środkową - trio, tworząc trzyczęściową formę. Niechęć Ogińskiego do epatowania słuchaczy techniką pozwala grac te perły polskiego sentymentalizmu nawet niej zaawansowanym pianistom. Jego polonezy pisane z potrzeby serca stanowiły nie tylko wzór dla polskich kompozytorów jak Kurpiński, Elsner, Lipiński czy Szymanowska, ale także np. dla Glinki. Stanowiły inspirację dla młodego Chopina. Do czasów jego dojrzałej twórczości polonezy Ogińskiego były wzorem polskiej muzyki narodowej.
Ogiński pisał również utwory wokalne. Niestety nie zachowały się pieśni pisane dla wojsk Kościuszki. Romanse, częściowo z tekstami kompozytora W. Poźniak uważa za najcenniejsze osiągnięcie pieśni polskiej przed Chopinem. Z okresu, kiedy Ogiński jeszcze wierzył w pomoc Napoleona w odzyskaniu przez Polskę niepodległości pochodzi opera "Zelis i Valcour czyli Napoleon w Egipcie" .
Wszelkie materiały zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.
