30 listopada 1960 roku w Waszyngtonie zmarł gen. Antoni Chruściel "Monter", komendant Okręgu Warszawa Związku Walki Zbrojnej-Armii Krajowej, bezpośredni dowódca sił zbrojnych w czasie Powstania Warszawskiego.
Antoni Chruściel (1895-1960) - polski generał z okresu II wojny światowej, Komendant Okręgu Warszawa AK, dowódca sił powstańczych podczas Powstania Warszawskiego. Używał pseudonimów: "Monter", "Cięciwa", "Kaliński", "Rzeczyca", "Adam", "Dozorca", "Konar", "Madej", "Nurt", "Ryż", "Sokół", "Andrzej Smalawski".
Charakteryzując go mjr Kazimierz Larys, szef Wydziału V (łączności) Komendy Okręgu Warszawskiego AK mówił: "Wybitny żołnierz, który doskonale rozumiał ciężar odpowiedzialności na swoich barkach. Był pełen entuzjazmu dla powstania i w każdym z oddziałów, którymi on dowodził, również panował ten nastrój i dał się odczuć. Ofiarny jako żołnierz w obliczu niebezpieczeństwa, chodził do pierwszych linii bojowych i miał zawsze kontakty ze swoimi żołnierzami i z dowódcami na poszczególnych odcinkach".
Działalność opozycyjną zaczął już w wieku 14 lat jako skaut w Jarosławiu. W 1914 roku wstąpił do Legionu Wschodniego, a następnie do armii austro-węgierskiej. Stamtąd trafił do szkoły oficerskiej i zaczął szybko wspinać się po szczeblach kariery wojskowej.
Jako dobrze wyedukowany dowódca w stopniu podpułkownika objął pieczę nad 82. Syberyjskim Pułkiem Strzelców im. Tadeusza Kościuszki podczas walk obronnych po niemieckiej napaści we wrześniu 1939 roku. Trafił do niewoli niemieckiej, ale zwolniono go z obozu przejściowego w Soldau jeszcze tego samego roku.
Od 1940 roku Chruściel działał w konspiracji pod licznymi pseudonimami: „Monter”, „Nurt”, „Cięciwa”, „Dozorca” czy „Ryż”. Optował za przeprowadzeniem powstania w stolicy. Kiedy wybuchło, formalnie objął dowództwo nad wszystkimi walczącymi po stronie polskiej, choć w rzeczywistości mógł kontrolować jedynie oddziały znajdujące się w obrębie Śródmieścia. Za udział w powstaniu awansowano go do stopnia generała brygady. Pojmany przez Niemców, do zakończenia wojny przebywał w niewoli. Wyzwolili go amerykańscy żołnierze.
W 1946 roku został pozbawiony obywatelstwa polskiego oraz stopnia wojskowego w związku z przepisami ustawy z 1920 roku. Zamieszkał w Waszyngtonie, gdzie przez resztę życia pracował jako tłumacz i prawnik. Przywrócono mu obywatelstwo post mortem dopiero w 1971 roku – Rada Ministrów PRL uchyliła decyzję Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej. Prochy Chruściela i jego żony sprowadzono do Polski w 2004 roku i złożono w katedrze polowej Wojska Polskiego w Warszawie.
Więcej o generale w dziale historia-kultura Polonijnej Agencji Informacyjnej.
Antoni Chruściel w DZIALE HISTORIA-KULTURA PAI
POLONIJNA AGENCJA INFORMACYJNA - KOPIOWANIE ZABRONIONE.
NAPISZ DO REDAKCJI - PODZIEL SIĘ WIADOMOŚCIĄ
Wyjątkiem jest uzyskanie indywidualnej zgodny redakcji, wówczas zgodnie z prawem autorskim należy podać źródło:
Polonijna Agencja Informacyjna, autora - jeżeli jest wymieniony i pełny adres internetowy artykułu
wraz z aktywnym linkiem do strony z artykułem oraz informacje o licencji.
