9 maja 1935 roku w Częstochowie urodziła się Halina Poświatowska.
Quem di diligunt, adolescens moritur (Wybrańcy bogów umierają młodo) mawiał Titus Maccius Plautus. Czy tak było w przypadku Haliny Poświatowskiej? Za życia nie była przez krytykę szczególnie ceniona: jej osobna i osobista, intymna liryka znajdowała się na marginesie głównego nurtu, w którym klasycy dyskutowali z romantykami. Później wyraźnie się to zmieniło: Poświatowską zaczęto czytać, analizować, a nawet śpiewać. Jak twierdzi jej biografka Kalina Błażejowska, ze względu na swoje wiersze o miłości i wczesną śmierć otoczona jest nimbem sentymentalizmu, jednak osobiście "była złośliwa, egocentryczna, uparta."
Była poetką i pisarką, jedną z ważnych postaci polskiej poezji drugiej połowy XX wieku. Jej twórczośc można określić jako przykład liryki konfrontacji z tym co nieuchronne, oczekiwania na wypełnienie się przeznaczenia. Metodą kompensacji i zachowania integralności ego jest przede wszystkim skupienie się na tym co naoczne, dotykalne i materialne, tym co również jest skazane na przemijanie, rozpad i entropię. O swoistości twórczości Poświatowskiej decydują przede wszystkim obecne równocześnie miłość i śmierć - m.in. ukochanego, małej siostry, pacjentów w szpitalach, których z racji słabego zdrowia była częstym gościem. Obok nich mamy również tęsknotę i niepokój budzony nierozpoznanymi miejscami i upływem czasu.
Co ciekawe zdaniem metodolog przekładu literackiego Agnieszki Pantuchowicz jedną z głównych figur obrazowania poetyckiego w liryce Haliny Poświatowskiej jest dziewanna. Jest ona również punktem, w którym przecinają się i koncentrują poszczególne linie, składające się na mapę wyobraźni. W kulturze ludowej dziewanna jest utożsamiana z młodą kobietą (dziewicą, dziewką, panną), stanowi alter ego Marzanny. W mitologii słowiańskiej mogła stanowić w dużym przybliżeniu odpowiednik Diany-Artemidy.
Niezwykle interesującą jest autobiograficzna "Opowieść dla przyjaciela" stanowiąca hybrydę gatunkową. Wprowadza czytelnika w intymność pisarki, z mocną potrzebą twórczą oraz poszukiwaniem formy poetyckiej umożliwiającej odzwierciedlenie złożonych aspektów konstruowanej podmiotowości. Poświatowska wspomina dzieciństwo i młodość, stale ograniczone chorobą, wyjazd do USA, operację kardiologiczną w filadelfijskim Hahnemann Hospital, która przedłużyła i poprawiła komfort jej życia. Elegia pokazuje również zasadę kodowania swej tożsamości w naznaczonym tęsknotą wspomnieniu, w rezygnacji i poczuciu nieprzystosowania. Ciężarem jest również stałe, nieuchronne ograniczenie możliwości podejmowania decyzji - swoiste umniejszenie podmiotowości i autonomii osoby.
To tylko drobna zachęta, aby - zwłaszcza - w deszczowe wieczory sięgnąć po lekturę wierszy Poświatowskiej, zaś jej biografię można poznać w dziale historia - kultura PAI.
KOLORYZACJA ZDJĘCIA © PAI
Halina Poświatowska w DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI
POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.
NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ
Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.
Projekt w 2023 roku dofinansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2023
Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/ów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
